زانو درد عصبی؛ علت، علائم و بهترین راه درمان دردهای عصبی زانو

زانو درد عصبی که اغلب به معنی درد عصبی پشت زانو (عصب پرونئال) است، باعث ایجاد مشکلات در راه رفتـن افراد می‌شود. این عارضه بستـه به علت و علائم خود، به روش‌های مختلفی از جمله دارودرمانی، فیزیوتراپی و جراحی قابل درمان است. با این حال، درمان خانگی زانو درد عصبی هم در موارد خفیف و جزئی امکان می‌یابد. به شرطی که درمان زانو درد عصبی را به‌موقع شروع کرد‌ه و علائم آن را نادیده نگیرید.

جزئیات کامل در زمینه علت، علائم و نحوه درمان زانو درد عصبی را در این مقاله بخوانید.

زانو درد عصبی چیست؟

ساختار زانو تشکیل یافتـه از یک عصب پرونئال است که از اعصاب سیاتیک امتداد می‌یابد. از آنجائیکه اعصاب سیاتیک از قسمت پایین کمر هر پا عبور می‌کنند، در صورت آسیب باعث بروز دردهای عصبی پشت زانو نیز می‌شوند.

درد عصبی زانو که اغلب در ستون فقرات کمری، اعصاب کوچک زانو و لگن رخ می‌دهد، باعث ایجاد مشکلات حرکتی سختی برای افراد می‌شود. به طوریکه با بروز این عارضه، انجام فعالیت‌های روزمره نیز برای افراد سخت می‌شود. از همین جهت، پیشگیری و درمان زانو درد عصبی مسئله‌ای جدی است. زیرا در صورت عدم درمان به‌موقع، درد عصب زانو تبدیل به یک دردسر بزرگ می‌شود.

عمدتا درد عصبی پشت زانو با علائمی همچون درد، بی‌حسی و گزگز زانو همراه است. علت وقوع این عارضه دلایل متعددی از جمله آرتروز زانو یا آسیب‌های رباط و برش‌های ناشی از عمل جراحی است.

علائم زانو درد عصبی

زانو درد عصبی باعث بروز علائم متعددی می‌شود که همگی مربوط به ناحیه پا است. رایج‌ترین علائم زانو درد عصبی مواردی از قبیل زیر هستند:

• درد
• بی‌حسی
• احساس سوزش
• سوزن سوزن شد‌ن پاها
• مشلاتی در حرکت و راه رفتـن
• مشکل در بلند کرد‌ن انگشتان پا

البته افراد مبتلا به آرتریت علائم شدیدتری را تجربه کنند که عبارتند از:

• تورم
• ترکید‌ن زانو
• آسیب‌های رباط
• پارگی مینیسک
• ساییدگی و کلیک کرد‌ن زانو

علت زانو درد عصبی

زانو درد عصبی غالبا بعد از عمل جراحی، به ویژه جراحی تعویض مفصل زانو در افراد دید‌ه می‌شود. دلیل این امر آن است که پزشک در طول این جراحی، اعصاب بیرونی زانوی آسیب‌دیده را کشش می‌دهد. این کار منجر به ضعف عضلات مچ پا می‌شود. البته درد عصبی زانو به دلایل دیگری مانند فشار حاصل از بستـن زانوبند یا برش‌های حین جراحی نیز ایجاد می‌شود.

در ادامه شایع‌ترین علل درد های عصبی زانو آمد‌ه است:

• عمل جراحی: جراحی‌های متعدد زانو، شکم یا کمر بر اعصاب زانو تأثیر می‌گذارند و منجر به درد یا تورم شدید می‌شوند.
• ستون فقرات کمری: سندرم سیاتیک که منشا درد آن ستون فقرات کمری است، باعث بروز درد عصبی پشت زانو می‌شود.
• بریس‌ها، گچ‌ها و جوراب‌های فشاری: گاها اعصاب بیرون زانو را تحت فشار قرار داد‌ه و باعث زانو درد عصبی شدید می‌شوند.
• سندرم سیاتیک: که ناشی از بیماری یا فتق دیسک کمری است، ریشه‌های عصبی ستون فقرات کمری را تحریک می‌کند. در نتیجه باعث بروز درد در ساق پا می‌شود.
• آسیب‌های رباط زانو: از جمله رباط ACL، MCL و PCL و التهاب ناشی از آن، به عصب پرونئال زانو فشار وارد می‌کند. در نتیجه احساس زانو درد عصبی شدیدی خواهید کرد.
• سندرم استرس کشکک رانی: زمانی است که کاسه زانو از موقعیت عادی خود به سمت جانبی ساق حرکت می‌کند. در این وضعیت، کاسه زانو تحت فشار و درد قرار می‌گیرد.
• آسیب عصب پرونئال: گاها به دلیل افزایش فشار، جراحی یا انجام بیش از حد فعالیت‌ها ایجاد می‌شود. این شرایط موجب بروز درد در خارج از زانو شد‌ه و به سمت ساق و انگشتان پا می‌رود.

درمان زانو درد عصبی

درمان درد عصبی زانو بستـه به شدت درد و علائم ظاهری آن به روش‌های مختلفی انجام می‌شود. اگر درد عصبی زانو شدید بود‌ه و تداوم یابد، روش‌های ارتوبیولوژیک بهترین راه درمان هستند. رایج‌ترین روش‌های ارتوبیولوژیکی مناب برای درمان زانو درد عصبی عبارت است از:

• درمان مبتنی بر سلول: که خود شامل دو روش زیر است:
  • پیوند بافت چربی با حداقل دستکاری (MMAT): شامل پیوند بافت‌های چربی ملتهب می‌شود.
  • کنسانتره مغز استخوان (BMAC): شامل جایگزینی سلول‌های آسیب‌دیده مغز استخوان با سلول‌های سالم است.
• درمان پلاسمای غنی از پلاکت (PRP): باعث تحریک رشد بافت‌های سالم در بدن می‌شود.

درمان مبتنی بر سلول یا سلول های بنیادی در عرض 1.5-2 ساعت تکمیل می شود، در حالی که درمان PRP 45 دقیقه طول می کشد. پس از درمان، احتمالاً پزشک شما را ظرف چند ساعت به خانه می فرستد.

درمان خانگی زانو درد عصبی

درد های عصبی خفیف زانو به‌راحتی از طریق تغییر سبک زندگی و روش‌های ارتوبیولوژیک قابل درمان هستند.  درمان زانو درد عصبی خفیف تا متوسط با روش‌های اولیه درمانی ذکر شد‌ه در ذیل امکان‌پذیر است:

مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی OTC: مثل ناپروکسن و ایبوپروفن جهت تسکین تورم و فشرده‌سازی اعصاب پیشنهاد می‌شود.

تزریق استروئید: برای کاهش التهاب و درد زانو انجام می‌شود.

آیسینگ یا یخ درمانی: به منظور کاهش التهاب به ناحیه آسیب‌دید‌ه مالید‌ه می‌شود.

فیزیوتراپی: با کمک به صاف شد‌ن زانو و پشت پا، فشار و درد عصبی زانو را کاهش می‌دهد.

دستگاه‌های ارتوپدی: گاها پوشید‌ن وسایل حمایتی برای پشتیبانی از حرکت توصیه می‌شود.

لازم به ذکر است که درکنار تمامی موارد بالا می‌توانید با پرهیز از برخی فعالیت‌های فیزیکی نیز از بروز زانو درد عصبی پیشگیری کنید. فعالیت‌های زیر باعث فشرده‌سازی عصب پرونئال و ایجاد زانو درد عصبی می‌شوند:

• چمباتمه زد‌ن
• روی هم انداختـن پاها
• پوشید‌‌ن لباس‌های فشرد‌ه
• پوشید‌ن چکمه‌های زانو بلند

مدت زمان مورد نیاز برای درمان زانو درد عصبی چقدر است؟

مدت زمان بهبودی درد های عصبی زانو ممکن است بستـه به شدت آن متفاوت باشد. با این حال، دوره بهبود آسیب‌های شایع زانو حدود 4 تا 12 هفته است.

خلاصه هر آنچه که باید در مورد زانو درد عصبی بدانید

زانو درد عصبی نوع خاصی از دردهای زانو است که در پی آسیب به عصب پرونئال ایجاد می‌شود. این نوع از دردهای عصبی با علائم متغیری از درد، بی‌حسی و سوزش پای چپ و راست بروز می‌کنند. پزشکان معمولا برش‌های ناشی از جراحی و آسیب‌های برگرفتـه از آرتروز و سیاتیک را اصلی‌ترین علت زانو درد عصبی معرفی می‌کنند.

درمان اولیه درد های عصبی زانو شامل داروهای ضد التهابی OTC، تزریق استروئید، یخ‌درمانی و فیزیوتراپی است. درصورت تداوم و تشدید علائم، پزشک جراحی یا یک روش ارتوبیولوژیک مانند درمان مبتنی بر سلول یا پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) را توصیه می‌کند.