جشنواره شعر فجر جریان‌ساز نیست
پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) : 
دکتر یحیی طالبیان*: جشنواره شعر فجر، نوعی جریان‌سازی است؛ جریان‌سازی برای کسانی که در این جشنواره شرکت می‌کنند، اما برگزاری این جشنواره، شرکت در آن، به انتها رساندن جشنواره و اعلام برگزیدگان، به معنی ایجاد تحول و تطور در جریان شعر یا جریان‌سازی شعری در کشور نیست. جشنواره شعر فجر، به دلیل موضوع آزادش، در سطح ملی برگزار می‌شود و تقریبا هیچ‌گونه محدودیتی برای شرکت افراد در آن وجود ندارد. این مزیتی برای افراد مختلف است تا بتوانند از سراسر کشور در این جشنواره شرکت کنند. البته شرکت در این جشنواره محدودیت‌هایی هم دارد؛ برای مثال افراد پیشکسوت در این جشنواره شرکت نمی‌کنند، یا اینکه معمولا افرادی که در سایر جشنواره‌های شعر شرکت کرده‌اند، در این جشنواره شرکت نمی‌کنند.
تعبیری که درباره جریان شعر کشور به‌کار رفته، «هویت ملی» است. تعبیر مقام معظم رهبری هم از شعر، «ثروت ملی» است. در جریان شعری کشور یا همان هویت ملی، یا ثروت ملی ما، تنوع و تکثر زیادی وجود دارد؛ از جمع‌های دو، سه‌نفری که شب‌ها در خانه‌ها شب شعر برگزار می‌کنند گرفته، تا انجمن‌های هفتگی و تجمع‌ها و همایش‌های گوناگون شعری که دانشگاه‌ها، سازمان تبلیغات، وزارت ارشاد و وزارت آموزش و پرورش برگزار می‌کنند، به‌نوعی تنوع و تکثر در جریان شعری کشور را نشان می‌دهند. برگزاری گردهمایی‌های شعری و اهدای جایزه و برگزاری جمع‌های شعرخوانی که بنا به مناسبت‌هایی تشکیل می‌شود و شاعران در آنجا شعر می‌خوانند و گاهی برترین شعر و شاعر هم انتخاب می‌شود، نوعی توضیح تنوع و تکثر در جریان شعر کشور است. این تنوع به نوعی منتج از سابقه کهن شعر فارسی در ایران و سابقه شعر و شاعری در منطقه فارسی‌زبان کشور است.
در میان این تنوع و تکثر، جشنواره شعر فجر، محدودیت‌هایی مثل محدودیت موضوع، محدودیت سنی و محدودیت در قالب آثار ندارد. موضوعش آزاد است و در حوزه‌های شعر سنتی، شعر نو، تصنیف و ترانه و همچنین نقد و پژوهش شعر برگزار می‌شود. به همین لحاظ می‌تواند یک جریان عمومی و ملی را پدید بیاورد که افرادی که با توجه به این محدودیت‌ها نتوانسته‌اند آثار خلاق خود را ارائه کنند، بتوانند در این جشنواره آثار خودشان را عرضه کنند.
با تمام این توضیحات، داوری نهایی جشنواره شعر فجر نشان می‌دهد که آیا به لحاظ کمی، کیفی و ظاهری سطح بهتری نسبت به جشنواره‌های قبل داشته است یا نه. در سال جاری به دلیل محدودیت‌هایی از قبیل بودجه، سطح برگزاری، زمان برگزاری و مشکلات مربوط به اطلاع‌رسانی، ممکن است آثار عرضه‌شده به این جشنواره کمتر باشد.
به‌علت تنوع و تکثر جریان شعری در کشور، شعر متولی خاصی نمی‌تواند داشته باشد، اما به دلیل اینکه شاعران از هنرمندان این کشور محسوب می‌شوند و متولی امور مربوط به هنرمندان وزارت ارشاد هستند، این وزارتخانه در قبال شاعران وظایفی دارد، به این معنا که باید از شاعران حمایت کند، امور صنفی‌شان را هدایت کند، برنامه‌هایی برای حمایت از آثار منتشرشده داشته باشد و جریان نشر شعر را در کشور تقویت کند. اما به‌طور کلی، سازمان تبلیغات، وزارت فرهنگ و ارشاد و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، در سطح ماموریت خودشان و با محدوده وظایفی که دارند، باید از جریان شعر در کشور حمایت کنند.
این جشنواره می‌تواند یک جریان شعری را پدید بیاورد و یکی از شاخص‌های جریان شعر در کشور باشد. امیدوارم سازماندهی سالانه این جشنواره به طریقی باشد که در شأن سابقه دیرینه شعر فارسی و در شأن بهره‌برداری از این ثروت ملی باشد.
* قائم‌مقام شعر وزارت ارشاد
دیدگاه تان را بنویسید