تنور اختلافات داخلی اسرائیل داغ شد | حاخام تندرو: ارتش چه‌کاره است؟

همانطور که بارها تحلیلگران، مورخان و کارشناسان غربی و اسرائیلی گفته اند، بزرگترین مشکل رژیم صهیونیستی شکاف اجتماعی آن است که روز به روز نیز بیشتر می شود.

در اسرائیل دو گروه وجود دارند؛ عده ای اسرائیل را یک هویت «دینی» می دانند و عده ای نیز معتقدند اسرائیل یک هویت «ملی - قومی» و غیر دینی دارد. به همین طریق، گروهی معتقدند آنچه یهودیان اسرائیلی را در یک اجتماع جمع می کند، احکام و شرایع دینی است و گروهی دیگر بر آنند که اسرائیل یک هویت جدید و نوظهور است و بهتر است به جای احکام دینی و شریعت یهودی (هلاخا) با قوانین مدرن و سکولار، اسرائیل را اداره کرد.

اختلاف این دو گروه روز به روز بیشتر می شود. بنیامین نتانیاهو بعد از شکست از دولت ائتلافی «بنت – لاپید» سعی کرد میان این دو گروه پیوند بزند. او و حزب سکولارش یعنی حزب «لیکود» با شریعت گرایان و حاخام های سفاردی (سفاردیم) و یهودیان ارتودکس ائتلاف تشکیل داد و سعی کرد دولت خود را با نزدیک شدن به تندروهای مذهبی اداره کند. اما این اتفاق نیفتاد و حاصل این ائتلاف شکست سخت اسرائیل و مخالفت شدید سکولارها و نیز، تندروهای مذهبی با او بود.

چرا ارتودکس های دینی و سکولارها نمی توانند با هم ائتلاف کنند؟

اما چرا نتانیاهو نتوانست میان سکولارها و مذهبیون تندرو ائتلاف ایجاد کند؟ تحلیلگران معتقدند نوعی اختلاف ذاتی و بنیادی میان این دو گروه وجود دارد که مانع از ائتلاف آنها در هر دولتی و با هر مذهبی می شود.

آنچه تندروهای مذهبی را از سکولارها جدا می کند، «نگاه» متفاوت آنها به جهان و تبیین متضاد آن است. سکولارها معتقدند طبیعت یا جهان، حتی اگر مخلوق خداوند باشد، بر مبنای علّیت به وجود آمده است و فرد یا دولت باید از طریق «عقل» این جهان علّی را شناخته و بر مبنای آن عمل کند. سکولارها به علت همین بینش، معتقدند ساختار دولت باید بر اساس اصل «شهروندی»، «اومانیسم» و مدرنیته باشد. در نتیجه، مبنای قانون نیز «اراده عمومی» است نه «شریعت یا هلاخا».

در مقابل، مذهبیون تندرو و ارتودکس (مانند حریدی ها) معتقدند جهان نه بر مبنای علیت طبیعی و عقلی بلکه بر مبنای «خواست مستقیم» الهی و بدون واسطه ایجاد شده است. خداوند مستقیما در اداره جهان نقش داشته و فعال است و به همین دلیل، نباید اعتنایی به قوانین و قواعد علّی عقلی داشت. به همین طریق، آنها مبنای تشکیل دولت را رعایت «هلاخا» یا شریعت می دانند و قواعد سکولار و مدرن مدنی را «شیطانی» می نامند.

جنجال یک حاخام تندرو/ ارتش چه کاره است؟ تورات خوان ها ما را نجات دادند

نتیجه تفاوت دیدگاه فوق الذکر، اختلاف شدیدی است که میان دولتمردان اسرائیل و حاخام ها یا تندروهای مذهبی وجود دارد. آنها تقریبا روی هر مساله ای اختلاف نظر دارند. دید آنها نسبت به ارتش، ساختار دولت، کنست، قوه قضائیه، روابط با غرب و ... متفاوت است. یک نمونه اعلی از این اختلاف نظر را می توان در دیدگاه «یوسف اسحاق»، رئیس حاخام های سفاردی ها یافت.

اسحاق دو روز قبل، در جریان درس دینی شنبه خود در کنیسه مخصوص یهودیان سفاردی گفت که عدم نابودی اسرائیل توسط موشک های ایران، حزب الله و حماس نه کار ارتش بلکه به خاطر «دانشجویان تورات» است که با دعا و درخواست کمک از «یهوه» بلا را از سر یهودیان برداشتند.

اسحاق در موعظه دینیِ پس از درس خود گفت: «آنها {روحانیون و طلاب مدارس دینی اسرائیلی} از همه سربازان محافظت می کنند ... آنها از کل قوم اسرائیل محافظت می کنند. اعتبار اصلی از آن آنها است و هر کسی که به این مساله باور نداشته باشد کافر است.»

روحانی سرشناس کنیسه سفاردیم تأکید کرد که آنچه در ماه های اخیر اتفاق افتاده یک "معجزه واقعی" بوده است؛ زیرا اسرائیل با بیش از 13 هزار موشک و پهپاد مورد هدف قرار گرفته و هنوز نابود نشده است و تعداد کشته ها نیز زیاد نبوده است. این مساله معلول دعاهای روحانیون اسرائیلی و «تلمید» ها یعنی دانش آموزان این مدارس است.

اسحاق بدون اشاره به این مساله که ایران یا حزب الله به عمد، به شهرهای اسرائیل حمله نکرده و فقط اهداف نظامی آن را هدف قرار دادند، به سکولارهای یهودی حمله کرد که همه چیز را با «تحلیل عقلی» تبیین می کنند و به شریعت توجهی ندارند. این حاخام اسرائیلی گفت: «آنها باید بفهمند ... همه این سکولاریست ها که نمی فهمند، باید بفهمند که بدون تورات، بدون یشیوا (مدارس دینی اسرائیل)، بدون کولیل (پژوهندگان تلمود و شریعت شفاهی)، اسرائیلی وجود ندارد. ارتش {بدون مذهبیون} پیروز نمی شود.»

اظهارات یوسف اسحاق در حالی منتشر شده که اختلاف نظر شدید وی با سران ارتش، رژیم صهیونیستی را با یک بحران بزرگ مواجه کرده است. بر اساس گزارش الجزیره، حاخام اعظم یهودیان سفاردی در ماه های اخیر به دلیل مخالفت شدید با استخدام جوانان افراطی ارتدوکس در ارتش، مورد انتقاد دولت و سکولارهای رژیم صهیونیستی قرار گرفته است. در مارس گذشته، یوسف اسحاق گفت که حریدی ها (بنیادگرایان شاخه یهودیت ارتدکس) در صورت اجرای سربازی اجباری برای جوانانشان، اسرائیل را ترک خواهند کرد.

ارتش رژیم صهیونیستی سال گذشته اعلام کرد که معافیت حاخام ها، ارتدوکس ها و دانشجویان مدارس دینی یهودی اسرائیل به پایان رسیده است. با این حال، دولت نتانیاهو که از حاخام ها می ترسد، این اعلام ارتش را نقض کرد و تصمیم گرفت تا تدوین قانون جدید در زمینه «سربازی اجباری» اعزام ارتدوکس های یهودی به ارتش را به تعویق بیندازد.

چند هفته پیش هم دادستان کل رژیم صهیونیستی اظهار داشت که دولت دیگر مبنای قانونی برای عدم استخدام جوانان افراطی ارتدوکس ندارد. در این وضعیت، اختلافات و درگیری میان سکولارهای رژیم صهیونیستی و حاخام های تندرو روز به روز بیشتر می شود و ممکن است این اختلافات به نوعی شورش یا جنگ داخلی بینجامد.

منبع: خبر فوری