غلامعلی رجایی: رگه های مردمی دولت باید پررنگ شود/ دولت نقش خود را در مورد مشکل موسسات مالی و اعتباری مشخص کند/ خروج مجید انصاری از دولت هیچ توجیهی نداشت

این روزها در مورد عملکرد و مواضع حسن روحانی بعد از انتخابات ریاست جمهوری حرف و حدیث ها و انتقادات زیادی مطرح است، منتقدان می گویند روحانی از وعده های انتخاباتی خود عدول کرده و در همین چند ماه شروع دور دوم ریاست جمهوری دوازدهم در مسیر مطالبات پایگاه رأی خود حرکت نکرده است. برخی هم این وضعیت را طبیعی یا در بهترین حالت مطلوب رئیس جمهور نمی دانند بلکه معتقدند بیشتر شدن فشارها بر دولت مسبب این رفتار است.

به گزارش نامه نیوز، در ادامه مشروح گفتگوی پایگاه خبری «جماران» با غلامعلی رجایی مشاور آیت الله هاشمی(ره) را می خوانید:

آقای روحانی در تقسیم بندی های سیاسی یک شخصیت معتدل اصولگرا است که متمایل به اصلاحات است، اما دو واقعیت را باید در نظر بگیریم. نکته اول این که آقای روحانی می توانست از امکانات در اختیار خود بهتر از این استفاده کند. مثلاً همین ملاقاتی که اخیرا آقای اسماعیل دوستی با آقای کروبی انجام داده است چرا زودتر انجام نشده است؟ چرا تعدادش بیشتر نشده، یا این موضوع چرا شامل حال مهندس موسوی نشده است؟

من این حرف را قبول ندارم که حصری وجود ندارد؛ اگر حصر نیست نام این وضعیت را چه می توان گذاشت؛ درست است که در بعضی از محدودیت ها ترک هایی ایجاد شده است اما کماکان حصر باقی است. حداقلش این است که من اطلاع دارم خانواده آقای موسوی گلایه دارند که چرا آقای روحانی از ایشان سراغی نمی گیرند. به هر حال آقای مهندس موسوی نخست وزیر حضرت امام و دوره دفاع مقدس است. دولت تا به حال چه ملاحظه ای داشته که از این خانواده ها خبری نگرفته است؟! این ها انسان های معمولی نیستند یکی از این ها یک زمانی نخست وزیر این مملکت و دیگری ریس پارلمان بود.

نکته دوم این که آقای روحانی امکان استفاده از برخی از اختیارات خود را ندارد، شما در یک کوچه ای که تجمع زیادی باشد جای پارک گیرتان نمی آید، به عبارتی بخش دیگری از مساله حصر این است که آقای روحانی از اختیارات خودش نمی تواند استفاده کند. بنابراین از طرفی هم این توقع ایشان در قد و قواره اصلاح طلب ها ظاهر شود توقع درستی نیست.

جریان اصلاح طلبی از آقای روحانی انتظار دارد به وعده هایش عمل کند

جریان اصلاح طلبی یک جبهه است و مانند یک منشور رنگ های مختلفی دارد. یک عده در مسائل سیاسی تند تر و گله هایشان بیشتر است و یک عده معتدل تر هستند. اما کل جریان اصلاح طلبی از آقای روحانی انتظار دارند به وعده های که داده عمل کند. بنابراین مجموع بحث این است که از یک طرف آقای روحانی می تواند از اختیارات خود بهتر استفاده کند و از طرف دیگر نگوید که نمی گذارند از اختیاراتم استفاده کنم. همان گونه که گفتم ایشان در همین ملاقات های محصورین می توانست بهتر عمل کند و حالا که خواسته این ها برای برگزاری دادگاه برآورده نمی شود گشایش در حصر را تنها در ملاقات های محدود منحصر نکند. ما فراموش نکردیم که در دولت قبل محصورین حتی روزنامه هم نداشتند در این دولت به آنها روزنامه داده شد. اگر گفته می شود که حصر وجود ندارد تدابیری اندیشیده شود که این ها به اینترنت و تلفن و سایر امکانات دسترسی داشته باشند.

اگر دولت به همین منوال ادامه دهد در پایان چهار سال از لحاظ جایگاه اجتماعی چه جایگاهی خواهد داشت؟

قدر آینده دولت آقای روحانی را عملکرد فعلی اش تعیین می کند. این که روحانی چه مقدار بتواند در موازنه سیاسی آینده کشور تاثیر گذار باشد به کنش امروز او در برابر احزاب، جریان اصلاح طلبی و پاسخ دادن به مطالبات مردم برمی گردد. نقدی که من به این دولت دارم کمرنگ بودن رگه های مردمی آن است که باید بیشتر شود. به خصوص در رابطه با بحث سیاست خارجی ارتباط با جهان اسلام مخصوصاً با عربستان که خط و مشی ثابت و اصولی منتج به نتیجه آقای هاشمی بود می تواند در دستور کار دولت روحانی قرار بگیرد. رابطه ما در حال حاضر با عربستان وضعیت مطلوبی ندارد؛ ما لزومی ندارد که منتظر پیش قدم شدن عربستان باشیم، خودمان می توانیم در این قضیه پا پیش بگذاریم و با دیپلماسی فعال به نتیجه لازم برسیم. به هر حال با گفت و گو خیلی از مسائل داخلی و خارجی قابل حل است.

دولت باید نقش خودش را در مورد مشکل موسسات مالی و اعتباری مشخص کند

در زمینه داخلی، توفیقی که آقای روحانی بتواند به دست بیاورد، پیشرفت در برنامه های زیرساختی اقتصادی است. ما خبر داریم که در بعضی از صنایع مهم مشکل داریم یا این وضع بد همین سرمایه گذاران موسسات مالی هیچ توجیهی ندارد. دولت باید نقش خودش را در این آشفته بازار مشخص کند، این موسسات اگر مجوز داشته اند چرا این گونه شده است اگر نداشته اند چرا به کسی که مجوز نداشته اجازه تاسیس موسسه و بانک داده شده تا 100 ها میلیارد پول مردم را در اختیار بگیرد. به نظر من دولت در این دو موضوع یعنی ترمیم صنایع زیرساختی و عدم مدیریت موسسات مالی و اعتباری که ضعف عمده رئیس بانک مرکزی است خوب عمل نکرده است. حتی به نظر من وقت آن رسیده است که دولت رئیس بانک مرکزی را تغییر دهد.

فکر می کنید آقای روحانی شعارهای دوران انتخابات را فراموش کرده است؟

نه به این شکل اما آقای روحانی بعد از این که رای آورد فرد متفاوتی از دوران انتخابات شد ما این تفاوت ها را می بینیم. البته حتماً روحانی به دنبال توفیق بیشتر خودش است. روحانی می داند دولت بعدی قاعدتا دولت اعتدال گرایی نخواهد بود. چون اصلاح طلب ها دو دوره به ایشان کمک کرده اند و اگر بتوانند موانع جدی را بردارند می توانند دولت بعدی را تشکیل دهند.

اصلاح طلبان قصد دارند در انتخابات بعدی با موازنه ای که با حاکمیت ایجاد خواهند کرد کاندیدای خودشان را داشته باشند. طبیعتاً آقای روحانی هم در انتخابات بعدی دِینی که بر گردن اصلاح طلبان در دو انتخابات قبلی دارد را باید ادا کند. ولی اگر بخواهد خود روحانی به تنهایی وارد انتخابات آینده شود توفیقی نخواهد داشت.

اگر این عملکرد روحانی ادامه پیدا کند چه قدر احتمال دارد که دولت آینده از اصولگرایان باشد؟

فضای سیاسی ایران فعلاً دو قطبی است و چالش اصلی هنوز بین اصولگرا ها و اصلاح طلب ها است. مشخص است که اصلاح طلبان بیشترین رأی را حتی جدا از رای های آقای روحانی دارند، حداکثر رأی اصولگرایان در انتخابات 96 بود که 16 میلیون شد. در حالی که اصلاح طلبان بین 25 تا 30 میلیون رای دارند بنابراین این رای برای دولت بعدی بدون آسیب است و این جریان مصمم تر خواهند بود که این سبد رأی را به سمت کسی سوق دهند که اصلاح طلب باشد.

اما در اینجا آقای روحانی ممکن است این فکر را داشته باشد که مانند آقای هاشمی که در پایان دوره خود به سمت تشکیل دولتی همسو با خود بود، در کنار اصلاح طلب ها دولت خودش را تشکیل دهد. تصور می کنم در این صورت در خوشبینانه ترین حالت وضعیتی بهتر از آقای رئیسی پیدا نخواهد کرد.

به هر حال ما نزدیک به 15 میلیون رای خاموش یا خاکستری داریم

این مشکل در همه دوره ها و در هر انتخاباتی وجود دارد اما میزان آن بستگی به کنش دولت ها و میزان امیدواری جامعه دارد. حتی در رفراندوم جمهوری اسلامی که امام فرمود بین حق و باطل یکی را انتخاب کنید باز یک عده ای نیامدند. در آن سال 98 درصد واجدان شرایط به جمهوری اسلامی رای دادند نه 98 درصد کسانی که می توانستند رای بدهند. در همان زمان هم ظاهراً آمار از 60 درصد بالاتر نبود. من حتی به رغم افزایش آرای خاکستری من توفیق را در انتخابات بعد ازآن اصولگراها نمی دانم اما رقابت جدی تر خواهد شد؛ چون ما دیگر پشتوانه هاشمی را نداریم و تنها آقای خاتمی را داریم. جریان اصلاح طلبی در انتخابات بعدی عریان تر، چابک تر و البته تنها تر خواهد بود.

حالا دیگر نوبت پاس گل روحانی است

برخی از شخصیت های اصلاح طلب عنوان کرده اند که در دور بعدی با روحانی ائتلاف نمی کنند حالا که نوبت حمایت روحانی از اصلاح طلب ها است چرا چنین موضعی اتخاذ می شود؟

من اشاره کردم که حالا دیگر نوبت پاس گل روحانی است و انتخابات بعدی وقت آن است که آقای روحانی دین خودش را به حمایت کنند گان خود ادا کند. عدم ائتلاف هم که از سوی بعضی از شخصیت ها مطرح می شود به این معنا است که ما دیگر پل نمی شویم تا دولت بعدی دولت غیر اصلاح طلب باشد. این آخرین دولت اعتدالی است و دولت بعدی اصلاح طلب است. این معنایش این نیست که اگر آقای روحانی بخواهد دین خودش را ادا کند ما او را پس بزنیم، بلکه به این معنا است که اصلاح طلبان نقش خود را در دو انتخابات قبل تکرار نخواهند کرد.

خروج حجت الاسلام والمسلمین مجید انصاری از دولت هیچ توجیهی نداشت

هر چند آقای روحانی در بستن کابینه هم از این مسیر دور شد. به عنوان مثال خروج حجت الاسلام والمسلمین مجید انصاری از دولت هیچ توجیهی نداشت آقای انصاری عضو خبرگان رهبری، دو دوره نماینده مجلس، سه دوره معاون رئیس جمهور و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام هستند و از یکی از مهره های خلاق مجمع و انقلاب اسلامی است. به نظر من حداقل اگر قرار بود آقای انصاری جابه جا شود به جای ایشان یک چهره اصلاح طلب و هم وزن وی باید جای ایشان می نشست؛ نه این که به کلی حذف شود.

منبع: جماران