نقاط قوت و ضعف تناسبی‌شدن انتخابات شورای شهر تهران

بر اساس مصوبه اسفند ۱۴۰۳ مجلس شورای اسلامی و اصلاحیه جدید قانون، انتخابات شوراهای اسلامی شهر در شهرهای بالای ۵۰۰ هزار نفر جمعیت از این پس به صورت فهرستی یا تناسبی برگزار خواهد شد. اما با توجه به این‌که این تجربه برای نخستین بار در کشور اجرا می‌شود، مقرر شده در دوره هفتم، تنها حوزه انتخابیه تهران، ری و تجریش مشمول این شیوه باشد و در دوره‌های بعدی، تمامی کلانشهرها در همین چارچوب انتخابات خود را برگزار کنند.

حسن بیادی در گفتگو با نامه نیوز درباره شکل جدید برگزاری انتخابات شورای شهر تهران گفت: با همه معضلات و انتقادهایی که به روش و سیستم انتخابات وجود دارد در این اوضاع تناسبی شدن انتخابات شورای شهر تهران اتفاق خوب و مثبتی بود که قابل تقدیر است اما همچنان نقدهایی به آن وارد است چون پارامترهای دیگری هم وجود دارند که باید مورد توجه قرار گیرند.

وی افزود: هر چند انتخابات شورای شهر این دوره در تهران تناسبی برگزار می شود و نقش احزاب در آن پررنگ است اما ورود کاندیداها صرفا از کانال احزاب انجام نمی شود و کانال های دیگری هم به موازات احزاب وجود خواهند داشت که انتظار بود آن کانال ها مسدود می شدند. در کنار احزاب،‌ ائتلاف ها و جبهه ها نیز می توانند فهرست دهند و حتی نامزدها بصورت انفرادی نیز می توانند کاندیدا معرفی کنند؛ معتقدم این ائتلاف ها و جبهه ها باند هستند که می توانند بر نقش احزاب سایه بیندازند.

این عضو شورای دوم و سوم شهر تهران یادآور شد:‌ تناسبی شدن به مثابه برگزاری انتخابات شوراها به شکل حزبی نیست بلکه توجه قلیلی به نقش احزاب شده است، البته همین هم جای تشکر دارد. هیچ جای دنیا وقتی انتخابات حزبی باشد، صحبتی از این نوع ائتلافهای نوظهور باندی متصل به قدرت و ثروت نمی‌شود؛ ائتلاف‌ها معمولا بعد از اعلام نتایج، برای تصدی سکان اداره شورا یا مجلس شکل می گیرند. نکته دیگر آن است که وقتی نامزدهای یک حزب در انتخابات به اندازه معقولی رأی می آورند،‌ آن حزب در قبال عملکرد آنها مسئولیت می پذیرد و وظیفه پاسخگویی دارد اما ائتلاف‌ها زیر بار هیچ مسئولیتی در قبال نامزدهای منتخب خود نمی روند.

وی با انتقاد به نحوه برگزاری انتخابات افزود: روش فعلی برگزاری انتخابات هزینه‌بر و غیرواقعی است و این طور تداعی می شود که گویی مردم ناگزیرند برای خود نماینده تسخیری انتخاب کنند یعنی فهرستی از نامزدها وجود دارد که مردم با تبلیغات کاذب کارتل‌های رسانه‌ای باید از بین آنها تعدادی را که نمی‌شناسند انتخاب کنند. 

این فعال سیاسی با اشاره به هزینه بالای کاندیداتوری در این نوع انتخابات، یادآور شد: ‌قطعا در این شکل از انتخابات پوسیده که در هیچ‌کجای دنیا وجود ندارد باندهای مذکور پیروز می شوند. امروزه هر کسی کاندیدای انتخابات شورای شهر تهران می شود باید برنامه تبلیغاتی خود را به وسعت یک شهر ناشناخته ببیند که قطعا هزینه‌ها‌ی نامزدهای انتخاباتی آن دوره را بالا می برد. در چنین اوضاعی فقط کسانی وارد صحنه رقابت می شوند که حداقل توانایی هزینه‌کرد ۲ میلیارد تومان را دارند بنابراین افراد طبقه متوسط یا کم درآمد علیرغم دارا بودن شایستگی‌های لازم امکان کاندیداتوری ندارند. حال آنکه می توان در کلان‌شهر تهران برای هر منطقه یک سهمیه اختصاص داد و با تاسیس شوراهای محلی و منطقه‌ای و نیز استفاده و بکارگیری صحیح از آنان شرائطی را فراهم کرد تا ساکنان هر منطقه بتوانند نماینده خود را در شورای شهر بصورت واقعی داشته باشند. این روش قطعا سطح هزینه ها را کاهش خواهد داد و کسانی که انتخاب می شوند بیشتر می توانند جامعه رأی خود را نمایندگی کرده و موثر باشند. در این حالت مردم بیشتر به نتیجه انتخابات اعتماد پیدا و بر سر صندوقهای رأی حضور می کنند.

وی با اشاره به مشارکت کم مردم در انتخابات مجلس دوازدهم افزود: آیا فکر می کنید که وضع مردم بهتر از سال گذشته شده است؟ مردم خوب کشورمان در جنگ 12 روزه جانانه مقاومت کردند و استحکام خود را مثل همیشه نشان دادند. مردم ایران به جهانیان اثبات کردند که در هر خطر و شرایط حتی زمان حمله دشمن، حاضر به همکاری با دشمنان نیستند و با غیرت خود کشور و دستاوردهای انقلاب و نظام اسلامی حفظ و حراست خواهند نمود و پشتیبان دلسوزان و رهبر عزیز خود خواهند بود اما متاسفانه هنوز 10 روز از جنگ ۱۲ روزه تحمیلی نگذشته بود که امواج گرانی بر سر مردم خراب شد. هر سازمان دولتی و غیر دولتی هرچه توانست بصورت افسار گریخته بر قیمت خدمات خود افزود. از آب و برق و گاز و تلفن و عوارض گرفته تا افزایش مالیات و فشار غیر متعارف بر مجموعه‌های تولیدی و تازه طلبکار از مردم

بیادی گفت:‌ این روزها هم که شاهدهستید که رئیس جمهور و مجموعه دولت در صحبت هایشان هرچه میتواند هجومی و طلبکارانه با مردم صحبت میکنند و آنان را می کوبد و موقع پاسخگویی که میشود و از آنان راه حل مشکلات را می طلبند می گویند «در همه جا ناترازی است و پول نداریم».