چگونه مي‌توان حسادت دلار را برانگيخت؟

به گزارش نامه‌نیوز،‌ اقتصاد اروپا به ویژه اقتصاد آلمان و فرانسه در دهه ۱۹۶۰ نزدیك ترین فاصله با آمریكا را پیدا كردند و قدرت‌های بزرگی بودند. رهبران ناسیونالیست این دو كشور با انگیزه‌های متفاوت تلاش كردند اروپا را متحد كنند و با «اتحادیه اروپا» رویارویی اقتصادی با آمریكا را ممكن سازند. این آرزوی ناسیونالیست‌های دو كشور بعدها توانست راه اتحاد اروپا را هموار كند و در دهه ۱۹۹۰ بود كه «یورو» متولد شد تا در برابر «دلار» بایستد و راه را بر استیلای این پول پرقدرت محدود كند. در سوی دیگر جهان یعنی در آسیا نیز دو قدرت بزرگ اقتصادی متولی شدند كه به ترتیب پس از آمریكا رتبه دوم بزرگ‌ترین اقتصادهای جهان را به خود اختصاص داده‌اند. چین و ژاپن پس از آمریكا در پله دوم و سوم اقتصاد جهان ایستاده‌اند و آنها نیز آرزو داشتند و دارند كه روزی «یوان» و «ین» جایگزین دلار شود. «روبل» روسیه كه در هنگامه قدرت‌نمایی استالین و خروشچف نتوانسته بود حتی در اروپای همسایه برتری خود را اثبات كند نیز آرزوی جانشینی «دلار» را دیگر در دل نمی‌پروراند. نوظهورهای قدرتمند مثل برزیل، كره جنوبی، هند، تایوان و... نیز دیگر آرزوی اینكه روزی پول‌هایشان آقای پول‌های دنیا باشد را دست‌كم به این زودی‌ها برملا نخواهند كرد. دلار ایالات متحده آمریكا به رغم احساس بدی كه بیشتر سیاستمداران و رهبران كشورهای گوناگون دارند اكنون پول برتر دنیا شده است. اما این تنها كاری نیست كه آمریكا در دهه‌های اخیر انجام داده بلكه رهبران مالی این كشور توانستند به مرور نظام مالی خود را بر جهان امروز تحمیل كنند و به جای اینكه برای مقابله با كشورها دنبال مسائل نظامی باشند تلاش می‌كنند از این برتری مالی استفاده كنند. انداختن اقتصاد ایران به تله تحریم ایالات متحده آمریكا و گسترش این تله در سایر كشورها آزمایش جدیدی بود كه آمریكا آن را اجرا كرد. متاسفانه باید گفت رفتار ناكارآمد دولت دهم در مواجهه با تحریم‌ها و كم اهمیت شمردن آن موجب شد كه آمریكایی‌ها با فرصت كافی زاویه‌ها و روزنه‌های نفس كشیدن اقتصاد ایران را محدود و مسموم كنند. اكنون و در حالی كه ایران تعهدات پذیرفته در سند برجام را اجرا كرده است و این را همه كشورهای عضو گروه ۱+۵ و حتی آمریكا می‌دانند اما ادامه محدودیت‌ها به دلیل تحریم‌های قبلی باقی مانده است. آیاآمریكا می‌تواند تا ابد این محدودیت را اعمال كند؟ به نظر می‌رسد این روند ادامه‌دار نخواهد بود و آمریكایی‌ها به دلایل گوناگون ناگزیر خواهند بود با ایران سازگار شده و سختگیری‌ها را كاهش دهند. دلیل اصلی این است كه دنیای امروز منتظر چراغ قرمز دلار نمی‌ماند و راه‌های عبور از این سنگلاخ را پیدا می‌كند. حضور همه جانبه ایرباس فرانسه در صنعت هوایی ایران و عقد قرارداد بزرگ با ایران راه را برای حضورآمریكایی‌ها در تهران هموار كرد. تجربه ورود بوئینگ به بازار فروش هواپیما به تهران همان توانایی پایان‌ناپذیر مقوله رقابت است كه به همین جا منحصر نخواهد شد و پای شركت‌های دیگر آمریكایی را نیز به ایران باز می‌كند. هموار شدن راه قراردادهای نفت و پتروشیمی ایران با غول‌هایی مثل توتال بدون تردید به ترغیب آمریكایی‌ها منجر خواهد شد. رهبران غول‌های تجارت و صنعت آمریكا نیك می‌دانند اگر از بازار ایران دور بمانند و رقبایشان این بازار را دراختیار بگیرند در آینده با دشواری مواجه خواهند شد. اكنون بازارهای كمی در دنیا هستند كه همانند بازار ایران دست نخورده باشند و آمادگی جذب سرمایه داشته باشند. این اتفاق دیر یا زود می‌افتد و آن روز است كه دلار به ظاهر یكه تاز ناگزیر می‌شود نرمش نشان دهد. رفتار ایران با سرمایه‌های اروپایی و آسیایی مثل سرمایه‌گذاران ژاپنی و كره‌ای می‌تواند نرمش دلار را به لحاظ زمانی ممكن سازد. اگر ایران بتواند موانع جذب سرمایه‌گذاری خارجی را هموار كند و منابع مورد نیاز خود را از بازارهای جهان به دست آورد بدون تردید دلارداران نرمش نشان خواهند داد. این مسئله بزرگی است كه نباید آن را نادیده گرفت.

منبع: روزنامه قانون