نگاه تحلیلگر/ گفت‌وگوی «نامه‌نیوز» با جواد آرین‌منش
هدف استیضاح‌ها باج‌خواهی از وزراست
یک نماینده پیشین مجلس گفت: مجلس گاهی می‌خواهد ناکارآمدی‌های خود را از طریق فشار بر دولت پنهان کند، در حالی‌که این روش نه به اصلاح امور کمک می‌کند و نه اعتماد عمومی را افزایش می‌دهد.
گروه سیاست نامه‌نیوز: بررسی طرح استیضاح چند وزیر در دستور مجلس قرار دارد و این در حالی است که برخی می‌گویند این استیضاح‌ها ممکن است شرایط را سخت‌تر کند. پرسش این است که آیا با استیضاح هم‌زمان چند وزیر وضعیت دولت برای حل مشکلات موجود بهتر خواهد شد یا آنکه دولت را با چالش‌هایی جدی روبه‌رو می‌کند؟
جواد آرین‌منش، نماینده پیشین مجلس و فعال سیاسی، درباره این موضوع به «نامه‌نیوز» گفت: «مجلس ابزارهایی برای نظارت بر عملکرد دولت در اختیار دارد؛ از جمله طرح سؤال، استیضاح وزرا و حتی رئیس‌جمهور. اگر این ابزارها در شرایط عادی و به دور از بازی‌های سیاسی و جناحی استفاده شوند، می‌توانند آثار مثبتی به همراه داشته باشند. در این حالت، دولت و وزرا موظف به پاسخگویی می‌شوند، زمینه برای رفع مشکلات فراهم می‌گردد و در عین حال، پیام روشنی درباره نقش نظارتی مجلس به افکار عمومی ارسال می‌شود. با این حال، تجربه نشان داده است که در بسیاری از موارد، استیضاح‌ها با هدف حل مشکلات کشور انجام نمی‌شود؛ بلکه دلایل سیاسی، منطقه‌ای، سلیقه‌ای و گروهی در پشت آن قرار دارد. چنین استیضاح‌هایی نه‌تنها کمکی به بهبود امور نمی‌کند، بلکه موجب اختلال در روند فعالیت دولت، کاهش انگیزه وزرا و کند شدن اجرای برنامه‌ها می‌شود. استفاده سیاسی و جناحی از ابزار استیضاح، اعتماد عمومی مردم به مجلس را نیز تضعیف می‌کند و آثار منفی آن به‌مراتب بیشتر از آثار مثبت آن است».
او ادامه داد: «در شرایط کنونی، کشور با کسری بودجه و توقف بسیاری از پروژه‌های زیربنایی مواجه است که بخش عمده این مشکلات به حوزه سیاست خارجی بازمی‌گردد. وزارتخانه‌ها نیز به دلیل همین وضعیت با محدودیت‌های مالی روبه‌رو هستند. بنابراین، استیضاح وزیری که وزارتخانه‌اش با کمبود منابع مالی دست‌و‌پنجه نرم می‌کند، عملاً تأثیر مثبتی بر رفع مشکلات نخواهد داشت و حتی ممکن است شرایط را دشوارتر کند».
این فعال سیاسی همچنین بیان کرد: «تجربه من در دو دوره نمایندگی مجلس نشان داده است که بسیاری از طرح‌های استیضاح در واقع با هدف اعمال فشار یا باج‌خواهی از وزرا مطرح می‌شوند، نه برای اصلاح عملکرد دولت. این‌گونه رفتارها هیچ نفعی برای کشور ندارد و تنها باعث اتلاف وقت، ایجاد تنش و کاهش کارآمدی دولت می‌شود».
آرین‌منش در پایان گفت: «استیضاح وزیری که وزارتخانه‌اش درگیر کسری بودجه است، نتیجه‌ای جز افزایش نابسامانی نخواهد داشت؛ از سوی دیگر، مجلس نیز گاهی می‌خواهد ناکارآمدی‌های خود را از طریق فشار بر دولت پنهان کند، در حالی‌که این روش نه به اصلاح امور کمک می‌کند و نه اعتماد عمومی را افزایش می‌دهد؛ به‌عنوان نمونه، آیا با رفتن آقای همتی و روی کار آمدن وزیر جدید، تورم مهار شد؟ آیا ارزش پول ملی بازگشت؟ چنین اتفاقی رخ نداد. اکنون نیز وضعیت مشابهی وجود دارد؛ تغییر افراد بدون اصلاح ساختارها و سیاست‌های کلان، تأثیری در بهبود شرایط نخواهد داشت».