نگاه تحلیلگر/ گفت‌وگوی نامه نیوز با امیرعلی ابولفتح
توافق بعد از انتخابات آمریکا هم حاصل نمی‌شود
امیرعلی ابوالفتح معتقد است که در شرایط موجود مذاکرات ادامه خواهد یافت اما به اینکه بعد از انتخابات آمریکا در نوامبر تغییری ایجاد شود امید ندارد و معتقد است که اختلاف نظرهای بسیاری درباره حساس‌ترین مسائل باقی مانده است.
گروه سیاست نامه نیوز. متن پیشنهادی اروپایی‌ها برای احیای برجام در حال رفت و آمد است و ایران پنج شنبه گذشته آخرین نظرات خود را درباره آنچه امریکایی‌ها به این متن افزوده بودند، ارائه کرد. پیشنهادی که از نگاه طرف آمریکایی غیرسازنده تلقی شد. بر همین اساس دیدیم که تحلیگران و رسانه‌ها از طولانی شدن پروسه مذاکرات نوشته و بعضا پیش بینی کردند که بعد از انتخابات کنگره در آمریکا تغییری حاصل شود.
امیرعلی ابوالفتح، کارشناس مسائل آمریکا اما به این هم امیدی ندارد. او در گفت‌وگو با «نامه نیوز» گفت: «همیشه بین یک انتخابات و توافق برجام یک ارتباط برقرار می‌شود. مثلا انتخابات 1400 ایران و برجام، انتخابات میان دوره‌ای 2022 امریکا و برجام. انتخابات ریاست جمهوری 2024 آمریکا و برجام و ... اما من قائل به ارتباطات نیستیم. این انتخابات‌ها موثر است اما مشکل اصلی انتخابات یا اینکه چه دولتی در ایران یا آمریکا باشد حتی اینکه چه جناحی در مجلس ایران و چه جناحی در کنگره آمریکا باشد نیست. اینها همه فرع بر یک اصل بزرگتر است».
وی گفت: «مساله اصلی این است که فاصله بین مطالبات ایران و آمریکا به قدری زیاد است که رسیدن به یک توافق را بسیار دشوار می‌کند. از این جهت من معتقد هستیم که مذاکرات ادامه خواهد داشت اما توافق ممکن است که بعد از انتخابات 2022 امریکا هم شاید حاصل نشود. مگر اینکه رویکرد کلان دو کشور تغییر کند البته من بعید می‌دانم که چنین اتفاقی رخ دهد».
این تحلیلگر مسائل بین‌المللی افزود: «ممکن است که جمهوری خواهان در انتخابات کنگره برنده شوند اما الان که هر دو مجلس آمریکا و کاخ سفید در اختیار دموکرات‌ها است نیز گره‌ای باز نشده است. از طرف دیگر وقتی روحانی در پاستور بود نیز گره‌ای باز نشد لذا رفت و آمد دولت‌ها و حزب‌ها خیلی موثر نیست. نمی‌گویم که اثر صفر دارد اما نگاه هیات حاکمه‌های دو کشور ایران و آمریکا باید برای دستیابی به توافق تغییر کند که من نسبت به آن خوشبین نیستم و معتقدم که برای مشاهده توافق بین ایران و آمریکا خیلی راه درازی وجود دارد».
ابوالفتح درباره اینکه نیاز مشترک دو طرف به حصول توافق چقدر می‌تواند اثرگذار باشد؟ گفت: «هر دو طرف به احیای برجام نیاز دارند اما به چه شرطی ؟ ایران می‌خواهد تحریم‌ها برداشته شود اما به چه شرطی؟ آمریکا می‌خواهد که ایران به بمب اتم دست پیدا نکند اما به چه شرطی؟ نیاز به اینکه توافق حاصل شود هم در ایران وجود دارد هم در واشنگتن، بروکسل، مسکو، پکن حتی در ریاض و تل‌آویو هم وجود دارد اما هر یک از اینها توافق با شرایط متفاوتی را می‌خواهد. چون شرایط مورد نظر آنها با هم فاصله دارد و به طور کامل با هم منطبق نیست، دستیابی به توافق به تعویق افتاده است. در سال 2015 هم وقتی توافق حاصل شد که هم شرایط همه طرف‌های مذاکره کننده در یک مقطع خاص تاریخی که شاید به این زودی‌ها تکرار نشود با هم منطبق شد و در نهایت به یک متن توافق رسیدند. الان این اتفاق نیفتاده و نمی‌دانم که کی خواهد افتاد اما فعلا اختلافات خیلی زیاد است و در بخش‌های زیادی اشتراک نظر وجود ندارد که اتفاقا حساس‌ترین مسائل است و نیاز به مذاکره بیشتر دارد.