روزهای سخت فیلمسازی پوران درخشنده

به گزارش نامه نیوز، پوران درخشنده به عنوان يکي از کارگردان هاي مطرح خانم سينماي بعد از انقلاب، از اوايل دهه 60 و در فضاي به نسبت بسته آن دوران به سينما وارد شد و توانست در اين سه دهه فعاليتش را در اين عرصه ادامه دهد. به نظر او به طور کلي فيلمسازي کار سختي است و اين سختي در هر دوره اي براي کارگردان هاي زن به شکل مضاعف وجود دارد. به گزارش روزنامه هفت صبح درخشنده در اين گفتگو از مشکلات و سختي ها مي گويد. فعاليت در عرصه کارگرداني براي کارگردان هاي خانم نسبت به آقايان خيلي سخت تر است؟ يعني اين سختي هاست که باعث مي شود کارگردان خانم بعد از ساخت يک فيلم تصميم بگيرد ديگر قيد فيلمسازي را بزند؟ - کارگرداني به طور کلي کار آساني نيست که بشود به راحتي به آن وارد شد و باقي ماند. کسي که وارد اين عرصه مي شود بايد دغدغه، عشق و تحمل را يکجا داشته باشد تا بتواند موفق شود. اينطور نيست که هر سال بتواني فيلم بسازي و به راحتي آن را اکران کني. بيش از همه چيز بايد براي حضور در اين عرصه پافشاري کني. خيلي وقت ها شده که من خودم سه سال، شش سال يا حتي 9 سال کار نکرده ام ولي اينطور نبوده که در ذهنم به طور کلي فايل کاري بسته شود و فيلمسازي دغدغه ذهني ام نباشد. شايد ساخت يک فيلم خوب، 10 سال طول بکشد. مهم اين است که تمام هدف کارگردان متوجه آن باشد. يعني معتقديد فيلمسازان زن و مرد به يک اندازه سختي تحمل مي کنند؟ - منظورم اين است که کلا فيلم ساختن کار سختي است و در اين مورد، فرقي بين زن و مرد وجود ندارد ولي زني که مي خواهد به عنوان کارگردان در سينما حضور دائم داشته باشد، بايد کاملا پوست کلفت باشد چون آدم در سينما خيلي چيزها را مي بيند و بايد از بين خيلي چيزها بگذرد. تفاوت هايي مي بيند که اذيتش مي کند. فکر مي کند شايد اگر يک مرد بود به راحتي مي توانست به خيلي چيزها برسد. اگر مرد باشي به راحتي مي تواني وارد خيلي از جمع ها شوي اما براي خانم ها اين مسير وجود ندارد. مسير ورود براي گرفتن تجهيزات فيلمبرداري، جذب اسپانسر، سرمايه و ... خيلي براي زن ها سخت تر است. البته که باز هم مي گويم اين مسائل براي مردان هم سخت است اما باز راحت تر جواب مي گيرند. خيلي وقت ها خانم ها اطلاعي ندارند از اينکه کجاها دارند سرمايه مي دهند يا کمک مي کنند براي ساخت فيلم. اينطور اطلاعات خيلي ديرتر به دست زن ها مي رسد. براي همين هم مي گويم کارگردان زن براي اينکه ماندگار شود بايد يک پوست کلفتي خاصي داشته باشد. بايد آنقدر هدف برايشان ارزشمند باشد و آنقدر دغدغه داشته باشند که بخواهند به هر قيمتي راه را هموار کنند. در ارتباط با بازيگران و عوامل صحنه هم اين مشکلات براي زنان بيشتر است؟ اين حس وجود ندارد که اگر مرد باشند، حرف شان بيشتر خريدار دارد؟ - نه اصلا. هيچ وقت به عنوان يک کارگردان زن چنين حسي نداشته ام. حتي از وقتي که اولين بار در دهه شصت شروع کرديد و اولين کارتان را ساختيد؟ هيچ وقت چنين حسي وجود نداشت؟ - از همان اولين فيلمم تلاش کردم اين جو را بشکنم. من اولين زني بودم که بعد از انقلاب وارد سينما شد. آن موقع شرايط خيلي سخت تر بود. خودتان مي دانيد که اوايل دهه شصت، به هر حال جو مردانه تري بر سينما حاکم بود و در واقع اين حيطه کاملا در اختيار آقايان قرار داشت. به خاطر همين وقتي يک خانمي مي خواست وارد سينما شود و خودش را ميان اين همه مرد اثبات کند با سختي هاي فراواني روبرو بود ولي من آنقدر کارم را دوست داشتم و به آن باور داشتم که حاضر شدم با پافشاري از همه اينها بگذرم. الان به جايي رسيده ام که عوامل براي اينکه در کار من جايي داشته باشند، از هم پيشي مي گيرند. همانطور که گفتيد آن زمان شرايط براي کارگرداني يک زن در سينما سخت تر بوده. با اين حال اما کارگردان هاي زن هم نسل شما کاملا با همين سختي ها کنار آمدند و عرصه را ترک نکردند. - واقعيت اين است که من به شخصه احساس مي کردم که دغدغه هايم را فقط مي توانم از طريق سينما پاسخ دهم. همان موقع در رشته پزشکي هم قول شده بودم اما اگر وارد مسير سينما نمي شدم هيچ وقت به هدفم نمي رسيدم. هميشه به اين فکر کردم که حضور در هر کاري سخت است و خب کارگرداني هم مشکلات خاص خودش را دارد. آنقدر مشکل سر راه آدم هست که کاملا آدم را ترغيب مي کند که از مسير خارج شود اما فقط بايد عشق بسيار قوي داشته باشي که بتواني بماني و ادامه دهي. من عقيده دارم که انديشه جنسيت نمي آورد و آن چيزي که مهم است انديشه آدم است که بايد بارور شود. کارگردان هاي زن، خودشان بايد اين فرصت را براي خودشان به وجود بياورند اگر نه هيچ کس نيست که بخواهد چنين فرصتي را در اختيارشان بگذارد. در حال حاضر عرصه براي حضور کارگردانان زن کاملا مهيا شده و قطعا خيلي از سختي ها وجود ندارند. الان با توجه به اين شرايط فکر مي کنيد کارگردان هاي زن چقدر موفق عمل مي کنند؟ - قصد جنسيت طلبي و برتري طلبي ندارم اما فيلم هاي شايسته و خوبي در ميان آثار کارگردان هاي زن ديده ام، مخصوصا الان که فيلم «ناهيد» در عرصه بين المللي هم موفق ظاهر شده. البته سال هاي اخير کارگردان هاي جديد مرد هم قابليت هاي خوبي از خودشان نشان داده اند. به طور کلي فکر مي کنم خانم هاي نسل جديد يک مقدار سماجت بيشتري دارند چون مي دانند که در شرايط فعلي بايد خيلي کارشان بهتر از آقايان باشد تا بتوانند مخاطب را جذب کنند و فضا را براي ماندن و بودن بهتر فراهم کنند. کارگرداني همچنان براي خانم ها تلاش مضاعف مي طلبد.