همه پروژه‌ه‌های کریپتویی و ارزهای دیجیتال، حتی آن‌هایی که یک بلاک چین مستقل برای خود دارند، از صفر برنامه‌نویسی نشده‌اند. برخی از سایر فورک شده‌اند و اصطلاحا انشعابی از آن‌ها محسوب می‌شوند. این کار در فضای رمز ارزها متداول است، به طوری که تعدادی از معروف‌ترین پروژه‌ها از یک بلاک چین دیگر متولد شده‌اند. یکی از معروف‌ترین‌ها بیت کوین کش است. با وجود ایجاد بی‌شمار هاردفورک تا کنون از نخستین رمز ارز دنیا، بیت کوین کش (Bitcoin Cash) محبوب‌ترین به شمار می‌رود. نماد ارز دیجیتال آن در صرافی‌های رمز ارز BCH است.

قبل از معرفی رمز ارز بیت کوین کش و مقایسه آن با بیت کوین ابتدا بهتر است کمی درباره مفهوم هاردفورک توضیح بدهیم؛ هارد فورک چیست و چطور ایجاد می‌شود؟

بیت کوین کش یک هاردفورک از بیت کوین است، این یعنی چه؟

شبکه‌های بلاک چین ساختاری غیر متمرکز دارند. این یعنی سروری مرکزی برای نگهداری داده‌ها وجود نداشته و نتورک از دست به دست هم دادن تعدادی کامپیوتر پراکنده در سراسر دنیا، تحت عنوان نود یا گره، ایجاد شده است. در یک سیستم متمرکز، اعمال بروزرسانی به سادگی پیاده‌سازی تغییرات در سرور یا سرورها است، اما در شبکه‌ای غیر متمرکز نظیر بیت کوین قضیه به همین سادگی نیست. بعضی مواقع اعمال یک یا چند تغییر سبب ایجاد شبکه‌ای کاملا مجزا می‌شود. بیت کوین کش به همین نحو از دل اولین ارز دیجیتال متولد شد.

توسعه‌دهندگان، اعتبارسنج‌ها (ماینرها) و فول نودها درباره ایجاد تغییر در شبکه‌های توزیع شده مبتنی بر فناوری بلاک چین تصمیم‌گیری می‌کنند، اما نمی‌توانند سرخود عمل کنند. آن‌ها پیشنهاداتشان را به صورت یک پروپوزال مطرح می‌کنند تا درباره‌شان رای‌گیری شود. در بیشتر مواقع اکثریت اعضای شبکه غیر متمرکز با طرح‌ها موافقت و آن‌ها را دریافت و اجرا می‌کنند. اما گاهی اوقات تعداد مخالفان قابل توجه است. 5 سال قبل، در ارتباط با یکی از تغییرات مدنظر گروهی از توسعه‌دهندگان بیت کوین چنین اتفاقی رخ داد و منجر به ایجاد یک هاردفورک یعنی بیت کوین کش شد.

بروزرسانی‌های اعمال شده را به دو دسته‌ سافت فورک و هاردفورک تقسیم می‌کنند. تغییر در سافت فورک پیش‌سازگار (Backward-Compatible) است، به این معنی که نودهای قدیمی با وجود عدم بروزرسانی نرم افزارهای خود همچنان قادر به برقراری ارتباط با گره‌های دریافت‌کننده آپدیت جدید خواهند بود. اما در هارد فورک تغییر پیش‌ناسازگار (Backward-Incompatible) است، به این معنی که گره‌های قدیمی و جدید دیگر قادر نیستند با یکدیگر ارتباط برقرار کنند.

در سال 2017 یکی از بروزرسانی‌های مورد نظر تعداد قابل توجهی از گره‌های شبکه بیت کوین از این نوع بود. آن‌ها تعداد کمتری داشتند و تعداد مخالفان بیشتر بود، به همین دلیل با ایجاد یک هاردفورک و راه‌اندازی بلاک چینی جدید به نام بیت کوین کش مسیر مستقل خود را پیش گرفتند.

چرا بیت کوین کش و ارز دیجیتال BCH متولد شد؟

دو چالش اساسی برای شبکه‌های مبتنی بر بلاک چین داشتن مقیاس‌پذیری ضعیف و عدم توانایی برای برقراری ارتباط راحت و یکپارچه با دیگر زنجیره‌ها است. عدم مقیاس‌پذیری به معنی عدم امکان پاسخ‌گویی به درخواست‌های کاربران با زیاد شدن ترافیک شبکه است. یکی از راه‌ها برای بهبود این محدودیت بالا بردن ظرفیت بلاک‌ها است، به این معنی که هر اعتبارسنج تعداد بیشتری تراکنش را قبل از اضافه کردن به بلاک چین داخل بلاک در حال تایید قرار بدهد. افرادی که بیت کوین کش را به وجود آوردند، روی بالا بردن ظرفیت بلاک‌های شبکه بیت کوین تاکید داشتند.

در زنجیره اصلی بیت کوین به عنوان نخستین رمز ارز دنیا که بیت کوین کش از آن انشعاب شده است، هر بلاک فقط 1 مگابایت ظرفیت دارد. این موضوع توانایی پردازش تعداد زیادی تراکنش را کاهش داده است. برای مقایسه باید بدانید در ابتدای راه‌اندازی شبکه Bitcoin Cash اندازه بلاک‌های آن 8 مگابایت بود، اما مدتی بعد به 32 مگابایت افزایش یافت. به همین دلیل شبکه نام برده قادر است تعداد بسیار بیشتری تراکنش را در هر ثانیه تایید کند؛ در حالی که TPS یا تعداد تراکنش در ثانیه شبکه اصلی بیت کوین حدود 7 است، TPS بلاک چین بیت کوین کش به بالای 100 رسیده که تغییر بزرگی است.

اما چرا ساتوشی ناکاموتو، خالق مرموز Bitcoin، چنین محدودیتی برای بلاک چین نخستین ارز دیجیتال رمزنگاری شده در نظر گرفته بود؟ تلاش برای جلوگیری از وقوع حملات اسپم و دیداس اصلی‌ترین دلیل وی بود. ظرفیت 1 مگابایتی بلاک‌ها در شبکه بیت کوین تا سال‌ها بعد از راه‌اندازی آن مشکلی ایجاد نکرده بود، اما با افزایش تعداد کاربران و بالا رفتن تعداد تراکنش‌ها، رفته رفته زمان انتظار برای تایید آن‌ها هم زیاد شد. وضعیت در اردیبهشت 1396 به اندازه‌ای وخیم شد که یک سری تراکنش‌ها بعد از 3 الی 4 روز تایید و ثبت می‌شدند! البته از قدیم تا الان، امکان اولویت دادن به یک تراکنش به وسیله بالا بردن کارمزد وجود دارد، اما این کار برای انتقال مبالغ خرد اصلا مقرون‌به‌صرفه نیست؛ پرداخت بالای 10 دلار کارمزد برای جابه‌جایی 3 دلار BTC منطقی نیست!

برای حل مشکل، اعضای انجمن نخستین رمز ارز دو راه حل بیت کوین آنلیمیتد (Bitcoin Unlimited) و سگویت (SegWit) را پیشنهاد کردند. همانطور که احتمالا از روی نام بیت کوین آنلیمیتد می‌توان حدس زد، به طور کامل محدودیت مربوط به ظرفیت هر بلاک را حذف می‌کرد. ماینرهای زیادی از آن استقبال کردند، چرا که علاوه بر کاهش شدید ترافیک در شبکه، کارمزدها را نیز افزایش می‌داد، اتفاقی که به سود ماینرها بود. دلیل مخالفت مابقی استخراج‌کنندگان، از دور خارج شدن افراد و شرکت‌های دارای ماینرها ضعیف بود، موضوعی که بدون شک به کاهش سطح عدم تمرکز شبکه منجر می‌شود. سگویت پیشنهادی برای ذخیره برخی اطلاعات در فایل‌هایی جداگانه خارج از بلاک چین بود. دلیل مطرح کردن این پیشنهاد، خالی شدن فضای 1 مگابایتی هر بلاک با پیاده‌سازی سگویت بود. به این ترتیب امکان گنجاندن تعداد بیشتری تراکنش در هر بلاک فراهم می‌شد. در نهایت هیچ کدام اجرایی نشد و بیت کوین کش به وجود آمد.

کمی بعد، یک پروتکل جایگزین به نام SegWit2x توسعه یافت که بخشی از داده‌ها را بیرون از بلاک چین اصلی ذخیره می‌کرد و ظرفیت هر بلاک را نیز به 2 مگابایت افزایش می‌داد. در مرداد 1396 حدود 95 درصد ماینرها با پیاده‌سازی SegWit2x موافقت کردند. اما خیلی زود جامعه به این نتیجه رسید که راه حل نام برده موقتی است، به همین دلیل آن را نیز کنار گذاشت. در عوض پیشنهادی برای افزایش ظرفیت هر بلاک به 8 مگابایت مطرح شد. اما این یک تغییر پیش‌ناسازگار بود و اجرای آن به شبکه‌ای مستقل نیاز داشت. در نتیجه یک هاردفورک از شبکه بیت کوین به وجود آمد و بیت کوین کش نام گرفت.

دلیل انتخاب نام بیت کوین کش برای هاردفورک جدید چه بود؟

منتقدان بیت کوین عقیده دارند نخستین رمز ارز از مسیر اولیه و چشم‌انداز خالق آن خارج شده و به جای یک سیستم انتقال پول غیر متمرکز، تبدیل به یک دارایی ذخیره ارزش شده است، به طوری که افراد با هدف سرمایه‌گذاری آن را خریداری و برای مدتی طولانی نگهداری می‌کنند. در چنین شبکه‌ای تعداد زیادی تراکنش وجود ندارد، پس TPS پایین مشکل‌ساز نخواهد شد! اما بیت کوین کش هدف دیگری دارد.

بیت کوین کش، همانطور که از‌ نام آن پیدا است، تلاش می‌کند تا شبیه یک پول عمل کند و در پرداخت‌های روزمره کاربرد داشته باشد. برای دستیابی به این هدف، داشتن TPS بالا ضروری است، چیزی که مهمترین هاردفورک بیت کوین توانست به آن دست پیدا کند. اگرچه بیت کوین کش در مقایسه با بسیاری از بلاک چین‌های مدرن تعداد کمتری تراکنش را در هر ثانیه پردازش می‌کند، اما همچنان نسبت به شبکه اصلی بیت کوین وضعیت بسیار بهتری دارد.