ممیزی کتاب، مشکل روشنفکران و جناح‌های سیاسی در ایران / خرمشاهی: چرا ما به خودمان شک داریم؟
پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :
پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :
به گزارش نامه نیوز، این مترجم و حافظ پژوه در گفت‌و‌گویی که با روزنامه اعتماد انجام داده هم در مورد مسائلی صحبت کرده که باعث دوری مردم ایران از مطالعه کتاب شده، و هم به استقبال از سخنان رئیس جمهور در مراسم افتتاحیه نمایشگاه کتاب رفته است.
حسن روحانی روز 15 اردیبهشت در مراسم افتتاحیه نمایشگاه کتاب تهران در مورد وضعیت صدور مجوز برای کتاب‌ها در هر نوبت چاپ سخن گفته بود.
خرمشاهی با بیان این مطلب که رياست محترم جمهوري در مراسم افتتاحيه نمايشگاه كتاب درباره مسائل و مشكلات نشر كتاب سخنان ارزنده‌اي ايراد كردند، گفته:«از آن ميان مساله بررسي كتاب و صدور مجوز براي آن حايز اهميت بود. من در حدود ١٠ يا ١٥ سال پيش وقتي متوجه شدم كه هر كتاب در هر مرتبه چاپ بايد مجوز بگيرد، حيران شدم و هنوز هم اين حيرت ادامه دارد.»
او می‌گوید:«وقتي كتابي مطابق قانون اساسي سه مشكل را ندارد -كه به آنها اشاره خواهم كرد- و به آن اجازه چاپ داده مي‌شود، اين اجازه ادامه خواهد داشت چرا كه آن كتاب كه ديگر دگرگون نمي‌شود. قبول دارم كه اگر كتابي در چاپ دوم دگرگون شود به بررسي دوم و صدور مجوز نياز دارد اما در غير اين صورت هم مطابق اصل برائت و هم طبق اينكه دولت بايد سياست واحد داشته باشد نيازي به صدور مجدد مجوز نيست.»
به اعتقاد خرمشاهی، اول كسي كه بايد به مجوزي كه داده است احترام بگذارد خود دولت و خود وزارت ارشاد است، چطور خود را قبول ندارند! چنين اقدامي اين معني را مي‌رساند كه بررسان كتاب ابتدا به كتابي اجازه نشر داده‌اند سپس مي‌گويند كه ما بايد دوباره ببينيم. اين به اين معناست كه ما در تفسير قانون اساسي - ماده ٢٤- درباره كتاب، نوسان احوال داريم. چرا به خودمان شك داريم، چرا خود را باور نداشته و مجوز خود را قبول نداريم.»
او می‌افزاید:«اين به نظر من خيلي عجيب است كه در عالم كتاب و بررسي آن، از آغاز تاكنون يا از پيروزي انقلاب تا به امروز، چيزي عجيب‌تر از آن نديده‌ام و اين حجم افزايي وحشتناك كتاب است. يعني ببينيد خيلي از كتاب‌ها امسال كه مجوز مي‌گيرند سال بعد نيز تجديد‌چاپ مي‌شوند، پس ببينيد حدود يك سوم از حدود ٦٠هزار كتابي كه منتشر مي‌شود تجديد چاپ است كه البته اين جاي شكر دارد كه كتابي يك يا دو سال بعد به تجديد‌چاپ مي‌رسد. اما بايد ٢٠ هزار بار مجوز غير لازم صادر شود كه پشت آن منطقي وجود ندارد. كاش وزارت ارشاد براي اين اقدام دليلي مي‌آورد، اگر بگويد ناشر يا مولف در كتاب دست برده يا ويراست جديد است اين را مي‌توان قبول كرد وگرنه سياست‌هاي دولت بر طبق قانون اساسي است كه در مساله كتاب خيلي صريح است و مي‌گويد مميزي كتاب روا نيست مگر در سه زمينه؛ اول اينكه كتابي و حتي جمله‌اي، عفت و اخلاق عمومي را خدشه‌دار نكند. دوم، اسرار مملكتي‌اي كه بايد حفظ شوند را فاش نكند تا ما را دشمن شاد كند يا مخالفان ما در سطح جهاني از آن عليه خودمان استفاده كنند. سومي هم درباره مسائل ديني است، چه مذهب شيعه چه دين اسلام و چه ساير اديان الهي، كتاب‌ها
نبايد عليه اعتقادات ديني مردم ما باشد.»
خرمشاهی با بیان این مطلب که برخوردهاي جناحي نبايد به حوزه كتاب كشيده شود، می‌گوید:« دو جناح مسلمان هستند و كشور، دين و سنن خود را دوست دارند. آيا فقط اصولگرايان مسلمان و عاشق ايران هستند؟ آيا اصلاح‌طلبان نماز نمي‌خوانند؟ روزه نمي‌گيرند؟ مسلمان نيستند؟ اين مشكلي است كه خود ما براي خويش ساخته‌ايم. چه خوب است كه ما دو حزب بزرگ در كشور داشته باشيم يكي اصلاح‌طلب و ديگري اصولگرا. همين دو حزب خيلي به انديشه‌هاي سياسي در كشور پوشش مي‌دهند و ديگر به تعدد احزاب نيز نياز نداريم.»
او معتقد است: «در غير اين صورت آرا شكسته مي‌شود و نيروها هدر مي‌رود. اما اينكه دو انديشه بزرگ سياسي در كشور وجود دارد يك فرصت است و بهتر است اين دو انديشه به دو حزب بزرگ تبديل شوند، اگر حزب سومي هم پيدا شد كه به همين ميزان خواهان داشت به او هم اجازه فعاليت داده شود. امريكا كشوري است كه دو حزب بزرگ دموكرات و جمهوريخواه را دارد، آيا در امريكا كه كشور آزادي است نمي‌توانست ٢٠٠ حزب وجود داشته باشد؟ در اين حد فايده ندارد. اما دو حزب ما كه منتقد يكديگر هستند و در جزييات و روش‌ها و نه در اصول اختلاف نظرهايي دارند بهتر است به صورت دو حزب فعاليت كنند تا نيروها هدر نرود و مردم نيز بدانند از چه طرفداري مي‌كنند و راي و نظرشان به صورت يك نيروي پيش برنده به مصلحت كشور تمام شود.»
خرمشاهی در پاسخ به این پرسش که به نظر شما اينترنت و رسانه‌هاي جديد باعث كم شدن تاثيرگذاري روشنفكران نيز شده‌اند؟، گفته:«امكان دارد. منتها روشنفكران از چه طريقي تاثير بگذارند؟ يا بايد بنويسند يا سخن بگويند يا درس بدهند، بالاخره روشنفكران نبايد بي‌عمل باشند. به قول حافظ «ملالت علما ز علم بي‌عمل است»، روشنفكراني وجود دارند كه اصلا ميلي به نوشتن و ارتباط گرفتن با مردم ندارند. نمايشگاه كتاب هم كه برگزار مي‌شود ٢٠ نفر در آن حاضر مي‌شوند. رونمايي از يك كتاب جديد و بحث كردن درباره آن خيلي جاذبه دارد اما در عمل من تعداد زيادي از اين افراد را در اين‌گونه مناسبات نديدم مگر اينكه شام و ناهار هم دعوت كنند تا جاذبه بالا برود.در مجموع بايد بگويم به روشنفكران زياد اميد نبنديد، از آنها هم زياد انتظار نداشته باشيد. روشنفكران مشكلات خود را دارند مشكلات جامعه را نيز مي‌خواهند به ميزاني حلاجي، حل و تحليل كنند و خيلي هم كارنامه درخشاني ندارند.»
منبع: خبرآنلاین
دیدگاه تان را بنویسید