آتش‌بس در میدان ، آژیر قرمز در بورس
بورس تهران در اولین روز کاری بعد از جنگ با ریزشی سنگین و سرخ‌پوش شدن گسترده نمادها، چهره‌ای نگران‌کننده از فضای پساجنگ ترسیم کرد.
چند روز از اعلام آتش‌بس گذشته، اما آرامش به بازار برنگشته است. اقتصاد ایران در دو هفته اخیر یکی از پرتلاطم‌ترین دوره‌های خود را سپری کرده است؛ دوره‌ای که می‌توان آن را به دو فاز مهم تقسیم کرد: شوک اولیه جنگ و بازگشت نسبی به ثبات، اما شکننده و بی‌اعتماد.
فاز اول: شوک اولیه و التهاب همه‌جانبه
در نخستین روز‌های درگیری، بازار‌های مالی ایران واکنش‌های سریع و خشنی نشان دادند. نرخ دلار آزاد تا مرز ۹۰ هزار تومان پیش رفت و در بازار سکه نیز افزایشی بیش از ۳ میلیون تومان در سکه امامی ثبت شد.
بازار سرمایه هم یکی از بزرگ‌ترین قربانیان روز‌های ابتدایی بود. بورس تهران در عرض چند روز، میلیارد‌ها تومان از ارزش خود را از دست داد. گروه‌های حساس مانند بانکی‌ها، خودرویی‌ها و پالایشی‌ها بیشترین فشار فروش را تجربه کردند. در این فضا، سرمایه‌گذاران به سرعت به سمت بازار‌های امن‌تر نظیر طلا، ارز و دارایی‌های فیزیکی هجوم بردند.
فاز دوم: آرامش موقت پس از پیروزی نظامی
با اعلام پایان موفقیت‌آمیز مرحله اول نبرد و توقف عملیات نظامی، برخی بازار‌ها به حالت تعادل نسبی بازگشتند. دلار آزاد امروز در حوالی ۸۳،۶۰۰ تومان معامله می‌شود و قیمت سکه امامی به حدود ۷۷.۱ میلیون تومان رسیده است.
اما در بازار سرمایه، وضعیت وخیم‌تر از این حرف‌ها است. سرخی ۹۹ درصدی بازار نشان داد که جنگ ۱۲ روزه تا چه حد بورس را تحت تاثیر قرار داده است.
شاخص کل بورس امروز با افتی ۰.۹ درصدی به سطح ۲ میلیون و ۹۵۷ هزار واحدی عقب‌نشینی کرد و شاخص کل هم‌وزن هم با ۳۸۰۰ واحد افت در آستانه از دست دادن سطح ۹۲۰ هزار واحدی قرار گرفته است.
ریزش‌های سنگین در صنایع مادر، ازجمله پتروشیمی‌ها و فلزی‌ها، نشانه‌ای از بی‌اعتمادی عمیق بازار به سیاست‌گذاری دولت است.
عوامل بی‌اعتمادی در اقتصاد پساجنگ
تحلیلگران معتقدند آرامش پس از جنگ بیش از آن‌که محصول اعتماد باشد، حاصل «توقف موقت نگرانی» است. بازار‌ها هنوز با ریسک‌های عمده‌ای روبه‌رو هستند:
۱. آینده مبهم روابط با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و گروسی
۲. تهدید‌های تازه ترامپ و بن‌بست احتمالی در مذاکرات دیپلماتیک
۳. ادامه تحریم‌ها و چشم‌انداز منفی تجارت خارجی
۴. سیاست‌های مبهم و متناقض اقتصادی دولت، به‌ویژه در حوزه نرخ بهره، ارز ترجیحی و مداخلات در بورس
جنگ هنوز تمام نشده
اگرچه عملیات نظامی به پایان رسیده، اما جنگ اقتصادی و روانی با شدت بیشتری ادامه دارد. بازار سرمایه، که ویترین اعتماد عمومی است، در حال فروپاشی است. انتظارات تورمی بالاست و نشانه‌ای از اصلاح ساختار یا ترمیم سیاست‌های اقتصادی دیده نمی‌شود.
در چنین شرایطی، اگر دولت نتواند اعتماد عمومی را بازسازی کند و به مطالبات مردم در حوزه معیشت پاسخ دهد، باید منتظر جنگی دیگر باشد؛ این‌بار نه با دشمن خارجی، بلکه با ناامیدی درونی و مهاجرت سرمایه.
دیدگاه تان را بنویسید