چرا قیمت فولاد همواره در حال نوسان است؟ چرا این نوسان قیمت روی قیمت دیگر اقلام هم تاثیرگذار است؟ مسئله قیمت همواره یکی از مسائل و نکات مهم و حائز اهمیت در حوزه آهن‌آلات و مقاطع فولادی بوده و هست. در وهله اول توجه به این نکته حائز اهمیت است که، مانند اغلب صنایع که عرضه و تقاضا نقش عمده‌ و تأثیرگذاری بر قیمت‌ دارند، در بازار فولاد و آهن هم عرضه و تقاضا نقش اصلی و سازنده‌ای در قیمت‌گذاری ایفا می‌کنند.

در اینجا چند عامل کلیدی که بر ارزش بازار فولاد و سایر فلزات و قیمت آنها تاثیرگذار است را بررسی می‌کنیم تا بهتر بتوانیم به سوالات پیش آمده پاسخ دهیم:

1- هزینه مواد اولیه

شاید مهم‌ترین عامل در قیمت تمام شده یک فلز، هزینه مواد اولیه‌ای باشد که برای تولید آن صرف شده است، چون هزینه مواد اولیه بخش بزرگی از کل هزینه تولید فولاد را تشکیل می‌دهد.

فولاد از مواد مختلفی از جمله سنگ آهن، زغال سنگ و سنگ آهک ساخته می‌شود، قیمت این مواد اولیه می‌تواند بر اساس عرضه و تقاضا در نوسان باشد و بر تقاضای فولاد و قیمت نهایی آن تاثیر بگذارد.

به عنوان مثال، تخمین زده شده است، که صنعت فولاد جهانی سالیانه حدود 2 میلیارد تن سنگ آهن در تولید فولاد خام استفاده می‌کند، بنابراین تغییرات قیمت سنگ آهن می‌تواند تاثیر بسزایی بر هزینه تولید فولاد و قیمت آن داشته باشد.

2- نوع فولاد

نوع فولاد تولید شده هم بر هزینه‌های تولید تاثیر دارد. به عنوان مثال، فولادهای کم آلیاژ به راحتی تولید می‌شوند در حالی که فولادهای پر آلیاژ به زمان و هزینه بیشتری برای تولید نیاز دارند. در مورد قیمت لوله، قیمت لوله مانیسمان، محصولی گران قیمت، که قیمت آن بسیار بیشتر از لوله صنعتی است.

3- اندازه و مقیاس عملیات

یک عملیات در مقیاس بزرگ با چندین کوره، عموماً هزینه تولید کمتری نسبت به عملیات در مقیاس کوچک خواهد داشت. پس در دسترس بودن و مقدار مواد اولیه هم نقش زیادی در قیمت گذاری متوسط خواهد داشت.

4- هزینه انرژی

یکی دیگر از مهم‌ترین بخشهای هزینه‌بر در تولید فلز، هزینه استفاده از انرژی برای تولید محصول نهایی است. از آنجا که فلزات مختلف دارای نیازهای فرآوری و هزینه‌های مربوطه متفاوتی هستند، میزان انرژی مصرفی آنها هم باهم فرق می‌کند و در نتیجه بر قیمت نهایی آن تأثیر می‌گذارد.

5- عوامل جهانی

دنیای فلزات کاملاً جهانی است، بطوریکه میزان تقاضا در صنایع مختلف می‌تواند تأثیر عمده‌ای بر هزینه‌های مواد در سراسر جهان داشته باشد. به عنوان مثال؛ اگر در یک منطقه خاص، تقاضا برای فلز خاصی افزایش پیدا کند، ممکن است بر قیمت تمام شده این فلز در سایر مناطق جهان هم تأثیر بگذارد، چون با افزایش تقاضا در یک منطقه، میزان عرضه برای مناطق دیگر جهان کمتر خواهد شد.

برای مثال بعدی می‌توان گفت: وقتی موانع تجاری بین کشورها کاهش می‌یابد حجم تجارت بین‌المللی افزایش پیدا می‌کند و معمولاً منجر به کاهش قیمت فولاد می‌شود. این امر می‌تواند با افزایش تقاضا و تحریک رشد اقتصادی تاثیر مثبتی بر صنعت فولاد داشته باشد. از سوی دیگر، اگر موانع تجاری افزایش یابد، می‌تواند اثر معکوس داشته باشد و منجر به افزایش قیمت و کاهش عرضه شود.

6- هزینه‌های حمل و نقل

بسیاری از فلزات باید از محل تولید به نقاط مختلف ارسال شوند، حتی گاها مقصد برخی از آنها خارج از کشور است، پس هزینه حمل و نقل هم در قیمت‌گذاری فولاد تاثیرگذار است.

به طور مثال، از آنجا که قیمت سوخت در سال های اخیر افزایش پیدا کرده، هزینه حمل و نقل فلزات هم گران‌تر شده است. علاوه بر قیمت سوخت، در حمل و نقل به خارج از کشور، مسائل سیاسی هم می تواند نقش تاثیرگذاری بر قیمت نهایی فولاد داشته باشد.

7- نیاز مشتریان نهایی

مشتریان نهایی آخرین افراد در چرخه فروش فولاد هستند.

در اینجا یک قیف ساده برای قیمت تیرآهن را شرح می‌دهیم:

تیرآهن تولید می‌شود >>> تیرآهن به یک سازنده خانه فروخته می‌شود>> > سازنده خانه از تیرآهن برای ساختن یک ساختمان استفاده می‌کند >>> خانه‌ها به خریداران خانه یا همان مشتریان نهایی فروخته می‌شوند.

اقدامات و رفتار این مشتریان نهایی می‌تواند باعث ایجاد یک اثر موجی در قیمت تیرآهن شود. به عنوان مثال، اگر خرید و فروش ملک راکد شود میزان تقاضا نسبت به عرضه، کاهش پیدا کرده و نهایتا قیمت فولاد کاهش می‌یابد، ولی در بازر پررونق خرید و فروش ملک، تقاضا افزایش و قیمت نیز افزایش می‌یابد.

8- عوامل فصلی

تعطیلات، آب و هوا و بالا و پایین‌های فصلی بر تولید محصولات جدید تأثیر می‌گذارند و تقاضا را افزایش یا کاهش می‌دهند. مصرف بسیاری از فلزات، مانند انواع فلزات ساختمانی، ماهیت فصلی دارند، به همین دلیل نوسانات قیمتی در فصول مختلف مشاهده می‌گردد.

در ماه‌هایی که میزان تقاضا کمتر است، قیمت فلزات کاهش پیدا می‌کند و در فصول اوج تقاضا، گران‌تر می‌شوند. همچنین اثر فصلی بودن می‌تواند بر الگوها و روشهای حمل و نقل و قیمت آن هم تأثیر بگذارد.

9- صنایع خاص

مواردی هم وجود دارد که نوسانات عرضه و تقاضا، در خود صنعت باعث تغییر قیمت فلزات می‌شود. به عنوان مثال، صنعت خودرو -جایی که به فلزات بسیار خاصی نیاز است- را در نظر بگیرید، وقتی توسعه جدیدی در صنعت خودرو ایجاد شود و به طور گسترده‌ای مورد استقبال قرار گیرد، قیمت عرضه فلز افزایش پیدا می‌کند.

10- مقررات و سیاست دولت

نباید نقش دولت‌ها و سازمان‌های نظارتی در قیمت‌گذاری فلزات را فراموش کنید، مقررات دولتی می‌تواند همه چیز را از نحوه تولید فولاد گرفته تا نحوه تجارت و حمل و نقل آن را تحت تاثیر قرار دهد.

به طور مثال، تعرفه‌ها و سهمیه‌های مختلفی ممکن است برای حمل و نقل و واردات فلز اعمال شود که قیمت را تغییر دهد. یا مقررات زیست محیطی خاصی وضع شود که استفاده از برخی مواد شیمیایی را در فرآیند فولادسازی ممنوع، محدود یا مرسوم کند، که بر قیمت نهایی فولاد تاثیر بگذارند. از طرف دیگر مقررات تجاری هم می‌تواند نحوه فروش فولاد وارداتی را در بازار داخلی تغییر دهد و قیمت تغییر کند.

مقررات دولتی بسته به مقررات خاص مورد نظر می تواند تاثیر مثبت یا منفی بر صنعت فولاد داشته باشد. در برخی موارد، مقررات ممکن است به ارتقای سطح بازی برای تولیدکنندگان داخلی فولاد کمک کند یا ممکن است موانعی برای تولیدکنندگان فولاد ایجاد کند.

پس قوانین وضع شده یا سیاستهای داخلی و خارجی اتخاذ شده، تاثیر زیادی در نوسانات بازار فولاد دارند.

11- پیش‌بینی آینده

این مورد نسبت به بقیه موارد کمی پیچیده‌تر است و به طور کلی توسط اقتصاددانان و سایر کارشناسان پیش‌بینی می‌شود، پیش‌بینی‌های مورد انتظار برای آینده تولید و در دسترس بودن فولاد نیز در قیمت‌گذاری نقش مهمی خواهد داشت.

همه این عوامل باعث می‌شوند، قیمت فولاد همواره در نوسان باشد.

در مجموعه همراه فلز ما خوشحالیم که طیف گسترده‌ای از محصولات فولادی، از میلگرد گرفته تا ورق فولادی، لوله فولادی و دیگر مقاطع فولادی را تامین، تولید و توزیع می‌کنیم. ما همچنین اینجا هستیم تا به مشتریان خود تمام اطلاعاتی که نیاز است در مورد ارزش بازار و قیمت فولاد بدانند را در اختیارشان قرار دهیم. ما نه تنها قیمت رقابتی را برای همه محصولات خود ارائه می‌دهیم، همچنین دلیل افزایش یا کاهش قیمت یک مقطع فولادی خاص و عوامل مهمی که در هزینه‌های آن نقش دارند، را برای مشتریان خود توضیح می‌دهیم.

منبع: سایت همراه فلز