معمای بزرگ در خلیج فارس؛چینی ها برای غارت ما آمده اند؟

گروه بین الملل نامه نیوز: موضوع حضور کشتی های صیادی چین در خلیج فارس و دریای عمان از ابتدای سال جاری پیش کشیده شد. سپس شایعات در مورد نحوه اعطای مجوز به چینی ها و کساد شدن بازار ماهیگیران ایرانی اوج گرفت. ابهامات در مورد این موضوع، با اظهار نظرهای بعضا متضاد مسئولان بیشتر شد.

معترضان به حضور چینی ها می‌گویند کشتی‌های چینی، خلیج فارس را "جارو" می‌کنند ،اما در سوی دیگر مسئولان می‌گویند این کشتی‌ها متعلق به ایران است و با مجوز سازمان شیلات کشور فعالیت می‌کنند.

فریدون همتی، استاندار هرمزگان، اخیرا (۲۰ مرداد ماه سالجاری) با رد ورود کشتی‌های صیادی چین به آبهای ایران گفت: "این کشتی‌ها چینی نیستند. مجوز‌های صید برای ایرانی‌هاست و هرسال تمدید می‌شود. این کشتی‌ها مجازند در عمق۲۰۰ متری دریا و فاصله۱۲ مایلی از ساحل ماهیگیری کنند."

آقای همتی همچنین تاکید کرد که سازمان شیلات ایران مجوز‌هایی صادر کرده که ماهیگیران این کشور از محل صید "فانوس ماهی‌ که یک دوره خاصی عمر دارند، بهره‌مند شود. برهمین اساس، مجوز صید به ماهیگیران محلی داده می‌شود و آنها هم از کشتی‌های چینی و یا دیگر کشور‌ها که امکان صید ماهی فانوس در عمق۲۰۰ متری دریا را دارند، استفاده می‌کنند."

به گفته استاندار هرمزگان به دریابانی و نیروهای دریایی سپاه اعلام شده که اگر این کشتی‌ها در فاصله زیر ۱۲ مایلی ساحل اقدام به صید کردند، تخلف محسوب می‌شود و می‌توانند آنها را متوقف و با آن‌ها برخورد کنند.

همچنین حسن صالحی، رئیس شیلات ایران، نیز بدون اشاره به کشتی‌های چینی اخیرا عنوان کرد: "اگر ما این فانوس‌ماهی‌ها را برداشت نکنیم، عمان از سهم ما برمی‌دارد. توسعه آب‌زی‌پروری، کاهش واردات و سود بزرگ از محل توقف صادرات، فعال‌شدن ظرفیت‌های خالی کارخانه‌های پودر ماهی در قشم و هرمزگان از جمله سودهایی است که این کار به ایران رسانده است. گذشته از اینها، کنار برداشت فانوس‌ماهی‌ها، ماهی‌های خوراکی دیگری برداشت می‌شود که بخشی از آنها، حلال‌گوشت‌اند و بخشی دیگر حرام‌گوشت که از راه ویتنام و هنگ‌کنگ به چین صادر می‌شود."

تخلف چینی‌ها چیست؟

اما سعید عبادی، سخنگوی انجمن صنفی دریانوردان ایران مسئله دیگری را مطرح کرده است که نگرانی بسیاری را در مورد ایجاد می کند. او گفته است که از زمان حضور کشتی‌های چینی با مالکیت ایرانی و کارکنان چینی، صید کشتی‌های صنعتی ایرانی از ۸ تن به یک تن رسیده است و صید صیادان سنتی منطقه جاسک از یک تن به کمتر از ۵۰۰ کیلوگرم "کاهش" یافته است.

آقای عبادی همچنین به تخلفات این کشتی‌های چینی اشاره کرد و گفت: " ملوانان این کشتی‌ها ردیاب‌ها را خاموش می‌کنند و با پرداخت جریمه ۶۰ میلیون تومانی به بهانه خراب بودن ردیاب‌ها به شیلات، بیش از ۸۰۰ میلیون تومان ماهی را از صیدگاه‌ها در شعاع غیرمجاز و تعیین نشده به صورت غیر قانونی صید می‌کنند که همین موضو ع عامل اصلی کاهش صید صیادان بومی شده است."

احمد مرادی ،نماینده مردم بندرعباس در مجلس، با بیان اینکه شرکت‌های صیادی ایرانی با استفاده از کشتی و تجهیزات چینی اقدام به ماهیگیری در خلیج فارس می‌کنند، گفت: "ماهیگیری کشتی‌های بزرگ در آب‌های خلیج فارس به اکوسیستم منطقه ضربه زده است."

آقای مرادی، با اشاره به اینکه شرکت های چینی کشتی های خود را به شرکت های ایرانی برای ماهیگیری اجاره می دهند، گفت که شرکت‌های صیادی ایرانی با استفاده از کشتی‌ها و تجهیزات چینی اقدام به ماهیگیری در محل صیدگاه های ساحلی می‌کنند که هم باعث از بین رفتن آبزیان شده و هم صیادان سنتی را دچار مشکل کرده است.

کیانوش جهانبخش، عضو شورای عالی استان‌های کشور از مقاماتی است که نسبت به حضور کشتی‌های صیادی چینی در آبهای خلیج فارس اعتراض دارد.

آقای جهانبخش اواسط مردادما به خبرگزاری‌های ایران گفت: "چینی‌ها با صید ناروا با کشتی‌های بزرگ و صنعتی‌شان، دریا را جارو می‌کنند و نسل آبزیان را از بین می‌برند. به مشاهدات و حرف مردم و صیادان هرمزگان در این زمینه اعتماد کنید.

همچنین هادی حق شناس، معاون دریایی سازمان بنادر گفته است شناورهای چینی یا برای ایرانی ها هستند یا تحت اجاره ایرانی ها. شناور خارجی با پرچم غیر ایران اجازه صید در آب های ایران را ندارد. فانوس ماهی خوراک انسان نیست و پودر صنعت دام و طیور می شود. شناور های چینی، برای صیادان ایرانی مزاحمتی ندارند. اگر تخلفی کرده باشند، سازمان شیلات باید پاسخ گو باشد چون شیلات مجوز را به این شناور ها داده است.

اما پس از این اضهارات ضد و نقیض بود که خبرگزاری ها از تایید رسمی ماهیگیری چینی‌ها در آب‌های عمیق ایران در دریای عمان خبر دادند. سازمان بنادر اعلام کرد. چینی‌ها قرارداد اجاره بلندمدت دارند

در این باره محمدعلی حسن‌زاده معاون امور بندری و اقتصادی سازمان بنادر و دریانوردی گفت: کشتی‌های چینی قرارداد رسمی اجاره بلند مدت برای ماهیگیری در عمق ۲۰۰ متری آبهای ایران در دریای عمان دارند. او درباره حضور کشتی‌های ماهیگیری چینی در دریای عمان، اظهار کرد: چینی‌ها قراردادی در قالب اجاره بلند مدت با شیلات کشورمان دارند، گویا فناوری که این شناورهای چینی دارند در ایران وجود نداردکه بتوانیم ماهی را در عمق 200 متری صید کنیم.

وی تصریح کرد: چینی ها برای ماهیگیری در عمق 200 متری مجوز و قرارداد رسمی دارند، درباره این‌که خدمه چینی است یا نه باید گفت الان خدمه سایر شناورهایی که بنادر تردد می‌کنند از همه کشورها هستند.

اما چیزی که دوباره باعث تردیدهای بیشتر در این باره شده، تکذیب سخنان حسن زاده است. شاپور کاکولکی، معاون صید و بنادر ماهیگیری سازمان شیلات ایران در واکنش به اظهارات معاون امور بندری و اقتصادی سازمان بنادر و دریانوردی مبنی بر صدور مجوز صید برای کشتی‌ها چینی توسط سازمان شیلات، ضمن تکذیب این موضوع گفت: سازمان شیلات ایران تا به امروز مجوزی برای صید آبزیان توسط چینی‌ها صادر نکرده و دلیل وجود چینی‌هایی نیز که در دریا مشاهده می‌شود فعالیت برای کشتی‌هایی ایران است.

وی با بیان اینکه صیادان ایرانی کشتی‌های چینی را به صورت اجاره یا اجاره به شرط تملیک دراختیار گرفته اند، افزود: این کشتی‌ها با تعدادی خدمه به ایران اجاره داده می‌شود، اما مالکیت صید به طور کامل در اختیار بهره برداران ایرانی است.

اما در بین همه این اظهارات ضد و نقیض آنچه مشخص است این است که:

1- کشتی های چینی در فاصله 12 مایلی ساحل و عمق 200 متری ماهیگیری می کنند. این کشتی ها فانوس ماهی صید می کنن. فعالیت کشتی ها به ماهیگیران ایرانی زیان وارد کرده و صید کشتی های صنعتی ایرانی از 8 تن به یک تن رسیده است.

2- به درستی معلوم نیست مجوز شرکت ها را شیلات داده یا سازمان بنادر. در این باره باید شفاف سازی صورت بگیرد و چنین مسئله مهمی چیزی نیست که در هاله ای از ابهام بماند و کسی پاسخگوی آن نباشد.

3- مشخص نیست کشتی ها مستقلا برای چین کار می کنند یا در اجاره ایرانی ها هستند. اگر به شکل واقع قراردادی با چینی ها بسته شده است، باید مسئولیت و چند و چون آن مشخص شود. چرا با بستن چنین قراردادی، زندگی و معیشت هزاران صیاد بومی در نظر گرفته نشده است. چرا زندگی و آینده آبزیان در نظر گرفته نشده است و بدون کنترل دقیق اجازه جارو شدن دریا به این صیادان خارجی داده شده است.