چرا بن سلمان و بن زائد به جان هم افتاده اند؟

چرا بن سلمان و بن زائد این چنین بایکدیگر درافتاده اند؟رویترز در تجزیه و تحلیلی نوشت: چندین تحلیلگر منطقه ای اظهار داشتند: اختلاف نظر نادر و آشکاری که بین امارات متحده عربی و عربستان سعودی در مورد سیاست اوپک بروز کرده است، به افزایش رقابت اقتصادی بین دو اقتصاد بزرگ عربی اشاره دارد که به نظر می رسد در حال تشدید است.

به گزارش سرویس بین الملل «انتخاب»، در ادامه این مطلب آمده است: مخالفت امارات متحده عربی در آخر هفته گذشته با تمدید پیشنهاد هشت ماهه محدودیت های تولید که مورد حمایت عربستان سعودی است، نمایش نادری از سرپیچی ابوظبی بود. این در حالی است که تا کنون محمد بن زاید آل نهیان، ولیعهد امارات، متحد سرسخت محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی بوده است. این اختلاف باعث شد مذاکرات اوپک پلاس در روز دوشنبه متوقف شود.

امیرخان، اقتصاددان ارشد بانک ملی عربستان گفت: وضعیت فعلی اوپک نشان دهنده فشار گسترده تری از سوی امارات برای تأمین منافع اقتصادی و ملی خود در قبال عربستان است.

گفتنی است، اتحاد میان شاهزادگان جوان جاه طلب باعث ایجاد یک سیاست خارجی شده بود که در چارچوب آن یک کارزار نظامی در یمن راه بیندازند، تحریم قطر را رهبری و با گروه های سیاسی اسلام گرا در خاورمیانه و فراتر از آن مبارزه کنند.

اما در حالی که عربستان سعودی می خواهد وابستگی اقتصاد خود را به نفت از بین ببرد، در زمینه ی جذب سرمایه های خارجی با امارات رقابت دارد. البته اقتصاددانان می گویند که مدتی طول خواهد کشید تا رقابت ریاض و ابوظبی در زمینه های تجارت و گردشگری به بروز چالش در منطقه منجر شود.

عبدالخالق عبدالله، تحلیلگر سیاسی اماراتی گفت: این رقابت اقتصادی خزنده در روابط بین دو اقتصاد بزرگ عربی وجود دارد و احتمالاً در آینده تشدید می شود. وی گفت: امارات متحده عربی حرف خود را می زند اما رابطه ی ریاض و ابوظبی قوی است و رهبری امارات می داند چگونه مسائل را حل و فصل کند.

گفتنی است، وزارت خارجه امارات و دفتر ارتباطات دولت سعودی به درخواست های رویترز برای اظهار نظر در مورد روابط اقتصادی و سیاسی آنها پاسخ ندادند.

اگرچه تهدیدهای متداول از جانب ایران و گروههای اسلامگرا در منطقه احتمالاً اختلافات سیاسی ریاض و ابوظبی را پنهان می کند، اما تحلیلگران می گویند، به نظر می رسد این دو کشور به طور فزاینده ای بر سر موضوعات حاکمیت اقتصادی در مقابل یکدیگر موضع خواهند گرفت.

ریاض به شرکت های خارجی هشدار داده است که اگر تا سال 2024 مقرهای منطقه ای را در عربستان ایجاد نکنند، ممکن است در قراردادهای دولتی شکست بخورند. همچنین ریاض به ایجاد چالش دیگری برای امارات مبادرت کرده است. به طوری که با وضع قوانین جدیدی ورود هرگونه کالایی را که در مناطق آزاد تولید می‌شود، به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس ممنوع کرد.

چندین دیپلمات در منطقه گفته اند که اتحاد امارات متحده عربی و عربستان سعودی تا آنجا پابرجا می ماند که به منافع اقتصادی دو طرف لطمه ای وارد نشود. به ویژه با شیوع بیماری همه گیر کرونا این موضوع اهمیت بیشتری یافته است.

نگرانی های مشترک

اولین نشانه از بروز شکاف میان ریاض و ابوظبی در سال 2019 آشکار شد، وقتی که امارات متحده عربی به حضور نظامی خود در یمن پایان داد و ریاض را در جنگی پرهزینه که امنیت آن را مستقیماً تهدید می کرد، تنها گذاشت. مهم اینکه، ابوظبی همچنان از طریق نیروهای یمنی فعالیت هایی را در این کشور انجام می دهد، حال آنکه برخی از این نیروها دولت یمن را که مورد حمایت عربستان سعودی است، به چالش می کشند.

امارات متحده عربی همچنین از توافق نامه عربستان سعودی با قطر که در ماه ژانویه منعقد شد و بر اساس آن ریاض روابط سیاسی اش را با قطر از سر گرفت، دلخور است. از سوی دیگر، در حالی که سال گذشته امارات متحده عربی به برقراری روابط با اسرائیل مبادرت کرد، ریاض نیز اقداماتی را برای بهبود روابطش با ترکیه در دستور کار خود قرار داد.

با وجود رقابت اقتصادی امارات و عربستان، دو کشور همچنان نگران گسترش نفوذ ایران از طریق نیروهای منطقه ای در منطقه و تهدیدهای امنیتی هستند که جاه طلبی های اقتصادی آنها را تهدید می کند.

گفتنی است، امارات متحده عربی برای کاهش تنش ها پس از حملات به نفتکش ها در آبهای خلیج فارس و شرکت های نفتی عربستان که ریاض تهران را مقصر دانست، از سال 2019 با ایران روابطی برقرار کرده است. البته تهران این اتهامات را به صورت مداوم رد می کند.

از سوی دیگر، عربستان امسال به پیروی از این روند، مذاکرات مستقیم را با تهران درباره یمن آغاز کرد، جایی که دو طرف در یک درگیری نیابتی گیر افتاده اند. این اقدام در حالی صورت گرفت که بایدن در صدد احیای توافق هسته ای بین قدرتهای جهانی و ایران بود و ریاض به دلیل اینکه توافق نمی تواند به مسائل موشکی ایران و فعالیتهای منطقه ای اش رسیدگی کند، مخالفتش را با آن اعلام کرد.

حسنین مالک، رئیس استراتژی سهام در تلیمر در مورد روابط عربستان و امارات گفت: احتمال تنش زدایی ایالات متحده و ایران، روندهای انتقال انرژی و رقابت در ایجاد تنوع غیرنفتی، دوره واگرایی فعلی را به صورت ویژه ای چالش برانگیز می کند.

امیرخان نیز گفت: با توجه به فشار جهانی برای کنار گذاشتن سوخت های فسیلی، امارات متحده عربی که سرمایه گذاری زیادی برای افزایش ظرفیت تولید نفت خود کرده است، قصد دارد به سرعت ذخایر خود را به بهره برداری برساند. اما عربستان سعودی برای تحویل مگا پروژه های داخلی که عمدتا توسط صندوق ثروت حاکمیت این کشور هدایت می شود، به ثبات قیمت بیشتر نیاز دارد.

یک دیپلمات خارجی در عربستان درباره اختلافات ریاض و ابوظبی در اوپک گفت: اکنون می توانید رویارویی مستقیم امارات و عربستان را مشاهده کنید. این اولین بار است که دو کشور اتهامات آشکار و قوی را علیه یکدیگر مطرح می کنند.

کریستوفر دیویدسون، آکادمیسین انگلیسی و کارشناس حوزه خلیج فارس درباره ی اختلاف ریاض و ابوظبی گفت: در حالی که مسائل اقتصادی می تواند اختلافات عمومی بیشتری را میان ریاض و ابوظبی به وجود آورد، اما انتظار می رود که دو طرف همچنان با احتیاط بیشتری با مسائل سیاسی برخورد کنند تا وحدت میان آنان تا حدودی حفظ شود.