جزييات طرح دو فوریتی مجلسی‌ها برای خروج از برجام

پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

اين موضوع با واکنش‌هاي متعددي از سوي مقامات کشورهاي مختلف روبه‌رو بود. عده‌اي از امکان‌پذير بودن اين کار توسط آمريکا در قالب قطعنامه 2231 سخن مي‌گفتند و عده‌اي هم با اشاره به خروج ايالات متحده از برجام‌، امکان فعال‌سازي اين مکانيسم از سوي اين کشور را منتفي مي‌دانند‌. به نظر مي‌آيد خلأ موجود حقوقي و مشخص نبودن دقيق اين مطلب که آيا بايد به قطعنامه 2231 و برجام به عنوان دو موضوع جدا نگاه کرد يا يکسان‌، باعث شده تا هم آمريکا مدعي اين باشد که مي‌تواند مکانيسم ماشه را فعال کند و هم ايران اعلام کند ايالات متحده قادر به انجام اين کار نيست. اين گمانه‌زني‌ها در حالي اتفاق مي‌افتد که برخي پيش‌بيني مي‌کنند آمريکا ممکن است از درون کشورهاي داخل برجام يکي از تروئيکاي اروپايي را براي فعال کردن اين مکانيسم ترغيب کند. اين نخستين‌بار نيست که موضوع فعال شدن مکانيسم ماشه در مورد اختلافات برجام مطرح مي‌شود؛ پيشتر يک‌بار اروپا در دي ماه سال گذشته اعلام کرد چاره‌اي جز اين مکانيسم ندارد و از فعال کردن آن سخن گفت که موضوع منتفي شد‌. نکته جالب‌تر اما زماني است که در تيرماه سال جاري مسئول اتحاديه اروپا خبر داد نامه‌اي از سوي ظريف وزير امورخارجه به دستش رسيده که اين‌بار خود ايران خواستار فعال شدن اين مکانيسم براي طرح شکايتش از خلف وعده اروپايي‌ها بوده است که البته اين موضوع نيز پيگيري نشد. اکنون با علم به اينکه خود ايران نيز پيشتر درخواست فعال شدن اين مکانيسم را داده بود، خبر مي‌رسد که نمايندگان مجلس يازدهم در پي اظهارات ترامپ مبني‌بر فعال شدن اين مکانيسم طرح دوفوريتي داده‌اند که در صورت فعال شدن آن‌، ايران از برجام خارج مي‌شود. سخنگوي کميسيون اصل 90 مجلس از ارائه طرح دو‌فوريتي مجلس براي خروج خودکار از برجام در صورت فعال شدن مکانيسم ماشه خبر داد. علي خضريان، سخنگوي کميسيون اصل 90 در توئيتي نوشت: دولت آمريکا که از ناقضان اصلي برجام است و جهت تشديد فشارها بر ايران به‌دنبال فعال‌سازي مکانيسم ماشه است؛ از آنجايي‌که ادامه حضور در برجام با بازگشت قطعنامه‌هاي شوراي امنيت خالي از هر نفعي است، طرح دوفوريتي «خروج خودکار از برجام در صورت فعال‌سازي مکانيسم ماشه» را پيشنهاد کردم. اين اقدام مجلس اما نامه يک ماه پيش وزير خارجه کشور‌مان را در خصوص در‌خواست ايران براي مکانيسم ماشه بيش از گذشته با سوال مواجه مي‌کند؟ اينکه مکانيسم ماشه تا اين حد براي ايران خط قرمز است که در صورت فعال شدن، تهران از برجام خارج مي‌شود. گفتني است در اين مکانيسم اگر يکي از اعضاي برجام از طرف مقابل شکايت کرده و نقض تعهدات را مشاهده کند مي‌تواند نقض برجام را به کميسيون مشترک ببرد. اين کميسيون مشترک تا يک ماه فرصت دارد به اين بحث رسيدگي کند تا به حل موضوع دست يابد. کميسيون مشترک مي‌تواند فرصت يک‌ماهه را تمديد کند و اگر در نهايت به تفاهم نرسند، موضوع شکايت به سازمان ملل متحد برده شود. بعد از آن شوراي امنيت سازمان ملل فرصت 30 ‌روزه‌اي دارد تا به اين موضوع رسيدگي کند و اگر در آنجا نيز موضوع حل نشود، خودبه‌خود مکانيسم ماشه به حرکت درمي‌آيد و تحريم‌هايي که پيشتر در شوراي امنيت تصويب شده بود، بر‌مي‌گردد. بسياري معتقدند با فعال شدن اين مکانيسم ‌توسط آمريکا کار به شوراي امنيت و بازگشت تمام قطعنامه‌هاي پيشين عليه ايران مي‌کشد.