نگاهی به آینده روابط اقتصادی تهران-مسکو/ ایران با اتکا به روسیه، غرب را نادیده می‌گیرد؟

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

به گزارش نامه نیوز، روابط اقتصادی ایران و روسیه طی یک دهه اخیر پررنگ تر از همیشه بوده و در سال هایی که کشورهای غربی تحریم های اقتصادی علیه جمهوری اسلامی ایران را وضع کرده اند روس ها کمتر به این تحریم ها توجه کرده و همواره در بازارهای اقتصادی ایران و به خصوص بازار انرژی ایران حضور فعال داشته اند.

البته روس ها در شرایطی در بازار انرژی ایران حضور فعال داشته اند که به اندازه دیگر کشورهای اروپایی سابقه خوش حسابی ندارند و به واسطه تاخیرهای فراوان در راه اندازی نیروگاه اتمی بوشهر اظهارات فراوانی از سوی کارشناسان اقتصادی در رابطه با تجدید نظر در روابط اقتصادی ایران و روسیه مطرح شده است.

در حالی که یکسال از عمر دولت یازدهم سپری می شود و مذاکرات هسته ای میان ایران و گروه 1+5 جدی تر از گذشه پیگیری می شود شرکتهای مطرح اروپایی که پیش از تحریم ها در بازار انرژی ایران حضور داشتند در فکر بازگشت به ایران هستند و روس های این موضوع را نوعی تهدید برای خود می دانند و بر همین اساس در تلاش هستند تا حضور پررنگ تری را در ایران داشته باشند.

بر همین اساس ولادمیر پوتین رئیس جمهوری روسیه در حاشیه چهارمین اجلاس سران سیکا در دیدار با حجت الاسلام حسن روحانی اعلام کرد ایران و روسیه پروژه‌های مشترک در حال پیشرفتی با یکدیگر دارند، اما امکانات و ظرفیت‌های فراوان دیگری هم در دو کشور وجود دارد که باید از آنها در جهت توسعه روابط استفاده کنیم.

وی همچنین در دیدار خود با روحانی در چین نیز گفته بود هران و مسکو می توانند در زمینه های مختلف و در چارچوب همکاری های منطقه ای، دوجانبه و بین المللی از جمله سازمان همکاری شانگهای فعالیت های مشترک بیشتری انجام دهند. روسیه همکاری‌های مشترک وسیعی را با ایران دنبال می‌کند و خواستار گسترش و تعمیق روابط و همکاری‌ها هستیم.

این در حالی است که طی ماه های اخیر روسیه مشکلات فراوانی را در مجامع بین المللی پیش روی خود می بیند که اصلی ترین این مشکلات احتمال تحریم های کشورهای غربی علیه این کشور است و روس ها نیز در این شرایط حضور در بازار ایران را ضروری تر از گذشته می دانند و مقامات اقتصادی این کشور بر این موضوع بارها تاکید کرده اند.

در همین رابطه نشریه تایم با انتشار گزارشی تحت عنوان «ایران بهترین فرصت ممکن برای تلافی تحریم های غرب را در اختیار روسیه قرار داد» نوشته است قرارداد نفتی ایران و روسیه بخشی از تلاش های پوتین برای تلافی کردن تحریم های آمریکا و متحدانش است.

صفروف رئیس مرکز روسی مطالعات ایران معاصر که به دولت روسیه مشاوره می دهد گفته است قرارداد نفت - کالا ماه ها بود که روی میز بود. این پرپوزال بخشی از تلاش های روسیه در جهت اتحاد با رقبای غرب بویژه چین، ونزوئلا، کره شمالی کوبا و البته ایران بود.

همچنین الکساندر نواک وزیر فدراسیون انرژی روسیه در حاشیه دیدار با حمید چیت چیان وزیر نیروی ایران با بیان اینکه تحریم‌های غرب تاثیری در مناسبات روسیه و ایران ندارد، گفته است تحریم‌های آمریکا هیچ تاثیری بر روابط بین دو کشور در حوزه همکاری در زمینه انرژی، انرژی اتمی در مقاصد صلح‌جویانه، نفت و گاز طبیعی ندارد.

نواک با یادآوری اینکه تهران و مسکو به منظور احداث هشت نیروگاه جدید برق در ایران به توافق دست یافته اند، تاکید کرده است در کنار ساخت نیروگاه های جدید برق، نوسازی و بازسازی چهار نیروگاه قدیمی برق با مشارکت شرکت توانیر ایران در دستور کار قرار گرفته است. به منظور اجرای طرح های جدید در صنعت برق و انرژیهم تبادل اطلاعات بین دو کشور در حال انجام است.

همچنین سرگئي ريژوف معاون اجرايي مدير كل شرکت تكنوپروم روسيه با اشاره به احداث نيروگاه‌هاي 2100 مگاواتي رامين اهواز و نيروگاه 1600 مگاواتي شهيد منتظري اصفهان توسط این شرکت روسی، گفته است روسيه براي احداث 1725 مگاوات نيروگاه جديد در استان آذربايجان شرقی آمادگی دارد.

این مقام روس با تاکید بر اینکه در صورت به نتيجه رسيدن مذاكرات، اين 5 واحد نيروگاهي در كنار نيروگاه‌هاي برق سهند بناب و تبريز ساخته خواهد شد، اعلام کرده است استان آذربايجان جزو يكي از مناطق در حال توسعه از نظر صنعتي ايران بوده و از این رو افزايش واحدهاي توليد برق در اين استان ضروری به نظر می رسد.تكنوپروم روسيه برای احداث نيروگاه‌هاي برق سيكل تركيبي، بخاري، ژئوترمال، واحدهاي كوچك و تامين قطعات يدكي صنایع برقی آمادگی دارد.

اما این اقدامات روس های با استبال مقامات ایرانی مواجه شده و در این رابطه مهدی سنایی سفیر ایران در سوریه گفته است روسیه می‌تواند در قبال خرید نفت از ایران، دومین رآکتور نیروگاه بوشهر را بسازد ضمن انکه روسیه می‌تواند برای پرداخت پول نفت ایران به این کشور کامیون، ریل راه‌آهن یا کالاهای دیگر صادر کند، یا برای این کشور پالایشگاه‌های کوچک بسازد.

بیژن نامدارزنگنه وزیر نفت در جدیدنریت اظهارنظر خود ضمن توصیه به بازرگانان و فعالان اقتصادی ایران برای استفاده از ظرفیت‌های اقتصادی موجود در روسیه گفته است حجم روابط اقتصادی بین ایران و روسیه در سال گذشته غیر قابل قبول و معادل یک و نیم میلیارد دلار در سال ۱۳۹۲ بوده که با تلاش‌های صورت گرفته قابلیت افزایش سریع به میزان بیش از ۱۰ برابر وجود دارد.

وی با اشاره به این‌که سیاست دولت و نظام در روابط اقتصادی با روسیه برقراری روابط راهبردی است خاطرنشان کرد امید بسیار داریم که براساس توافقات چند ماه اخیر در روابط اقتصادی بین دو کشور جهش بزرگی اتفاق افتد. در پی مذاکرات صورت گرفته فرصت بزرگی برای توسعه روابط بین دو کشور ایجاد شده است.

وزیر نفت گفته است روسیه بازار بزرگی برای ما به شمار می‌رود چرا که بازاری با تقاضای زیاد و رشد اقتصادی سریع دارد و ایران کالاها و خدمات زیادی با کیفیت مناسب و در سطح استانداردهای بین‌المللی دارد که می‌تواند پاسخگوی نیاز به رشد روسیه باشد.

زنگنه با تاکید بر این‌که روابط پایدار بین دو کشور در صورتی محقق می‌شود که به سود دو طرف باشد، تاکید کرده است روسیه کالاها و خدمات زیادی دارد که ما نیاز داریم، همچنین ایران نیز دارای کالاها و خدماتی است که می‌تواند نیاز روسیه را برطرف کند.

همچنین منصور معظمی معاون وزیر نفت نیز اخیرا به فعال ‌کردن دیپلماسی انرژی و استفاده از ابزار انرژی برای پیشبرد اهداف کشور اشاره و تاکید کرده است جزییات همکاری نفتی ایران با چین و روسیه در آینده اعلام خواهد شد.

روابط اقتصادی دو کشور در حوزه انرژی به بخش پتروشیمی نیز رسیده است و احمد مهدوی با بیان اینکه در شرایط فعلی ایران هیچ گونه محدودیتی برای صادرات محصولات پتروشیمی و فرآورده‌های پلیمری به بازار جهانی ندارد، گفته است اخیرا مذاکراتی بین شرکت‌های ایرانی و روسی برای تهاتر محصولات پتروشیمی با برخی از کالاها انجام گرفته است.

دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی گفته است شرکت‌های ایرانی می‌توانند در قبال فروش برخی از محصولات پتروشیمی به روسیه برخی از کالاها همچون انواع کاتالیست و یا مواد افزودنی شیمیایی مورد استفاده در صنایع پتروشیمی را وارد کنند.

اما در حالی که کشورهای مختلفی در دنیا برای همکاری اقتصادی با ایران اعلام آمادگی کرده اند باید دید ایران در کنار توسعه روابط با روسیه با کشورهای دیگر نیز روابط پایاپای خواهد داشت یا به واسطه روابط پررنگ تهزران و مسکو در سال های اخیر امتیاز ویژه ای را برای روس ها در نظر خواهد گرفت.