دیپلماسی اقتصادی آمریکا / ترامپ در منطقه دنبال چیست؟

گروه سیاست: سفر دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا به منطقه که به گفته کاخ سفید با هدف تقویت روابط اقتصادی و امنیتی با کشورهای حاشیه خلیج فارس انجام شده، بار دیگر بحث‌های قدیمی درباره ماهیت روابط سودجویانه آمریکا با این کشورها را زنده کرده است.

برخی معتقدند این سفر گران قیمت که برخی از رسانه‌ها وعده‌های اقتصادی آن را 3 تریلیون دلار برآورد کرده‌اند بیش از آن که برای کشورهای میزبان سودآور باشد، به صورت یک‌طرفه به نفع اقتصاد و منافع راهبردی ایالات متحده طراحی شده است اما در مقابل تحلیلگرانی هم هستند که به پیشرفت های صنعتی و تکنولوژیکی عربستان، امارات و قطر طی چند سال اخیر اشاره می کنند و معتقدند «عواید این کشورها از همکاری اقتصادی با آمریکا به حد بوده که امروز چند برابر ایران تولید ناخالص ملی دارند».

حسین نوش آبادی در گفت‌وگو با نامه نیوز درباره اهداف سفر ترامپ به منطقه گفت: براساس اعلام رسانه های آمریکایی هدف اصلی ترامپ دستیابی به قراردادهای بزرگ اقتصادی و توافق‌های کلان تجاری با عربستان، قطر و امارات است. امضای قرارداد سرمایه‌گذاری ۶۰۰ میلیارد دلاری با ریاض در حوزه امنیتی، تسلیحاتی، انرژی هسته ای و فناوری های مدرن همچون تراشه های هوش مصنوعی، امضای قرارداد سرمایه گذاری امارات به ارزش 1.4 تریلیون دلاری در زیرساخت های کشور آمریکا و قرارداد فروش هواپیما به قطر از جمله اخباری‌اند که تاکنون اعلام شده اند.

وی هدف ترامپ از سفر به سه کشور عربی منطقه را پیشبرد دیپلماسی اقتصادی خواند و افزود: برخی ها نیز معتقدند ترامپ رئیس جمهور آمریکا در این سفر اهداف شخصی را نیز دنبال می‌کند، از این رو توسعه کسب و کارهای شخصی و دستیابی به منافع اقتصادی برای شرکت‌های تحت نظارت خود را دستور کار دارد. هدف سوم این سفر می تواند کاهش قیمت بنزین در آمریکا با کسب رضایت عربستان، امارات و قطر برای افزایش عرضه نفت به بازارهای جهانی و کاهش قیمت نفت باشد.

سفیر پیشین ایران در عمان اظهار کرد: موضوع دیگر تغییر نام خلیج فارس توسط ترامپ بود که با توجه به وجود برخی چالش ها بین کشورهای عربی، شاید با استقبال آنها نیز مواجه می شد. البته اخیرا اعلام شد که این موضوع از دستور کار سفر ترامپ خارج شده است. هر چند اگر هم انجام می شد تلاش بیهوده ای بود چون اسناد و مدارک تاریخی بسیاری درباره نام خلیج فارس وجود دارد که مورد تأیید مراجع معتبر بین المللی و سازمان ملل نیز هستند بنابراین جامعه جهانی با این اقدام احتمالی ترامپ همراهی نمی کرد.

وی با اشاره به تلاش آمریکا برای عادی سازی روابط کشورهای عربی با رژیم صهیونیستی افزود: امروز آمریکا با رژیم صهیونیستی به چالش جدی خورده است، موضوع کوچاندن اجباری ساکنان غزه نیز آسان نیست و از طرفی جنایات صهیونیست ها در غزه با محاصره اقتصادی مردم مخصوصا زنان و کودکان بیگانه و تحمیل رنج و گرسنگی به آنها هر روز بیشتر می شود و این مسئله فشار افکارعمومی جهان را بر آمریکا افزایش می دهد.

نوش‌آبادی گفت: موضوع عادی سازی روابط با رژیم صهیونسیتی با کشورهای عربی از دیگر موضوعاتی خواهد بود که در دستورکار سفر ترامپ قرار دارد تا ضمن کاهش سطح دشمنی ملت های منطقه با رژیم صهیونیستی، موضوع عادی سازی روابط ریاض با تلاویو را نیز سرعت بخشد که قطعا با مخالفت ملت های کشورهای عرب مواجه خواهد شد، از این رو مشخص نیست که عربستان، قطر و امارات تا چه حد با ترامپ در این موضوع همراهی نشان دهند.

وی با اشاره به اهداف نظامی سفر ترامپ به منطقه افزود: آمریکایی ها از گذشته در کشورهای حاشیه خلیج فارس پایگاه نظامی دارند و کشتی های نظامی شان در سواحل این کشورها پهلو گرفته اند. بازدید ترامپ از این پایگاه ها نیز قابل پیش بینی است. در مجموع ترامپ دنبال دوشیدن کشورهای عربی است، او احساس می کند این کشورها پول های بادآورده ای دارند و می تواند با جذب این پول ها به اقتصاد آمریکا و شرکت های خود رونق دهد.