به نقل از وب سایت آموزش بورس؛ رشد بورس که در ماه‌های پایانی سال پیش آغاز شده بود، همچنان ادامه دارد به طوری که شاخص کل بورس توانسته است از محدوده مقاومتی 2,100,000 واحدی که در مرداد ماه سال ۱۳۹۹ به وجود آمد، عبور کند.

پیش‌بینی آینده بورس در سال جدید

اقتصاد ایران در سال جدید نیز همچنان دست به گریبان تورم است. به همین دلیل اکثریت مردم به سرمایه‌گذاری در بازارهای مالی داخلی و خارجی همچون بورس و فارکس علاقه نشان می‌دهند. حجم تقاضای بالا برای خرید سهام در بورس یکی از دلایل رشد بورس به حساب می‌آید اما نکته مهم نحوه پیش‌بینی آینده بورس با استفاده از متغیرهای اقتصاد کلان است. به عبارت دیگر برای تحلیل کلیت بازار بورس باید از دانش اقتصاد کلان استفاده کرد.

اقتصاد کلان و بازارهای مالی

اقتصاد کلان (Macroeconomics) دانشی است که در آن متغیرهای کلان اقتصادی مانند تورم، بیکاری، نرخ رشد اقتصادی، درآمد ملی و ... تجزیه و تحلیل می‌شوند. این علم در ظاهر، بسیار پیچیده به نظر می‌رسد اما با یادگیری مفاهیم ساده شده‌ی اقتصادی می‌توانید از آنها در بازارهای مالی به شکل عملی استفاده کنید. آموزش اقتصاد کلان به شما کمک می‌کند تا شرایط اقتصادی جامعه را به سرعت تحلیل کرده و متناسب با آن نوع سرمایه‌گذاری را خود انتخاب کنید. سایت صندوق بین‌المللی پول در رابطه با اقتصاد کلان چنین می‌نویسد:

«در اقتصاد کلان معمولا موضوع بررسی، یک کشور است. اقتصاد کلان نشان می‌دهد که چطور همه بازارهای مالی با این پدیده‌های کلان اقتصادی تعامل دارند. هدف اصلی تحلیل در اقتصاد کلان، دولت است. برای مثال اقتصاد کلان به مطالعه نقشی که دولت در کمک به رشد اقتصادی یا مبارزه با تورم می‌کند، می‌پردازد.»

بنابراین از رهگذر بررسی متغیرهای اقتصاد کلان است که می‌توان به تاثیر دولت در بازار و پیش‌بینی بازار بورس پرداخت.

معرفی متغیرهای اقتصاد کلان تاثیرگذار بر بورس

در این قسمت جهت بررسی آینده بازار سهام در ایران، بخشی از مهمترین متغیرهای اقتصاد کلان تاثیرگذار در بورس را توضیح می‌دهیم. آموزش اقتصاد کلان به زبان ساده، ابزاری را در اختیار شما قرار می‌دهد تا بهترین زمان برای سرمایه‌گذاری در بورس را پیدا کنید. زمانی که پتانسیل بازار بورس رو به اتمام است به شما کمک می‌کند تا از بین سایر بازارهای مالی مانند طلا، مسکن، خودرو، فارکس، دلار و ... مناسب‌ترین را با توجه به شرایط روز ایران انتخاب کنید.

مهمترین متغیرهای اقتصاد کلان اثرگذار بر بورس:

۱- تراز تجاری

افزایش تراز تجاری (Balance of trade) یکی از متغیرهای اقتصاد کلان تاثیرگذار بر بورس است. تراز تجاری، متغیری است که میزان واردات و صادرات به یک کشور را در یک دوره زمانی خاص اندازه‌گیری می‌کند.

• زمانی که صادرات نسبت به واردات بیشتر باشد، تراز تجاری مثبت است (مازاد تجاری).
• زمانی که واردات نسبت به صادرات بیشتر باشد، تراز تجاری منفی است (کسری تجاری).

به گزارش روزنامه دنیای اقتصاد، حجم تجارت کالاهای غیرنفتی میان ایران و عربستان در ۱۱ ماه ابتدایی سال ۱۴۰۱ افزایش یافته به طوری که منجر به جهش مثبت تراز تجاری ایران شده است. با این وجود همچنان تراز تجاری پایین است.

به طور کلی افزایش تراز تجاری که اغلب ناشی از افزایش درآمدهای نفتی کشور است در بلند مدت تاثیر مثبتی بر شاخص کل می‌گذارد.

۲- نرخ ارز

نرخ دلار یکی از مهمترین متغیرهایی است که بر بازار سرمایه ایران در بلندمدت تاثیر می‌گذارد. به طور کلی زمانی که نرخ دلار بیشتر می‌شود، بازار سهام و شاخص کل نیز رشد خوبی را تجربه می‌کنند اما با کاهش قیمت دلار، بورس نیز دچار افت می‌شود.

از طرف دیگر می‌توان گفت افزایش قیمت دلار ممکن است در کوتاه مدت به خروج پول از بازار سرمایه منجر شود اما در بلند مدت به دلیل افزایش سوددهی صنایع بورسی صادرات محور (که از آنها با عنوان سهام دلاری یاد می‌شود) اثرات مثبتی بر شاخص کل بورس خواهد داشت.

۳- تورم

تورم یکی دیگر از متغیرهای اقتصاد کلان است که قدرت تجزیه و تحلیل آن به شما در انواع بازارهای مالی مانند بورس، فارکس، طلا و نفت کمک می‌کند. به طور کلی بالا رفتن تورم موجب بالا رفتن انتظارت سرمایه‌گذاری می‌شود و مفهومی به انتظارات تورمی را به وجود می‌آورد. انتظارات تورمی نیز منجر به بالا رفتن قیمت سهام می‌شود. این بالا رفتن قیمت در نهایت منجر به بیشتر شدن قیمت سهام نسبت به ارزش ذاتی (ارزش واقعی) آن می‌شود. در چنین زمانی است که احتمال ریزش بورس چندان دور از ذهن نخواهد بود.

• با افزایش تورم، ممکن است برخی از صنایع بورسی در کوتاه مدت سوددهی خوبی داشته باشند اما در بلند مدت به دلیل افزایش هزینه‌های تولید و افزایش انتظار بازدهی سرمایه‌گذاران، اثرات منفی آن نمایان خواهد شد.

۴- نرخ بهره

به طور کلی بالا رفتن نرخ بهره موجب کاهش علاقه سرمایه‌گذاران به بورس و سایر بازارهای مالی می‌شود. به عبارت دیگر در شرایطی که نرخ سود بانکی زیاد باشد، مردم ترجیح می‌دهند پول خود را در بانک سرمایه‌گذاری کنند. البته نرخ بهره در ایران طی بیست سال گذشته همواره کمتر از میزان تورم بوده است. حتی در برخی مواقع مثل سالهای اخیر، سپرده‌گذاری در بانک (با رشد روزافزون نرخ تورم) به ضرر افراد منجر شده است چون در پایان سپرده‌گذاری، ارزش سرمایه افراد نسبت سال قبل کمتر شده است.

۵- نقدینگی

نقدینگی (Money supply) یکی دیگر از متغیرهای اقتصاد کلان است که جمع تمام پول و شبه‌پولهایی که در کشور وجود دارد را نشان می‌دهد. به نقل از سایت اینوستوپدیا:

«دولت‌ها ارز فیات (کاغذی) و سکه را از طریق بانکهای مرکزی، خزانه‌ها و یا ترکیبی از هر دو منتشر می‌کنند. دولت به منظور ثبات اقتصادی از طریق تغییر سیاست‌ها و تصمیمات نظارتی، عرضه پول موجود یا نقدینگی را افزایش یا کاهش می‌دهد.»

به طور کلی افزایش عرضه پول یا نقدینگی منجر به بیشتر شدن تورم می‌شود. تورم هم چنان که در قسمت قبلی گفتیم اثرات مثبتی در کوتاه مدت و اثرات منفی‌ای در بلندمدت بر بازار بورس به جای می‌گذارد.

نحوه استفاده کاربردی از اقتصاد کلان برای سرمایه‌گذاری در بورس

هم اکنون بازار بورس ایران با وجود شرایط بالای تورمی در حال رشد است. از همین جا می‌توان به این نکته پی برد که تاثیر یک متغیر اقتصاد کلان به تنهایی برای تجزیه و تحلیل بازار سهام کافی نیست. بنابراین سرمایه‌گذاران باید از طریق منابع معتبر به آموزش اقتصاد کلان مشغول شوند تا بتوانند تاثیر تمام فاکتورها بر این بازار را به صورت یکجا و کاربردی یاد بگیرند.

تجربه ریزش بورس در مرداد ماه سال ۱۳۹۹ نشان می دهد که صعودی شارپی قیمتها منجر به ریزش شدید بورس می شود. به همین جهت توصیه می کنیم با مجهز کردن خود به علم اقتصاد کلان، بهترین زمان برای ورود به بورس و خروج از آن را یاد بگیرید.