فاتحه رفع فیلتر تلگرام خوانده می شود

جلال رشیدی کوچی، نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی معتقد است ماجراهای اخیر درباره شروط بازگشایی تلگرام، بیش از آنکه مسیر گفت‌وگو و تفاهم باشد، نشانه‌ای از تداوم سیاست تعلیق و ابهام در فضای مجازی ایران است.

به گزارش اقتصادنیوز، در حالی‌که خبرگزاری مهر از شروط ایران برای بازگشایی تلگرام خبر داده بود، محمدباقر قالیباف صبح امروز از تریبون مجلس اعلام کرد؛« توافق دولت با تلگرام از اساس کذب بوده و چنین موضوعی در دستور کار نیست. مصوبات شورای عالی فضای مجازی کاملا روشن است. اگر پلتفرمی ضوابط داخلی را نپذیرد قطعا مجوزی پیدا نمی‌کند.»

در شروط اعلام شده از سوی این رسانه، فهرستی از محدودسازی‌های قومیتی، همکاری با قوه قضائیه و تعهد به حفظ اطلاعات کاربران ایرانی منتشر شده که به گفته کارشناسان، بیش از آن‌که نشان از عزم برای رفع فیلتر داشته باشد، بیشتر شبیه به بهانه‌ای تازه برای تداوم محدودیت‌ها است.

در همین زمینه، جلال رشیدی کوچی، نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با اقتصادنیوز از زاویه‌ای متفاوت به این ماجرا نگاه می‌کند.

مشروح گفتگوی جلال رشیدی کوچی، نماینده اسبق مجلس شورای اسلامی با اقتصادنیوز را بخوانید.

آقای رشیدی کوچی! خبرهایی منتشر شده مبنی بر اینکه تلگرام برای فعالیت در ایران باید شروطی را بپذیرد. از جمله این موارد، محدودسازی مطالب تحریک‌آمیز قومیتی، حذف محتوا با شکایت شهروندان، همکاری با دستگاه قضائی، مسدودسازی ترویج‌کنندگان محتواهای تروریستی و تعهد به عدم ارائه اطلاعات کاربران ایرانی به سرویس‌های اطلاعاتی بیگانه است. البته رئیس مجلس این ادعا را تکذیب کرده اما فراتر از این ادعا و خبرف شما این شروط را چطور ارزیابی می‌کنید؟

واقعاً نمی‌دانم این اتفاق رسماً افتاده یا نه، اما اگر چنین نامه‌ای ارسال شده باشد، معنایش روشن است. قاعدتاً هر کشوری می‌تواند برای حفظ امنیت خود قوانینی داشته باشد و هیچ‌کس با جلوگیری از شکاف قومیتی یا حفاظت از اطلاعات کاربران مخالف نیست.

اما موضوع اینجاست که شرکت تلگرام اساسنامه‌ای دارد و هنگام نصب برنامه، کاربران با آن موافقت می‌کنند؛ در همان چارچوب هم موارد امنیتی و محتوایی لحاظ شده است. بنابراین وقتی ما جداگانه و مخصوص کشور خودمان فهرست شروط می‌فرستیم، این اقدام بیشتر در قالب ایجاد مانع یا بهانه‌ای برای ادامه فیلترینگ قابل درک است تا تلاشی برای رفع آن.

فاتحه رفع فیلتر تلگرام خوانده می شود اگر...

به نظرم اگر چنین نامه‌ای واقعاً ارسال شده باشد، باید فاتحه رفع فیلتر را در ایران خواند؛ چون مواردی عنوان شده که هر فرد آگاه و متخصصی می‌فهمد هدف از آن، برداشتن فیلتر نیست، بلکه سلب مسئولیت از نهادهای تصمیم‌گیر داخلی است. در واقع، به‌جای حل مسئله، آن را به زمین تلگرام می‌اندازند تا بگویند: ما خواستیم، آن‌ها نپذیرفتند.

همه می‌دانند که اطلاعات کاربران ایرانی در واتساپ هم در دسترس است. اما من نمی‌دانم واتساپ چه چیزهایی را پذیرفته یا رعایت کرده است. آیا در مورد واتساپ چنین شروطی وجود دارد؟ آیا از آن‌ها هم خواسته شده با دستگاه قضایی همکاری کنند؟ اگر نه، یعنی با استانداردهای سلیقه‌ای مواجهیم. اگر خبر درست باشد، به‌صورت کاملاً بدبینانه می‌توان گفت فیلتر تلگرام برداشته نخواهد شد.

رئیس جمهور شفاف باشد؛ بگوید کدام اعضا شورا با رفع فیلتر مخالفند؟

دولت آقای پزشکیان با وعده‌هایی از جمله رفع فیلترینگ روی کار آمد، اما هنوز مسیر رفع فیلترینگ به مقصد نرسیده، شما علت این تعلل را در کجا می‌بینید؟

رئیس‌جمهور که ریاست شورای عالی فضای مجازی را هم بر عهده دارد، اگر واقعاً اختیار دارد، باید شفاف بگوید کدام عضو شورا با رفع فیلتر مخالف است. در این شورا، دو وزیر از کابینه هم حضور دارند. مردم حق دارند بدانند مخالفت‌ها از کجا می‌آید و چه کسانی پشت آن هستند. 

وقتی مشخص شود چه کسانی مانع رفع فیلترند، فضا برای مطالبه‌گری عمومی باز می‌شود و شاید همین شفافیت باعث تغییر روند شود.

تلگرام با دستور یک قاضی فیلتر شد، حالا هم با یک دستور رفع فیلتر شود

جالب این است که همین تلگرامی که امروز این همه شرط برای رفع فیلترش گذاشته‌اند، در زمان فیلتر شدنش تنها با دستور یک قاضی مسدود شد؛ قاضی‌ای که بعدتر فساد خودش مشخص و برکنار شد. حالا برای رفع فیلتر همان پلتفرم، مجموعه‌ای از شروط غیرعملیاتی مطرح می‌شود که همه می‌دانند تلگرام هرگز آن‌ها را نخواهد پذیرفت و برای رفع آن هم می‌توان با یک امضا این کار را عملیاتی کرد.

تلگرام پیش‌تر درباره حفظ حریم خصوصی کاربران موضع گرفته بود. با این شرایط، آیا ارسال مجدد چنین درخواست‌هایی معنا دارد؟

خیر. تلگرام بارها اعلام کرده که اطلاعات کاربران را در اختیار هیچ نهاد امنیتی قرار نمی‌دهد. حتی خود مدیرعامل تلگرام چندی پیش گفت که تحت هیچ فشاری حاضر به ارائه اطلاعات کاربران نیست.

بنابراین تکرار این درخواست‌ها فقط بهانه‌ای برای حفظ فیلتر است. ما می‌دانیم این شروط هیچ‌گاه از سوی تلگرام پذیرفته نخواهد شد، و شاید همین هدف پنهان در پشت ماجراست؛ یعنی حفظ وضع موجود، بدون آنکه مسئولیتی بر عهده کسی باشد.