ساداتیان: نباید روی وتو چین و روسیه حساب کنیم/ رفتن پرونده به شورای امنیت به معنی فعال شدن مکانیزم ماشه است/ مقامات ایرانی باید راه‌حل مناسبی بیابند

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

به گزارش نامه نیوز، شورای حکام عصر جمعه به ضرر ایران رای داد و قطعنامه‌ای را صادرکرد. قطعنامه‌ای که ثابت کرد اروپایی‌ها کاملا تحت تاثیر ایالات متحده قرار گرفته‌اند و نباید چندان روی حمایت آنان حساب کرد. حتی حمایت روسیه و چین هم به کار نیامد و حالا فقط باید منتظر ماند و دید که این قطعنامه به شورای امنیت می‌رسد یا خیر. به گفته کارشناسان روابط بین‌الملل رفتن پرونده به شورای امنیت همانا و فعال شدن مکانیزم ماشه هم همانا. مکانیزم ماشه نیز به زبان ساده به این معنا است که اگر یکی از اعضای 5+1 ایرادی به نحوه اجرای برجام داشته باشد و در جلسات حل اختلاف هم متقاعد نشود، می‌تواند درخواست بازگشت 6 قطعنامه‌ای که قبل از برجام علیه ایران صادر شده بود را ارائه کند. فراموش نکنیم که 4 مورد ازاین قطعنامه‌ها جنبه اجرایی دارد و این یعنی همه کشورهای دنیا موظف به مشارکت در تحریم ایران هستند. روشن است که در وضعیت خطیری قرار گرفته‌ایم و تصمیم مقامات ایرانی در این مرحله اهمیت ویژه‌ای دارد. کارشناسان و تحلیلگران مسائل بین‌المللی به این امیدند که ایران تدبیر و درایت لازم را به خرج داده و راه حل مناسب برای نرسیدن کار به اینجاهارا بیابند. یکی از این کارشناسان سید جلال ساداتیان، کارشناس روابط بین‌المللی است. او در گفت‌وگو با «نامه نیوز» گفت: «اگر امریکا موفق شود قبل از انتخابات ریاست جمهوری در ماه نوامبر یعنی آبان ماه سال جاری مکانیزم ماشه را فعال کند - که تا کنون به هر دری زده موفق نشده است چنین کند - کاملا شرایط به نفع آمریکا خواهد بود». وی در توضیح این مطلب گفت: «ایالات متحده امریکا به تصور اینکه اروپا و دیگر طرف‌های برجام با او در خروج از برجام همراهی می‌کنند، از برجام خارج شد اما مواضع اروپا در جهت اینکه اولا مانع خروج آمریکا از برجام و ثانیا مانع همکاری دیگر کشورها با آمریکا، آمریکایی‌ها را ناراحت کرد. بعد از آن تلاش‌هایی شد تا اتحادیه اروپا به تعهدات خود عمل کنند. آنان اما از یک سو تحت فشار آمریکا و از سوی دیگر تحت تعهدات برجام که از سوی قطعنامه 2231 شورای امنیت حمایت می‌شد، قرار داشتند و نهایتا گفتند که ما نمی‌‌توانیم برای همکاری شرکتهای بزرگ چند ملیتی که حجم معاملات آنان با آمریکا بسیار گسترده است، کاری کنیم. ایران ازکنار این حرف تا حدی گذشت اما خواست که اروپا از طریق شرکت‌های کوچک و متوسط همکاری کنند زیرا 11 تعهد داشتند و باید از ایران نفت خریده و دیگر کشورهای اروپایی را به تعامل با ایران تشویق می کردند. باید نیازهای ایران را به صورت گسترده تامین کرده و همه تحریم‌های هسته‌ای را بردارند اما هیچ یک از این کارها را نکردند. تذکرات ایران هم خیلی فایده نداشت لذا ایران طی 5 مرحله میزان تعهدات برجامی خود را کاهش داد. آن‌ها در مقابل تهدید کردند که مکانیزم ماشه را فعال می‌کنند. ایران هم متقابلا تهدید کرد که از NPT خارج می‌شود. اروپایی‌ها قدری کوتاه آمدند یعنی مدت مربوط به مکانیزم ماشه را گسترده‌تر کردند.» ساداتیان ادامه داد: « این موضع اروپا، آمریکایی‌ها را عصبانی کرد و دیدیم که آقای پمپئو گفت که ما به برجام برمی‌گردیم و مکانیزم ماشه را فعال می‌کنیم. در پاسخ به آنان گفته شد که این کار ممکن نیست زیرا باید به تعهدات برجامی خود عمل می‌کردید اما شما از برجام خارج شده‌اید و اکنون امکان این را ندارید که به عنوان یک عضو از مکانیزم برجام استفاده کنید لذا درصدد برآمدند که از مسیرهای دیگر اغراض خود را دنبال کنند. بهترین محفلی که پیدا کردند هم استناد به اسنادی بود اسرائیل دو سال گذشته از ایران دزدیده و مدعی شده بود ایران در دو سایت به صورت مخفیانه غنی‌سازی می‌کند. بازرسان آژانس بین المللی انرژی اتمی در سایه فعالیت‌های مدیرکل جدید گفتند که ایران اجازه بازدید از این سایت‌ها را نداده است. البته ایران مدعی است که ما بیش از تمام بازرسی‌های آژانس در کشورهای دیگر با این‌ها همکاری کرده‌ایم و اجازه بازرسی داده‌ایم. به هر صورت آقای گروسی دو گزارش به شورای حکام ارائه کرده است که در آن بحث عدم همکاری ایران را مطرح کرده است. بر این اساس قطعنامه‌ای علیه ایران تصویب شد و از ایران خواسته اند که با بازرسان همکاری کرده و اجازه بازدید از این دو سایت را بدهد». این دیپلمات پیشین با اشاره به موضع گیری ایران در قبال این قطعنامه، گفت: «ایران بدوا این امر را رد کرده و وزیر خارجه همه گفته که اروپایی‌ها نتوانستند در برابر فشار آمریکا مقاومت کنند و استقلال خود را حفظ کنند. یعنی اجمالا پاسخ ایران منفی بوده است اما به نظر می‌آید که ایران اجازه این بازرسی‌ها را ندهد، بعید نیست که شورای حکام پرونده ایران را به شورای امنیت بفرستد». وی در پاسخ به اینکه در این صورت چه آینده‌ای پیش روی پرونده هسته‌ای ایران است؟ گفت: «اگر در شورای امنیت قطعنامه‌ای علیه ایران صادر شود - توجه داشته باشید که بعید نیست چین و روسیه علی رغم انتقادات خود به این قطعنامه تحت فشارهای امریکا و یا امتیازاتی که دریافت می‌کنند با آن موافقت کنند - می‌توان گفت که شرایط برای فراهم کردن مکانیزم ماشه فراهم خواهد شد و این حتما به زیان ایران است». ساداتیان با تاکید بر اینکه « ایران باید حتما تمهیدی اندیشد» گفت: « ایران نباید اجازه بدهد که پرونده ایران از شورای حکام به شورای امنیت برود». وی در پاسخ به اینکه چقدر می‌توان روی وتو روسیه و چین در شورای امنیت حساب کرد؟ گفت: « فکر می‌کنم که اینجا یک بحث حقوقی مطرح است. یعنی صرفا قطعنامه جدید کارساز نیست و می‌توانند مکانیزم ماشه را فعال خواهد کرد. اگر یکی ازسه کشور مثل فرانسه و بریتانیا که عضو دائم شورای امنیت هستند اعلام نارضایتی کنند و بگویند که در مذاکرات و مباحث حل اختلاف قانع نشده‌اند، ممکن است بتوانند مکانیزم ماشه را فعال کنند و نیازی به قطعنامه جدید نیست. این شرایط کاملا به زیان جمهوری اسلامی ایران است». وی در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر اینکه آیا ایران در فرصت باقی‌مانده می‌تواند راه‌حلی برای ممانعت از رسیدن کار به اینجا بیابد؟ گفت: « حتما راه حل وجود دارد اما به خاطر اینکه گل به خودی نزنیم اجازه دهیم که مقامات رسمی بعد از مطالعه دقیق اظهار نظر کنند. بهتر است ما الان از راه‌هایی که سخن نگوییم که ممکن است دستاویز خبرگزاری‌ها و رسانه‌ها شود».