دلیل سوراخ شدن قرنیه، علل و درمان آن چیست؟

سوراخ شدن قرنیه می تواند به یکی از علل عفونی، غیرعفونی و یا تروماتیک ایجاد شود که نهایتا موجب از بین رفتن عمق بینایی خواهد بود. کراتیت عفونی می تواند به واسطه نفوذ گونه های باکتریایی هموفیلوس اژیپتیوس، کورینه باکتریوم دیفتری، نایسریا گونوره، نایسریا مننژیتیدیس، شیگلا و لیستریا به اپیتلیال سالم قرنیه ایجاد گردد. عدم پاسخ به درمان دارویی موجب ذوب قرنیه می شود. کراتیت عفونی منجر به تغییرات در غشای پایه اپیتلیال می شود که ممکن است باعث نقص پایدار اپیتلیال شود. سلول های اپیتلیال تغییر یافته و سلول های پلی مورفونکلئرمنجربه ذوب استرومایی توسط آنزیم های پروتئولیتیک می شود. غشای دسمه ( لایه بدون سلولی نازک که به عنوان غشای پایه تغییر یافته اندوتلیوم قرنیه عمل می کند که سلول ها از آن مشتق می شوند) به عنوان یک مانع موثر در برابر میکروارگانیسم ها عمل می کند، اما به سمت جلو برآمده می شود و هنگامی که استروما به دلیل تغییر کلاژن استرومایی ذوب می شود، یک دسماتوسل تشکیل می دهد. تشخیص زودهنگام و مداخله به موقع می تواند عوارض چشمی را با به حداقل رساندن synechiae قدامی محیطی (peripheral anterior synechiae (PAS),)، ریسک تشکیل آب مروارید و عفونت داخل چشمی کاهش می دهد.

یکی از هداف جراحی چشم دستیابی به یک پارچگی چشم است، و روش مرسوم آن بخیه است که ایجاد ناراحتی می کند و صرف زمان زیادی می طلبد. رفع نقایص این شیوه نیاز روز جراحی است.

 چسب های بافتی جراحی ترکیباتی بیولوژیک یا سنتتزی هستند که به بازسازی زخم در حین عمل و بعد از آن کمک می کنند. چسب های سیانواکریلات پزشکی جایگزین های مناسبی برای بخیه ها هستند. چسب های بافتی جراحی التهاب بافتی را کاهش می دهند، زمان جراحی را کاهش داده و موجب راحتی بعد از عمل و حفظ استحکام زخم می شود. چسب بافتی جراحی  مورد استفاده در جراحی چشم باید ویزگی های زیر را دارا باشند:

• زیست سازگار
• به اندازه کافی شفاف (تامین دید مناسب)
• در دسترس
• مقرون به صرفه
• غیر التهابی
• ضد میکربی
• حذف خود به خودی (جهت امکان بهبود در سطح اتصال بافت) .

50 سال پیش اولین بار از چسب های سیانواکریلات پزشکی در عایق سازی سوراخ قرنیه استفاده شد. استفاده گسترده چسب های بافتی سیانواکریلات جراحی به عنوان خط اول درمان برای سوراخ شدن قرنیه جهت عایق سازی کره چشم، حفظ چسب سیانواکریلات پزشکی طی بهبود زخم و حفظ یکپارچگی کره چشم در طول زمان موفقیت آمیز بوده است.

چسب‌های چشمی مبتنی بر سیانوآکریلات پزشکی و کاربردآن در چشم پزشکی

چسب‌های سیانواکریلات پزشکی، چسب‌های بافتی سنتزی چند منظوره ای هستند که زیست ‌پزشکی مورد استفاده قرار می‌گیرند.

در جراحی های چشم، چسب های سیانواکریلات جراحی اغلب جهت عایق سازی زخم های چشم استفاده می شود. ازکاربردهای دیگر آن می توان به:

ترمیم زخم آب مروارید (cataract)، تاول نشت کننده (leaking blebs)، جداشدگی شبکیه  تقویت اسکلرا ، اتصال عضلات به پروتزهای چشمی ، انسداد دقیق نقطه ای (punctual occlusion)، بلفاروپلاستی ، تارسورافی موقت (tarsorrhaphy)، بسته شدن سوراخ های قرنیه (corneal perforations)، درمان آمبلیوپی (amblyopia)، برداشتن اجسام خارجی عمیق قرنیه ، ترمیم نازک شدن استروما ، دسمتوسل قرنیه (corneal descemetoceles) و کراتوپاتی مواجهه (exposure keratopathy) اشاره کرد.  

در چسب ‌های سیانواکریلات پزشکی واکنش  پلیمریزاسیون از طریق مکانیسم آنیونی یا زویتریونی (یون دوقطبی) که از طریق واکنشی هسته دوست از الکل ها، آب یا اسیدهای آمینه بافت های زنده فعال می شوند به سرعت تشکیل لایه ای از فیلم نازک پلیمری با قابلیت تنفس و رشد بافت سلولی جدید را فراهم می آورد. واکنش آغازین توسط بقایای اسید آمینه پروتئین ها جهت ایجاد پیوند قوی چسب های بافتی سیانواکریلات جراحی به بافت ها نقشی کلیدی دارد.

ویژگی هایی چون اتصال قوی، همراه با خواص بیومکانیکی مناسب و پلیمریزاسیون سریع (10 تا 60 ثانیه)، به چسب‌های سیانواکریلات پزشکی برای کاربردهای مختلف پزشکی برتری بخشیده است.

با این وجود، استفاده از چسب‌های سیانواکریلات جراحی به دلیل سطوح ناهموار نامنظم، تولید گرما، پلیمریزاسیون سریع و سمیت سلولی برای کاربردهای چشمی محدودیت ایجاد می‌کند. دیگر محدودیت چسب های سیانواکریلات پزشکی سمیت سلولی است. متابولیت های ایجاد شده از تجزیه سریع چسب می تواند در بافت ها تجمع کرده والتهاب ایجاد کند.

 به طور کلی، سیانواکریلات‌ها دارای زنجیره ‌های آلکیل کوتاه‌تر واکنش‌پذیری بالاتر، سرعت تخریب سریع‌تر و اثرات سمی جدی‌تری بر بافت‌ها نسبت به همتایان خود با زنجیره ‌های آلکیل طولانی‌تر نشان می‌دهند. علاوه بر این، قدرت اتصال به بافت چسب‌های سیانواکریلات با طول زنجیره ‌های جانبی ارتباط معکوس دارد (به عنوان مثال، بوتیل سیانواکریلات اتصال قوی‌تری نسبت به اکتیل سیانواکریلات دارد).

چسب بافتی سیانواکریلات پزشکی اصلاح شده گلوبرن2

ترکیب منحصر به فردی از چسب جراحی سیانواکریلات پزشکی با نام گلوبرن 2 که دارای فرمولاسیونی اصلاح شده است. با افزودن کومونومر ویژه MS به دمای پلیمریزاسیونی بسیارپایین ترو میزان پایین سمیت سلولی دست یافته است. گلوبرن 2 تنها چسب‌ سیانواکریلات جراحی دارای اندیکاسیون مصرف اندووسکولار است و دارای تاییده  CEاروپا جهت درمان های چشمی  مانند:

 • عمل های ناخنک (Pterygium)

 • عایق سازی پارگی ها وضایعات قرنیه (Corneal tears)

 • بستن نشت ناشی از صدمات چشمی

 • جراحی Scleral-fixted IOL

 • کراتوپلاستی (Keratoplasty)

• بسته شدن دهانه اسکلرا در عمل های ترابکولکتومی (trabeculectomy) است.

این محصول توسط کمپانی  GEMایتالیا تولید می گردد و هم اکنون به واسطه شرکت پارسان درمان پاد نماینده انحصاری کمپانی  GEMدر ایران عرضه می شود.

تکنیک مناسب چسب ‌های چشمی مبتنی بر سیانوآکریلات پزشکی

 پلیمریزاسیون سریع، چسب‌های سیانواکریلات پزشکی در واقع یک شمشیر دو دم است هم می تواند مفید و هم مضر باشد. زیرا فرآیند عایق سازی را به صرفه ساخته و ناراحتی را برای بیمار به حداقل می رساند، اما استفاده از چسب بافتی را برای پزشک پیچیده تر می کند. چسب‌ سیانواکریلات پزشکی گلوبرن 2 به دلیل سرعت پلیمریزاسیونی متعادل خود که قابلیت کنترل بیشتری فراهم می آورد و کاربر پسند تر است.

در عایق سازی سوراخ قرنیه، با هدف نگهداری بافت به طور موثرنیاز به کنترل رطوبت سطح بافت واعمال سریع دوز مناسب چسب‌ سیانواکریلات جراحی و دست یابی به لایه ای نازک و یکنواخت از پلیمر چسب ‌بافتی سیانواکریلات مهم است. چالش هایی از این قبیل، نیازمند انتخاب تکنیک مناسب استفاده از چسب های سیانواکریلات جراحی در یک مداخله خاص برای یک نتیجه بالینی موفق است.

 روش سنتی برای سوراخ های کوچک موفقیت آمیز بوده و شامل خشک کردن سطح چشم و افزودن یک قطره کوچک از چسب‌ سیانواکریلات جراحی روی بافت آسیب ‌دیده با سوزن گیج 20 یا ابزار نوک تیز دیگر است.

شکل 1. تکنیک اعمال مستقیم چسب سیانواکریلات جراحی روی زخم.

روش اصلاح ‌شده‌ برای زخم ‌های چشمی بزرگ‌تر به کار می رود شامل؛ بریدن بانداژ کوچک غیرچسبنده یا پرده جراحی با پانچ بیوپسی پوست، نگه داشتن این باند با کانولای نوزاد (بدون سوزن) یا هر میله یا اپلیکاتور کوچک در دسترس و سپس حفظ چسبندگی کافی پرده ، اضافه کردن یک قطره چسب روی باند ، و قرار دادن بانداژ با چسب روی ناحیه آسیب دیده می باشد.

انتخاب مناسب تکنیک ‌های کاربردی به تنهایی می‌تواند منجر به بهبود نتایج جراحی شود.

چسب های بافتی جراحی مبتنی برسیانوآکریلات دارای اثر ضد میکروبی خوبی هستند که با پلیمریزه شده چسب از پیشرفت کراتولیز ممانعت می کند.