تصمیم سرنوشت ساز اصلاح طلبان؛ این چند ژنرال ها می آیند یا سربازان بدون ستاره؟

گروه سیاست نامه نیوز- یک سال فرصت خوبی است تا هر یک از جریان های سیاسی تکلیف خود را معلوم کرده و استراتژی مناسب برای ورود به انتخابات 98 را پیدا کنند. کار اصولگرایان ساده تر است زیرا نه نگران رد صلاحیت مهره های اصلی خود هستند و نه در دو راهی ائتلاف با میانه رو ها مانده اند. اصلاح طلبان اما انتخاب سخت تری خواهند داشت. چالش اصلی آن ها ماندن در قدرت و خوب می دانند که عقب نشستن و واگذار کردن انتخابات ها نتیجه ای غیر از حذف آن ها ندارد. برای همین هم طی سال های اخیر بعد از تجربه مجالس هفتم تا نهم از تاکتیک ائتلاف بهره برده اند. حامیان این تاکتیک معتقدند که فهرست اصلاح طلبی بعد از عبور از فیلتر دستگاه های نظارتی با ریزش شدید مواجه می شود و در این مرحله دو راه بیشتر نیست. ورود به کارزار با تعداد معدودی ژنرال یا صف آرایی با ارتشی پر سرباز. جریان اصلاحات در انتخابات 94 گزینه دوم را انتخاب کرد و بهای این انتخاب را هم پرداخت. بسیاری از امیدی های راه یافته به مجلس بلافاصله رنگ عوض کردند و از فراکسیون اصلاح طلبی یک فراکسیون کم اثر ساختند. برای همین هم عارف و دیگر اصلاح طلبان مجلس بارها خواستار انتشار نام اعضای فراکسیون شدند و رفقای نیمه راه خود را عامل اصلی بسیاری از کاستی های این فراکسیون دانستند. اظهارات محمدرضا عارف درباره اینکه اصلاح طلبان در 1400 کاندیدای خود را خواهند داشت و ... بر مبنای همین ناامیدی از ائتلاف بیان شد. فقط مجلسی ها نبودند و تحلیگران اصلاح طلب نیز بعد مشاهده عملکرد فراکسیون امید و دولت روحانی که خود حاصل ائتلاف با اعتدالیون بودن به همین نتیجه رسیدند. سعید حجاریان و محمدرضا تاجیک طی مصاحبه ها و یادداشت هایی از ضرورت حضور مستقل اصلاح طلبان گفتند. حجاریان حتی نرفتن به بازار را به رفتن و خریدن کالای بنجل ترجیح داد.

این رویکرد البته، مورد اتفاق نظر نیست و بسیاری از اصلاح طلبان همچنان از ائتلاف دفاع می کنند. این گروه نگرانند که در صورت اصرار به ورود نیروهای اصلاح طلب به مجلس ، بعد از اعلام نظر شورای نگهبان دست خود را در پوست گردو ببینند و در انتخابات ببازند. نکته ای که هواداران این نظریه در نظر نمی گیرند آن است که نارضایتی از ائتلاف های پیشین موجب ریزش بدنه رای اصلاح طلبان شده و ادامه آن رویکرد می تواند تبعات منفی شدیدی داشته باشد.

اصلاح طلبان انتخابات آتی مجلس را خواهند باخت اگر باور نکنند که گزینه های زیادی روی میز نیست. آن ها یا با سودای استمرار حضورشان در قدرت دست به ائتلاف می شوند و آخرین ضربه را به سرمایه اجتماعی خود می زنند یا به چند کرسی کمتر رضایت داده اما پای اصول خود مانده و اعتماد از دست رفته را باز می گردانند.

بسیاری از اصلاح طلبان با نظرات حجاریان و تاجیک موافق هستند می دانند که هیچ اشکالی ندارد اگر در این انتخابات مستقل وارد شده و به مردم این پیام را بدهند که به هر قیمتی وارد انتخابات نخواهند شد. این گروه از اصلاح طلبان به اندازه حامیان ائتلاف واقع بین هستند و می دانند که نتیجه این اقدام تبدیل شدن به اقلیت در مجلس است. وجه تمایز این طیف از اصلاح طلبان اما دوراندیشی بیشتر است. آن ها می دانند که این بار با «تکرار» رئیس دولت اصلاحات هم آن صف های طولانی پای صندوق رای کشیده نمی شود و کاهش مشارکت به نفع رقیب است لذا می خواهند راه دیگری را بیازمایند. سناریو این گروه آن است که ورود به انتخابات با عده قلیلی از ژنرال ها اگر با پافشاری بر اصول اصلاح طلبی و عدم ائتلاف همراه باشد موجب افزایش مشارکت می شود و این مشارکت گسترده مثل همیشه برگ برنده اصلاح طلبان خواهد بود.

به اعتقاد این گروه پیروزی اصلی ناشی ورود مستقل به انتخابات مجلس دهم روشن شدن مرزهای هویتی اصلاح طلبان است و پایان دادن به این وضعیت کج دار و مریز در تعامل با دولت است. حمایت علنی و نقد مخفی مورد تایید این طیف نیست و می خواهند هرچه سریعتر نسبت خود را با دولت روحانی معلوم کنند. با این نگاه و از نظر آنها ورود مستقل به انتخابات 98 می تواند مقدمه ای برای پیروزی در انتخابات 1400 نیز باشد چراکه در این صورت 2 سال فرصت دارند حساب خود را از دولت جدا کرده و تاوان اشتباهات و چرخش های روحانی را ندهند.