سیگنال‌های منفی از داخل و خارج

گروه سیاست نامه نیوز – اخباری که از مذاکرات برجامی می‌رسد روز به روز ناامیدکننده‌تر می‌شود تا جایی که شاید بتوان نتیجه گرفت، این دفتر بسته شده و برجام حداقل فعلا، احیا شدنی نیست.

همین دو، سه روز پیش بود که خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع دیپلماتیک نوشت که ایران به اعضای گروه 1+4 اطلاع داده ادامه مذاکره احیای برجام به دلیل تغییر دولت به بعد از استقرار دولت جدید موکول می شود و پیش از این تاریخ آماده مذاکره نیست.

این منبع دیپلماتیک آمریکایی که رویترز نامش را فاش نکرد، با اعلام این خبر گفت که ایران تا زمان استقرار دولت رییسی برای ادامه دور هفتم مذاکرات احیای برجام به وین بازنخواهندگشت و بر این اساس دور هفتم مذاکرات احیای برجام تا زمانی زودتر از نیمه ماه آگوست (اواخر مرداد) آغاز نخواهد شد.

این منبع مدعی شده ایران عدم آمادگی خود برای برگزاری دور هفتم مذاکرات وین تا دستکم 1 ماه دیگر را به اطلاع طرف های اروپایی رسانده است.

سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا هم تایید کرد که ایران به دلیل انتقال ریاست جمهوری وقت بیشتری خواسته است. 

این ادعاها را می‌توان جدی گرفت زیرا همزمان در تهران شاهد انتشار اخباری غیررسمی و زمزمه‌هایی درباره استعفای عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه و رئیس تیم مذاکره کننده ایران که ماه‌ها است مسئول ادامه مذاکرات و حل وفصل مساله برجام شده است، هستیم. گفته می‌شود عراقچی برای استعفا آنقدر جدی بوده که جمعی از مسئولان دولتی در جلسه‌ای برای منصرف کرده وی از این اقدام کوشیده‌اند. خروجی جلسه نیز آنطور که برخی کانال‌هال تلگرامی نوشته‌اند و شنیده می‌شود قهر عراقچی و راضی شدن به عدم اعلام استعفا تا پایان دولت بوده است. 

فقط اما این نیست و اینجا در ایران، اظهارنظرها و حرف‌هایی درباره وضعیت برجام به گوش می‌رسد که سبب می‌شود گمان کنیم، کار برجام تمام شده و این فقط ما هستیم که بی‌خبریم. شاهدش همین اظهارات اخیر علم‌الهدی. خطیب جمعه مشهد گفته است: «به عنوان تشکر از خادمان ملت، از مجلس شورای اسلامی تشکر می‌کنیم که شر برجام را کندند و امید است پای این قانون بایستند و مسؤولان آینده کشور پای موعظه‌های پیامبر گونه رهبری باشند؛ پس از این مسؤولان اگر بخواهند برجام را ادامه دهند باید گوش به حرف مقام عظمای ولایت و مجلس شورای اسلامی باشند.»

درست است که موضع او برخی از همفکران او همیشه همین بوده و این قبیل حرف‌ها تازگی ندارد. اما همزمانی آن با اخباری که رویترز داد و زمزمه‌هایی که درباره تداوم قهر عراقچی وجود دارد، مساله را قابل توجه و تامل می‌کند. 

در این میان البته از مواضع و اظهارات اروپایی‌ها نیز نباید غافل شد زیرا توجه به آن، همین نتیجه را به ذهن می‌رساند. مثلا اگر دقت داشته باشیم که آنگلا مرکل صدراعظم آلمان که برای دیدار با جو بایدن رئیس جمهور آمریکا به واشنگتن سفر کرده بود، در کنفرانس خبری مشترک با او به موضوع توافق هسته ای اشاره کرده و گفت: «مشخصا، چالش های بسیاری پیش روست.»

مرکل همچنین گفته بود: «ما در زمینه برجام، توافق هسته ای ایران فکر می کنیم که همه چیز باید به منظور به نتیجه رسیدن موفقیت آمیز [امور] انجام شود. اما من فکر می کنم بیشتر توپ در زمین ایران است.»