شرایط و مراحل ممنوع الخروج کردن زن توسط شوهر| خبر مهم مجلس برای بانوان| زنان به راحتی سفر کنند!!

شرایط و مراحل ممنوع الخروج کردن زن توسط شوهر : خروج قانونی از کشور از جمله حقوق شهروندی مردم ایران است و به هیچ وجه نمی توان این حق را از فرد گرفت مگر به موجب قانون. گاهی به جهت جلوگیری از خروج بدهکاران مالی یا متهمان که ممکن است امکان دسترسی به آنان با خروج از کشور از بین برود قانون گذار با ممنوع الخروج کردن آنان مانع از لطمه و ورود خسارت به طلبکاران و از بین رفتن نظم عمومی جامعه می شود.

یکی از موارد دیگر ممنوع الخروجی که در قانون گذرنامه پیش بینی شده است بحث ممنوع الخروج کردن یا به عبارت صحیح تر عدول از اجازه ی خروج از کشور زوجه توسط شوهر می باشد که مطابق با قانون زوج هر زمان که بخواهد می تواند مانع از آن شود که همسرش از کشور خارج شود البته اگر زوج با تنظیم وکالت نامه ی بلاعزل در دفاتر اسناد رسمی اجازه ی خروج از کشور به همسر خود را داده باشد زوجه امکان خروج از کشور را خواهد داشت.

آیا شوهر می تواند اقدام به ممنوع الخروج کردن زوجه کند؟

مطابق با بند ٣ماده ی ١٨قانون گذرنامه اجازه ی صدور گذرنامه ی زنان شوهر دار با همسر آنان است. طبق این بند از ماده، صدور گذرنامه زنان شوهردار ولو کمتر از ١٨سال تمام با موافقت کتبی شوهر و در موارد اضطراری اجازه دادستان شهرستان محل درخواست گذرنامه می باشد که در حالت دوم دادستان شهرستان محل درخواست گذرنامه مکلف است نظر خود را اعم از قبول درخواست یا رد آن حداکثر ظرف سه روز اعلام دارد. بنابراین مطابق با قانون هم صدور گذرنامه برای زنان شوهردار منوط به رضایت شوهر است و هم مطابق با ماده ی ١٩قانون گذرنامه چنانچه شوهر از اجازه ی صدور گذرنامه برای همسر خود عدول کند از خروج زوجه جلوگیری می شود و گذرنامه او تا رفع مانع ضبط خواهد شد.

مراحل ممنوع الخروج کردن زن

همان طور که در بند قبل شرایط و مراحل ممنوع الخروج کردن زن توسط شوهر توضیح دادیم، زن شوهر دار در واقع ممنوع الخروج است و برای دریافت گذرنامه نیاز به اذن شوهر دارد.

حال اگر زنی در دوران مجردی گذرنامه گرفته بود یا پس از ازدواج با اذن شوهر گذرنامه گرفت، اما شوهر به دلایلی تصمیم به ممنوع الخروج کردن همسر خود بگیرد، می تواند به اداره ی گذرنامه مراجعه نماید.

البته باید سند ازدواج یا رونوشت آن را همراه داشته باشد و به این ترتیب می تواند از خروج زن از کشور جلوگیری نماید. وکیل مشهد خانواده مراحل این کار عبارت است از:

مراجعه به اداره کل گذرنامه و اتباع نیروی انتظامی در تهران و یا دفاتر گذرنامه در شهرستان ها.

همراه داشتن اصل شناسنامه و کارت ملی و سند ازدواج.

ارائه درخواست ممنوع الخروجی زن توسط شوهر به اداره گذرنامه.

بررسی مدارک و صدور دستور ممنوع الخروجی.

تایید ممنوع الخروجی و پرونده توسط رئیس اداره گذرنامه و ثبت در سیستم های رایانه ای.

زوج تحت چه شرایطی نمی تواند زوجه را ممنوع الخروج کند؟

با تحقق هر یک از شرایط زیر زوج نمی تواند همسر خود را ممنوع الخروج کند:

در صورتی که زوج ضمن وکالت نامه ای اجازه ی خروج از کشور را به همسر خود بدهد.

در صورتی که زوجه رضایت محضری همسر خود را مبنی بر خروج از کشور داشته باشد.

زنانی که با شوهر خود مقیم خارج هستند.

زنانیکه شوهر خارجی اختیار کرده و به تابعیت ایرانی باقی مانده اند.

در صورتی که در شروط ضمن عقد نکاح به زوجه اختیار خروج از کشور اعطا شده باشد و گذر نامه را اخذ نموده باشد.

طرح دعوای قضایی علیه شوهر برای اجازه ی خروج از کشور

تحت شرایطی قانون گذار این امکان را برای زوجه در نظر گرفته است که با مراجعه به دادگاه و طرح دعوا علیه شوهر اجازه ی خروج از کشور را اخذ نماید البته این امکان در حالتی است که زوجه بتواند اثبات کند که خروج او از کشور بنا به اضطرار لازم است در این حالت با کسب اجازه ی قضایی از دادستان زوجه می تواند بدون مانع از کشور خارج شود.

وکالت بلاعزل خروج از کشور

در حقوق ایران زنان تنها با اجازه ی شوهر خود می توانند از کشور خارج شوند.

این وضعیت برای بسیاری از زنان به خصوص ورزشکاران و هنرمندان مطلوب نیست. بنابراین این تمایل برای زنان وجود دارد که به صورت قانونی، تصمیم گیری در این خصوص را خودشان بر عهده بگیرند.

بهتر است در عقد نامه شرطی گنجانده شود و زن بتواند در خصوص خروج از کشور به هر مدت و هر مقصدی خود تصمیم بگیرد.

برای داشتن این حق لازم است وکالت جهت اخذ و تمدید گذرنامه از مرد گرفته شود.

به این ترتیب زن می تواند با استفاده از وکالتنامه ی گفته شده برای دریافت گذرنامه اقدام کند و نیازی به اجازه ی محضری شوهر نیست.

صرف اینکه در سند ازدواج درج شود که شوهر اجازه خروج از کشور را به همسرش می ‌دهد از نظر مقررات اداره گذرنامه کفایت نمی ‌کند بلکه این اذن باید در قالب سند وکالت بلاعزل از سوی شوهر در یکی از دفاتر اسناد رسمی به نام زن تنظیم گردد.

آیا وکیل دادگستری هم می تواند همسر را ممنوع الخروج کند؟

برای ممنوع الخروج کردن مرد ، وکیل دادگستری با وکالت نامه مخصوص وکلای دادگستری می تواند زن را ممنوع الخروج کند. شرایط و مراحل ممنوع الخروج کردن زن توسط شوهر را تا اینجا توسط وکیل ممنوع الخروجی بیان کردیم.

ولی برای ممنوع الخروج کردن زن ، وکیل حتما وکالت نامه محضری نیاز دارد و با وکالت وکیل دادگستری نمی تواند این کار را انجام دهد.

استعلام ممنوع الخروج کردن زن چگونه انجام می شود؟

برای استعلام اینکه آیا مرد همسر خود را ممنوع الخروج کرده است یا خیر ، به صورت انلاین ممکن نیست. در این شرایط، استعلام ممنوع الخروجی از طریق مراجعه مستقیم به اداره پلیس گذرنامه امکان پذیر است.

روز گذشته برخی رسانه‌ها با یک برداشت نادرست و متناقض با مصوبه کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی، اعلام کردند که بر اساس مصوبه مجلس همه زنان برای خروج از کشور باید از «سرپرست» خود کسب اجازه کنند؛ این در حالی است که هنوز لایحه «صیانت، کرامت و تأمین امنیت بانوان در برابر خشونت» به صحن مجلس نرسیده و کمیسیون اجتماعی در خصوص این لایحه مصوبه ای داشته که در کمیسیون حقوقی و قضاییه به عنوان کمیسیون فرعی مورد بررسی قرار گرفته است.

نگاهی به متن کمیسیون اجتماعی در این زمینه این شرح است: «زنانی که برای خروج از کشور نیاز به اذن همسر دارند، در صورت خودداری غیرموجه وی از اعطای اذن، می‌توانند ضمن تقدیم دادخواست، مدارک و مستندات خود مبنی‌بر ضرورت خروج از کشور را به دادگاه خانواده تسلیم کنند. دادگاه خارج از نوبت نسبت به موضوع رسیدگی کرده و در صورت احراز ضرورت امر، عنداللزوم پس از اخذ تأمین مناسب، اذن خروج از کشور با ذکر مدت و دفعات سفر خواهد داد. تبصره- مصادیق موارد ضروری، از سوی وزارت دادگستری و با مشارکت معاونت زنان و خانواده ریاست جمهوری و وزارت امور خارجه ظرف 3 ماه از زمان لازم الاجرا شدن قانون، تدوین می‌شود و به تصویب هیات وزیران می‌رسد».

برآیند مصوبه‌ای که در گام نخست در کمیسیون های تخصصی مجلس نهایی شده، این است که هدف قانون گذار صرفا تسهیل فرآیند خروج از کشور برای بانوانی بوده که نیاز به کسب موافقت دارند و این به معنای آن نیست که همه زنان برای خروج از کشور نیاز به اذن سرپرست دارند.

از نگاه کارشناسی، این متن حقوقی در صورت تصویب نهایی در مجلس و ابلاغ به صورت گانون، گامی رو به جلو برای تسهیل فرآیند خروج بانوان از کشور محسوب می‌شود زیرا اساساً زنان مجرد بالای ۱۸ سال نیاز به موافقت فرد دیگر ندارند و مصوبه کمیسیون هم به هیچ‌وجه متعرض این مورد نشده است.

نکته دیگر اینکه حتی در مصوبه کمیسیون، در خصوص زنان متاهل به جای دادستان با اعطای اختیار به دادگاه خانواده که دارای تجربه لازم در این خصوص هستند سعی در تسهیل قانون گذرنامه فعلی شده است تا همسر نتواند با دلایل غیر موجه جلوی خروج بانوان از کشور را بگیرد. بر اساس این متن چنانچه مثلا بانویی برای حضور در مسابقات ورزشی یا هر رویدادی نیاز به خروج از کشور داشته باشد و همسرش بدون دلیل با این موضوع موافق نباشد، می تواند از مسیر طراحی شده در این مصوبه با استفاده از حکم دادگاه از کشور خارج شود.

ماجرا از کجا آغاز شد؟

در سال های گذشته موضوع ممنوع الخروجی برخی از بانوان ورزشکار به دلیل اختلافات خانوادگی با همسرانشان رسانه ای شد به طوری که آنان نتوانستند در میادین ورزشی بین المللی حضور یابند؛ همین امر موجب شد تا در لایحه «حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت»، یک ماده به این موضوع اختصاص یابد.

دادگاه مرجع تصمیم گیری در موارد اختلافی می شود

لایحه «حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت» 9 بهمن ماه در کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس به عنوان کمیسیون فرعی رسیدگی کننده مورد بررسی قرار گرفت و موادی از آن به تصویب رسید؛ سیدکاظم دلخوش اباتری سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی درباره مصوبه این کمیسیوه به ایرنا توضیح داد: در یکی از مواد این لایحه حل اختلاف نظر خانواده برای اعزام بانوان به رقابت‌ها و رویدادهای خارج از کشور به دادگاه سپرده شده است و نظر دادگاه در این زمینه مرجع تصمیم گیری خواهد بود.

وی درباره اینکه گفته شده با مصوبه مجلس زنان برای خروج از کشور نیاز به اذن سرپرست خود دارند، از فضاسازی غلط برخی رسانه ها در این زمینه انتقاد کرد و با ارایه توضیحاتی درباره مصوبه این کمیسیون اظهار داشت: در قوانین کشور نقص‌هایی وجود دارد که سبب شده بانوان کشور محدود شوند؛ به عنوان مثال برای حضور بانوان در رویدادهای ورزشی بین المللی از جمله المژیک در مواردی شاهد ایجاد محدودیت برای اعزام بانوان بودیم زیرا خروج آنها از کشور نیازمند اذن پدر، شوهر یا ولی آنها بود.

سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس افزود: این کمیسیون در جریان رسیدگی به لایحه «صیانت، کرامت و تأمین امنیت بانوان در برابر خشونت» با حضور مسوولان دستگاه‌ها از جمله معاونت امور زنان و خانواده، نماینده وزارت کشور، سازمان بهزیستی و برخی سازمان های مردم نهاد موضوع را مورد بررسی قرار داد.

وی درباره مصوبه این کمیسیون توضیح داد: در این کمیسیون مصوب شد که اگر زمانی زنان ورزشکار و پژوهشگر یا بانویی که برای مسابقات جهانی در حوزه های مختلف همچون مسابقات علمی و المپیادها قصد عزیمت به خارج از کشور را دارد ولی در خانواده برای اعزام او اختلاف نظر است یا مانع اعزام وی می‌شوند، دادگاه در این باره رسیدگی و اظهار نظر کند.

دلخوش تاکید کرد: در چنین شرایطی دادگاه محل حل اختلاف نظر خانواده برای اعزام یا عدم اعزام زنان به خارج از کشور برای حضور در رویدادهای جهانی همچون مسابقات ورزشی و علمی خواهد بود.

نماینده مردم صومعه سرا در مجلس یادآور شد: اینکه در برخی از رسانه‌ها گفته شده همه زنان برای خروج از کشور باید از «سرپرست» خود کسب اجازه کنند،‌ درست نیست و کمیسیون حقوقی و قضایی چنین مصوبه‌ای نداشته و آنچه در این باره مطرح شده، ادعاهای نادرست است.

سخنگوی کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس با بیان اینکه برخی از رسانه ها از مصوبه اخیر کمیسیون قضایی برداشت‌های غلطی استنباط کردند، اظهار داشت: برخی تیترهای دروغین به این مصوبه درباره اذن گرفتن زنان برای خروج از کشور نسبت داده شده که نه تنها هیچ ارتباطی به مصوبه کمیسیون ندارد بلکه اساسا نقطه مقابل نظر اعضای کمیسیون است.

دلخوش خاطرنشان کرد: این لایحه در کمیسیون نهایی شده است و پیش بینی می شود پس از بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۲ در صحن مجلس شورای اسلامی بررسی شود.