پشت پرده تغییر لحن ترامپ درباره ایران / آمریکا واقعا دنبال چیست؟

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، طی هفته‌های اخیر در مواضع خود نسبت به ایران دچار چرخش‌های آشکار شده است؛ از یک سو اعلام می‌کرد که هیچ گفت‌وگویی با تهران ندارد و هیچ پیشنهادی به ایران ارائه نمی‌کند، و از سوی دیگر این هفته با لحنی کاملاً متفاوت از احتمال قریب‌الوقوع رسیدن به توافق با ایران سخن گفت.

ترامپ که پیش‌تر به شدت از هر گونه مذاکره با ایران اظهار بی‌میلی کرده بود، اکنون مدعی شده که حملات هوایی آمریکا و اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران «کاملاً نابودکننده» بوده و ایران «هر چه بخواهیم» به آمریکا تحویل خواهد داد. وی هم‌زمان وعده داده که شاید زمانی فرا برسد که دو کشور بتوانند کنار بیایند و ایران را در بازسازی کشورش یاری کنند.

این تناقض آشکار در گفتار ترامپ، از چند منظر قابل تحلیل است: اول اینکه این اظهارات ممکن است بخشی از استراتژی سیاسی داخلی وی برای حفظ اتحاد در میان پایگاه‌های مختلف حامی‌اش باشد. ترامپ در تلاش است هم مخالفان مذاکره را راضی نگه دارد که خواستار موضع سخت در برابر ایران هستند، و هم دست خود را برای احتمالات دیپلماتیک باز بگذارد تا در آینده موقعیت چانه‌زنی خود را تقویت کند.

دوم، ترامپ احتمالاً در پی ارسال سیگنال‌هایی به ایران و همچنین به متحدان منطقه‌ای و جهانی است. اعلام نابودی کامل تأسیسات هسته‌ای ایران در حالی که نهادهای اطلاعاتی آمریکا این موضوع را تأیید نکرده‌اند، می‌تواند فشار روانی بر ایران باشد و همزمان نشان‌دهنده آمادگی برای ورود به مذاکره با دست برتر باشد.

سوم، این تغییر موضع می‌تواند بخشی از بازی دیپلماتیک پیچیده‌تری باشد که ترامپ در پیش گرفته است تا در عرصه سیاست خارجی از طریق ایجاد ابهام و فشار، جایگاه خود را بهبود بخشد.

در نهایت، ترامپ از مواضع نتانیاهو درباره پایان جنگ غزه حمایت کرده و گفته که تا هفته آینده به توافق خواهند رسید، موضوعی که باز هم تناقض‌نمایی از حمایت همزمان از اقدامات نظامی و دیپلماسی را آشکار می‌سازد.

ترامپ با این تناقض‌گویی‌ها تلاش می‌کند هم به پایگاه محافظه‌کار و تندروی خود اطمینان دهد که موضع قاطعی دارد و هم فضای دیپلماتیک را برای منافع سیاسی و مذاکره احتمالی حفظ کند. این وضعیت نمایانگر سیاستی پراگماتیک و البته پیچیده است که می‌تواند بر تحولات آتی در روابط آمریکا و ایران تأثیرگذار باشد.