واکنش‌‌ها به حمله دیشب اسرائیل / خاورمیانه در آستانه بحران؟

در نخستین ساعات بامداد جمعه، جنگنده‌های رژیم صهیونیستی با اجرای عملیاتی کم‌سابقه، مناطقی در اطراف تهران، نطنز و چند استان دیگر را هدف حمله قرار دادند. منابع بین‌المللی از مشارکت بیش از ۲۰۰ جنگنده در این عملیات خبر دادند. در پی این تجاوز نظامی، تعدادی از فرماندهان نظامی و دانشمندان ایرانی به شهادت رسیدند و برخی زیرساخت‌های کشور نیز آسیب دیدند.

واکنش قاطع تهران

رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی فوری با محکومیت این اقدام، هشدار دادند: «رژیم صهیونی باید منتظر مجازاتی سخت باشد... این جنایت، سرنوشت تلخ و دردناکی برای آن‌ها رقم خواهد زد».

دولت نیز با صدور بیانیه‌ای اعلام کرد که ایران اگرچه آغازگر این جنگ نبوده، اما قطعاً پایان آن را خواهد نوشت. در این بیانیه تاکید شده: «حمله به ایران بازی با دم شیر بود؛ انتقام از رگ گردن به اسرائیل نزدیک‌تر است».

موضع ایالات متحده

همزمان با این رویداد، ایالات متحده اعلام کرد که در حمله نقش نداشته، اما از آن مطلع بوده است. دونالد ترامپ تأیید کرد که واشنگتن ذخایر دفاعی اسرائیل را پیش‌تر تقویت کرده و در صورت لزوم در کنار تل‌آویو خواهد ایستاد. با این حال، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا تأکید کرد که واشنگتن به دنبال کاهش تنش است و به تهران هشدار داده که از حمله به منافع آمریکا پرهیز کند.

واکنش‌ کشورهای اروپایی

واکنش کشورهای اروپایی عمدتاً محتاطانه بود.

دیوید لمی، وزیر خارجه بریتانیا، بدون اشاره مستقیم به رژیم اسرائیل تنها خواستار خویشتنداری شد و تأکید کرد که «ثبات منطقه برای امنیت جهانی ضروری است».

آلمان و فرانسه نیز ضمن ابراز نگرانی از وضعیت پیش‌آمده، خواستار توقف درگیری‌ها و بازگشت به مسیر دیپلماسی شدند. دولت آلمان با حمایت ضمنی از «حق دفاع» اسرائیل، هشدار داد که ادامه این تنش‌ها ممکن است تبعات سنگینی برای کل منطقه داشته باشد.

موضع آسیایی‌ها و سازمان ملل

ژاپن، سلطنت عمان، عربستان سعودی و اندونزی نیز به جمع واکنش‌دهندگان پیوستند. توکیو از تماس با طرفین برای آرام‌سازی فضا خبر داد و گفت در حال بررسی تدابیر لازم برای حفاظت از شهروندان خود است.

سلطنت عمان، به عنوان میانجی سنتی در بحران‌های منطقه‌ای، حمله را «نقض آشکار حقوق بین‌الملل» خواند و خواستار توقف فوری درگیری شد.

ریاض و جاکارتا نیز این اقدام نظامی را محکوم کرده و نسبت به بی‌ثباتی بیشتر در منطقه هشدار دادند.

آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز در بیانیه‌ای خواستار «حداکثر خویشتنداری» از سوی همه طرف‌ها شد و گفت تشدید تنش در خاورمیانه تهدیدی برای صلح و امنیت جهانی است.

جمع‌بندی

حمله شبانه اسرائیل به خاک ایران، خاورمیانه را بار دیگر در آستانه یک بحران جدی قرار داده است. در حالی‌ که مقامات ایرانی وعده پاسخ داده‌اند و برخی دولت‌ها خواهان خویشتنداری هستند، بیم آن می‌رود که این رویارویی به تقابل مستقیم و بی‌ثباتی گسترده‌تری در منطقه منجر شود.