نگاه تحلیلگر/ گفتگوی نامه نیوز با حسن بیادی
آلودگی هوا راه تنفس مردم و اقتصاد کشور را با هم میبندد
عضو پیشین شورای شهر تهران گفت: آلودگی هوا منجر به تعطیلی مدارس، مراکز اداری و صنعتی میشود که همین امر باعث اختلالات اجتماعی می شود و ضررهای بسیاری را به اقتصاد و معیشت مردم وارد میسازد.
آلودگی هوا یکی از معضلات جدی شهرهای بزرگ است که پیامدهای گستردهای بر سلامت شهروندان، محیطزیست و اقتصاد شهری دارد. منابع اصلی آلودگی هوا شامل ترافیک سنگین، فعالیت صنایع، مصرف سوختهای فسیلی و ساختوسازهای غیراصولی است. این آلودگیها موجب افزایش بیماریهای تنفسی و قلبی، کاهش بهرهوری نیروی کار و افت کیفیت زندگی میشوند. در چنین شرایطی، نقش مدیریت شهری در کنترل و کاهش آلودگی هوا بسیار حیاتی است.
مدیریت شهری با برنامهریزی صحیح میتواند سهم بزرگی در بهبود کیفیت هوا داشته باشد. توسعه حملونقل عمومی پاک، مانند مترو، اتوبوسهای برقی و مسیرهای دوچرخهسواری، یکی از مهمترین اقدامات است. همچنین، مدیریت ترافیک، محدودیت تردد خودروهای آلاینده و تشویق به استفاده از خودروهای کممصرف میتواند میزان انتشار آلایندهها را کاهش دهد. نظارت بر فعالیت صنایع شهری، گسترش فضای سبز، حفظ باغات و کاشت درختان نیز در جذب آلایندهها نقش مؤثری دارند. در نهایت، آگاهیبخشی به شهروندان و مشارکت اجتماعی، همراه با سیاستگذاری هوشمندانه، میتواند به کاهش آلودگی هوا و دستیابی به شهری سالم و پایدار کمک کند.
حسن بیادی در گفتگو با نامه نیوز درباره وظایف و اختیارات مدیریت شهری در کاهش آلودگی هوا گفت: با توجه به عوامل موجود و دادهها و تحلیلهای ارائه شده از سوی سازمانهای ذیربط در خصوص ترافیک و آلودگی هوا این واقعیت آشکار می شود که این دو مقوله تقریبا بیش از ۸۰ درصد با یکدیگر نسبت تنگاتنگ دارند.
وی افزود: گرچه در بعضی موارد مانند مصرف سوختهای فسیلی در کارخانجات، صنایع و فعالیتهای عمرانی، تناسب ترافیک و آلودگی هوا به حداقل میرسد اما ترافیک در تهران عامل اصلی آلودگی هوا است و سایر عوامل این مولفه را تشدید می کنند.
این عضو پیشین شورای شهر تهران یادآور شد: علاوه بر مولفه هایی همچون تمرکز گرایی به دلیل تعارض منافع بعضی از باندهای متصل به قدرت و ثروت و نیز تجمع و نامتناسب بودن محل استقرار سازمانهای اداری، اقتصادی، آموزشی ، درمانی و فرهنگی در مرکز و شمال شهر که باعث جابجایی روزانه میلیونها نفر می شود، حدود ۷۰–۸۰ درصد آلودگی هوای تهران ناشی از تردد وسایل نقلیه است، بهویژه خودروهای فرسوده، موتورسیکلتهای کاربراتوری و ناوگان دیزلی قدیمی و صنایع اطراف تهران نظیر پالایشگاهها، کارخانههای سیمان و فولاد و نیروگاهها سهم قابل توجهی در آلودگی دارند.
وی فعالیت سیستمهای مدیریتی مسئول در زمینه حل آلودگی هوا را جزیرهای خواند و افزود: در موضوع کاهش آلودگی هوا و کاهش ترافیک حتما نیازمند یک «مدیریت» یکپارچه هستیم که حداقل در رفع این معضل و مورد خاص، ضروری است بیش از بیست سازمان، وزارتخانه و نهادهای عمومی دولتی و خصوصی مشترکاً با هزینه ثابت با داشتن برنامه جامع و راهبردی نسبت به رفع این نگرانیها با همدیگر همکاری کنند.
این فعال سیاسی اظهار کرد: افزایش جمعیت، توسعه و بزرگ شدن نامتناسب شهر ، نظام شهری پراکنده و بدون برنامهریزی یکپارچه، عدم وجود فرهنگ رانندگی صحیح و بی توجهی به قانون، طرح ترافیکی ناکارآمد و کاسب مآبانه ، عدم اثربخشی و طولانیمدت شدن طرحهای اصلاحی، بی خاصیت بودن طرح محدوده ترافیک و زوج و فرد کردن ورود خودرو به این محدوده طرحهای ترافیکی از جمله البته عوامل مؤثر دیگری هستند که در تشدید ترافیک و آلودگی هوا نقش دارند.
وی افزود: تمایل زیاد مردم به استفاده از خودرو شخصی به دلیل ناکارآمدی حملونقل عمومی و عدم توسعه متوازن و نداشتن برنامههای جامع و کاربردی برای توسعه آن متناسب با پهنه شهری و جمعیت ساکن تهران موجب شده علاوه بر ۹ میلیون نفر جمعیت ثابت تهران، میلیونها نفر جمعیت شناور روزانه از شهرهای اقماری و استان البرز به پایتخت تردد کنند، پیامد این موضوع تشدید ترافیک و افزایش مصرف بنزین خودروها است که طبعا آلودگی هوا را تشدید میکند.
بیادی گفت: آلودگی هوا اکثراً منجر به تعطیلی مدارس، مراکز اداری و صنعتی میشود که همین امر باعث اختلالات اجتماعی می شود و ضررهای بسیاری را به اقتصاد و معیشت مردم وارد میسازد بنابراین اگر بخواهیم از این معضلات رهایی یابیم باید از یک سیستم و مدیریت عاقل و متخصص به دور از مداخلات مسائل و نظرات سیاسی استفاده کنیم یعنی ابتدا راهکارهای کلان را مورد بحث قرار دهیم و سپس با کمک دولت و هماهنگی سازمانهای ذیربط بصورت یکپارچه برنامهای جامع را در فازهای کوتاه، میان و بلند مدت به اجرا درآوریم تا بر معضل آلودگی هوا فائق آییم.
وی با اشاره به راهکارهای حل معضل آلودگی هوا افزود: در این راه میتوان راهکارهایی مانند توسعه سریع حملونقل عمومی مثل مترو، BRT، اتوبوسهای برقی و هیبریدی را در دستور کار قرار داد. همچنین حذف تدریجی وسایط نقلیه فرسوده اعم از خودرو و موتورسیکلت با اعطای امتیاز و تسهیلات تشویقی و نیز اصلاح الگوی شهرسازی، کاهش زمینه های مهاجرت با خودکفا کردن شهرهای اقماری به لحاظ اشتغال زایی و ارتقا کیفیت سوخت و کنترل صنایع آلاینده از جمله راهکارهایی هستند که باید در دستورکار قرار گیرند.
این عضو پیشین شورای شهر گفت: فرهنگسازی در کاهش استفاده از خودرو و جایگزینی آن با انواع دوچرخه و اسکوتر از دیگر تکه های پازل الزامی در حل مشکل آلودگی هوا است. به عنوان مثال در هلند با ۱۷ میلیون جمعیت، ۱۹ میلیون دوچرخه وجود دارد بنابراین مشکل آلودگی هوا ساختاری بوده و نیازمند برنامهریزی بلندمدت، سرمایهگذاری کلان و اراده سیاسی قوی است.
دیدگاه تان را بنویسید