گزارش نامه نیوز تبعات مثبت خروج موفق افغان‌های غیرمجاز؛
فرصت بزرگ برای ایران
خروج موفق افغان‌های غیرمجاز از ایران چه پیامدهای مثبتی دارد؟ از کاهش فشار بر زیرساخت‌ها تا احیای بازار کار داخلی، در این گزارش نامه نیوز بررسی شده است.
در پی تشدید طرح‌های نظارتی و همکاری میان وزارت کشور، پلیس مهاجرت و استانداری‌ها، روند خروج اتباع غیرمجاز افغان از ایران وارد مرحله‌ای تازه و جدی شده است. هرچند موضوع اتباع افغان همواره با حساسیت‌های انسانی، اقتصادی و امنیتی همراه بوده، اما این‌بار آنچه بیش از پیش قابل توجه است، اثر مثبت این خروج تدریجی بر ساختار داخلی ایران است.
در این گزارش، به بررسی تبعات مثبت خروج موفق افغان‌های غیرمجاز پرداخته‌ایم؛ از حوزه اشتغال و بازار کار تا خدمات شهری، امنیت اجتماعی و اصلاح الگوی مصرف یارانه‌ها.
تخلیه مشاغل اشباع‌شده برای نیروی کار داخلی
بخش بزرگی از بازار کار، به‌ویژه در حوزه‌های ساختمانی، خدماتی و حمل‌ونقل، طی سال‌های اخیر توسط نیروی کار غیرمجاز خارجی اشباع شده بود. این حضور گاه باعث شکل‌گیری چرخه‌ای از کاهش دستمزدها، دور زدن بیمه، و رقابت نابرابر شده بود.
با خروج تدریجی اتباع غیرمجاز:
فرصت‌های جدیدی برای جوانان بیکار ایرانی در مشاغل کارگری و خدماتی ایجاد شده است
نرخ واقعی دستمزد در حال تعدیل و شفاف‌سازی است
امکان نظارت بیمه‌ای و مالیاتی بهتر بر بازار کار فراهم شده
کاهش فشار بر زیرساخت‌های شهری و روستایی
اتباع غیرمجاز، بدون دسترسی رسمی به آموزش، بهداشت یا اسکان قانونی، سال‌هاست فشاری پنهان بر مدارس، مراکز درمانی و خدمات شهری وارد کرده‌اند. در برخی مناطق کم‌برخوردار، تراکم جمعیتی حاصل از مهاجرت غیرقانونی، کیفیت زندگی مردم را به‌شدت کاهش داده بود.
اکنون با خروج بخش مهمی از این جمعیت:
فشار بر آب، برق، گاز و بهداشت شهری کاهش یافته
میزان مصرف ناعادلانه یارانه پنهان پایین آمده
مدارس مرزی و مناطق روستایی با تراکم کمتری مواجه شده‌اند
افزایش امنیت اجتماعی و کاهش حاشیه‌نشینی
در برخی مناطق حاشیه‌ای شهرهای بزرگ، حضور اتباع فاقد مدرک باعث شکل‌گیری بافت‌هایی از اسکان غیررسمی، کار غیرقانونی، و بعضاً جرائم خرد و شبکه‌ای شده بود.
اکنون با خروج نسبی این جمعیت:
امنیت اجتماعی در برخی محله‌ها بهبود یافته
امکان ساماندهی بافت‌های فرسوده و بازآفرینی شهری فراهم شده
فشار بر نهادهای انتظامی، قضایی و درمانی کمتر شده است
تنظیم هدفمندتر یارانه‌ها و خدمات عمومی
حضور اتباع غیرمجاز عملاً باعث مصرف یارانه‌های انرژی، آب، درمان و حمل‌ونقل شده بود بدون اینکه در سامانه‌های یارانه‌ای ثبت باشند. با خروج این جمعیت:
یارانه‌ها دقیق‌تر به خانوارهای ایرانی واجد شرایط می‌رسد
هزینه‌های دولت در حوزه سلامت و سوخت کاهش می‌یابد
ظرفیت مراکز درمانی دولتی برای شهروندان داخلی بهبود پیدا می‌کند
فرصت برای تدوین سیاست مهاجرتی هدفمند
اکنون که فرآیند خروج افغان‌های غیرمجاز در حال انجام است، دولت می‌تواند:
مسیر قانونی برای اقامت و اشتغال کنترل‌شده اتباع خارجی طراحی کند
نیاز بازار کار را با نیروی مجاز و آموزش‌دیده تطبیق دهد
از پدیده قاچاق انسان و باندهای واسطه‌گری در مرزها جلوگیری کند
جمع‌بندی:
خروج تدریجی و موفق افغان‌های غیرمجاز از ایران، اگرچه نیازمند رعایت اصول انسانی و حقوقی است، اما می‌تواند فرصتی بزرگ برای بازتنظیم تعادل اقتصادی، اجتماعی و خدماتی در کشور باشد. اگر این روند با سیاست‌گذاری هدفمند، آموزش و نظارت دقیق همراه شود، نه‌تنها مشکل مهاجرت غیرقانونی کاهش می‌یابد، بلکه زیرساخت‌های ملی نفس تازه‌ای می‌کشند.
دیدگاه تان را بنویسید