امیراحمدیان: اجلاس شانگهای محک رئیسی است

سیدابراهیم رئیسی فردا به دوشنبه میرود تا در اجلاس شانگهای شرکت کند و این اولین سفر خارجی او در قامت رئیس جمهور است. ضمن اینکه اجلاس شانگهای برای ایران اهمیت ویژه ای دارد. از طرف دیگر شرایط منطقه به نحوی است که دیدارهای حاشیه ای این اجلاس بسیار مهم خواهد بود. از همین رو شاهدیم که تحلیلگران و رسانه ها به این سفر توجه ویژه ای دارند و در باب اهمیت و بایدها و نبایدهای آن می گویند. بهرام امیراحمدیان، کارشناس مسائل روسیه نیز به اندازه فلاحت‌پیشه درباره مهم بودن سفر رییسی و اجلاس شانگهای تاکید دارد. او در گفت‌وگو با «جهان‌صنعت» تاکید دارد: «این اولین سفر خارجی آقای رییسی است و به نوعی توانایی او به محک گذاشته خواهد شد. باید دید که می‌تواند از منافع ملی ایران دفاع کند یا خیر.»

وی می‌افزاید: «دوم اینکه اجلاس شانگهای این بار یکی از اجلاس‌های مهم و سرنوشت‌ساز برای ایران است زیرا تصمیم گرفته می‌شود که عضویت ایران از ناظر به دائم تبدیل بشود یا خیر.»

این کارشناس مسائل بین‌المللی تاکید می‌کند: «در این برهه که مساله افغانستان مطرح است، دیدار با همسایگان افغانستان یعنی تاجیکستان که از جنبش پنجشیر حمایت کرده و خواستار خویشتنداری بین طالبان و ساکنان پنجشیر شده، خیلی مهم است که آقای رییسی به این سفر می‌رود و حتما با آقای رحمان در این باره مذاکره خواهد کرد.»

به گفته او، «دیدار با آقای پوتین (در صورت انجام ملاقات) نیز در شرایطی که یک خلأ ژئوپلیتیکی خیلی قدرتمند و ناسازگاری از نظر قدرت در منطقه ایجاد شده و طالبان قدرت را قبضه کردند و احتمال دارد که این ناآرامی‌ها ادامه داشته باشد، می‌تواند مهم باشد، زیرا در شانگهای هم روسیه حضور دارد و هم چین. حتی احتمالا بخشی از مسائل شانگهای هم به تحولات افغانستان اختصاص خواهد داشت. چین و روسیه هر دو نگران تداوم ناآرامی‌ها در افغانستان بوده و خواستار یک افغانستان باثبات هستند که بتوانند آنجا سرمایه‌گذاری و روابط خود را تنظیم کنند.»

امیراحمدیان با اشاره به اینکه «در اجلاس شانگهای امسال خبرهای زیادی خواهد بود» می‌گوید:«منتظر نتیجه هستیم که تکلیف ایران بالاخره روشن شود. به نظر من اگر عضویت دائم ایران پذیرفته نشود، باید به این فکر باشد که حتی از عضویت ناظر خود هم استعفا بدهد. به این خاطر که ایران از سال ۲۰۰۸ بر این مساله اصرار کرده است. امیدواریم که اهمیت ایران به عنوان یک کشور منطقه‌ای مورد توجه قرار بگیرد چون که ایران اگر عضو دائم شانگهای باشد برای طرفین مهم است و تحولات مثبتی را رقم می‌زند.»وی در پاسخ به اینکه احتمال پذیرش ایران به عنوان عضو دائم اجلاس شانگهای چقدر است؟ می‌گوید: «در خبرها آمده بود که آقای شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی گفته سیگنال‌هایی مبنی بر پذیرش ایران دریافت شده است. برای همین هم آقای رییسی به عنوان رییس‌جمهوری در این اجلاس شرکت می‌کند. به نظر من اگر قرار نبود این اتفاق رخ دهد، آقای رییسی هم شرکت نمی‌کرد. من نمی‌توانم پیش‌بینی کنم که چه اتفاقی می‌افتد اما در اجلاس شانگهای باید اجماع صورت گیرد و همه اعضا باید تایید کنند. به این معنا که اگر یکی از اعضا رای مثبت ندهد، مشکل ایجاد می‌شود. به هرحال اطمینان داریم که این اجلاس تکلیف عضویت ایران را روشن و یک سویه می‌کند، یا به احتمال خیلی زیاد ایران به عنوان عضو دائم پذیرفته می‌شود و یا به احتمال خیلی‌خیلی کم پذیرفته نمی‌شود.»امیراحمدیان در پایان خاطرنشان می‌کند: «چون ایران در شرایط تحریم قرار دارد، این موضوع قدری بر تصمیم‌گیری اعضا تاثیر خواهد گذاشت. به هر حال ما به عنوان یک قدرت منطقه‌ای این توان را داریم که از خودمان دفاع کنیم. ما هم به شانگهای به عنوان یک پشتیبانی برای خودمان نگاه نمی‌کنیم بلکه می‌خواهیم شانگهای به ایران به عنوان یک کشور باثبات در منطقه و یک قدرت منطقه‌ای نگاه کند، به عنوان کشوری با توانایی‌های زیاد محیطی و ژئوپلیتیکی که می‌تواند به دیگر اعضا در مساله تروریسم، قاچاق موادمخدر، بحران‌های سیاسی، تجزیه‌طلبی و… کمک کند. آنچه که همه کشورها را دور هم جمع می‌کند پرداختن به همین مسائلی است که ایران هم در زمینه آن متخصص و قدرتمند است.»

منتظر نتیجه

حالا باید منتظر ماند و دید که رییسی از این سفر با دست پر می‌آید یا خالی. البته اینکه اجلاس شانگهای ایران را به عضویت دائم بپذیرد یا نپذیرد، به سیاست‌های ایران در حوزه بین‌المللی، منطقه‌ای، اقتصادی و… ربط دارد و نتیجه سال‌های گذشته است، به این معنی که نه پذیرش عضویت دائم ایران در اجلاس شانگهای را باید به پای رییسی نوشت و نه عدم آن را. آنچه که در این سفر معلوم می‌شود، توانایی‌های رییسی است. توانایی‌هایی که بخش عمده آن به قدرت سخنوری و نفوذ کلام مربوط است. یعنی همان ویژگی که متاسفانه در رییس‌جمهوری کم سراغ داریم.

منبع: روزنامه جهان صنعت