چرا یک بوی خاص خاطرات ما را زنده می کند؟

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

آیا تا به حال بوی یک گل یا یک عطر را حس کرده اید که ناگهان غرق خاطره ای از دوران کودکی یا دوره خاصی از زندگی شده باشید؟ یا بوی خاصی شما را به یاد مادربزرگ یا پدر بزرگتان بیاندازد؟ یک مطالعه جدید اکنون رمزگشایی کرده است که مغز چرا و چگونه این کار را انجام می دهد. گروهی از محققان در یک پروژه پژوهشی به بررسی این مسئله پرداختند که چرا برخی بوها باعث تجدید خاطرات یا به اصطلاح زنده شدن خاطرات شده و برای فرد خوشایند هستند؟ این تیم امیدوار است که این کار به توسعه درمان های مربوط به اختلال عملکرد بویایی و از دست دادن بو کمک کند که در دوره همه گیری کرونا مورد توجه خاصی قرار گرفته است. یافته های محققان نشان می دهند که ارتباط بی نظیری بین هیپوکامپ در مغز انسان وجود دارد که نقش عمده ای در یادگیری، حافظه و سیستم حسی که برای بویایی استفاده می شود، دارد. گوآنگ یو ژو (Guangyu Zhou) از دانشگاه نورث وسترن در شیکاگو، این روند را با جزئیات توضیح داده و می گوید: « در طول روند تکامل، مغز پستانداران بزرگ از جمله انسان ها، به شدت گسترش یافت و بخش نئوکورتکس را توسعه داد. با توجه به این گسترش، ارتباطات مستقیمی بین مناطق حسی و هیپوکامپ نیز گسترش پیدا کرد.» وی در ادامه توضیحاتش افزود: « در مطالعه ما، چگونگی اتصال سیستم بویایی به هیپوکامپ را با نحوه عملکرد سایر مناطق حسی از جمله بینایی ، شنوایی و لامسه مقایسه کردیم.به گزارش سیناپرس، ما دریافتیم که بویایی از نظر عملکردی با هیپوکامپ دارای ارتباط عملکردی قوی تری نسبت به سایر سیستم های حسی است.» به اعتقاد محققان تیم تحقیقاتی فوق الذکر، این اتصال قوی مانند بزرگراهی از بو و هیپوکامپ است و ممکن است دلیلی باشد که بوها می توانند با قدرت خاطرات را ایجاد کنند. یکی دیگر از یافته های جالب توجه در مطالعه مذکور این است که با هر دم، ارتباط با مراکز حافظه مغز تقویت می شود. به گزارش سیناپرس، کریستینا زلانو (Christina Zelano)، استادیار گروه مغز و اعصاب در دانشگاه نورث وسترن و از دیگر محققان این تیم تحقیقاتی در این رابطه می گوید: « ما دریافتیم که اتصال بین قشر بویایی و هیپوکامپ با تنفس طبیعی به طور ریتمیک تغییر می کند. این جالب است زیرا نشان می دهد چیزی به اندازه تنفس اساسی و طبیعی با چگونگی عملکرد حافظه در مغز ما ارتباط مستقیمی دارد.» زلانو در توضیحات بیشتر نسبت به روند تحقیقات خود اعلام کرد :« ما قصد داریم بیشتر پیوند ویژه ای بین ریتم تنفس و ریتم مغز را بررسی کنیم. استنشاق و بازدم، به ویژه از طریق بینی، ریتمی ایجاد می کند که از طریق مغز شما حرکت کرده و عملکرد مغز شما را تغییر می دهند. ما علاقه مند به مقایسه تنفس بینی با تنفس دهانی هستیم تا درک بهتری از تأثیر این ریتم های تنفسی بر مغز داشته باشیم. » این تیم پژوهشی امیدوار است که این تحقیقات در دوره ای که با ابتلا به بیماری کووید ۱۹ حس بوایی تحت تاثیر قرار گرفته و در مواردی از بین می رود، به توسعه درمان های مربوط به اختلال عملکرد و از دست دادن بو کمک کند. به گزارش سیناپرس، شرح کامل این پژوهش ها و نتایج حاصل از آن در آخرین شماره مجله پیشرفت در نوروبیولوژی (Progress in Neurobiology) به چاپ رسیده و قابل دسترس است.