همه جاماندگان عالَم سیاست در سال ۱۴۰۱

رستم قاسمی، سیدمحمود دعایی، حسن غفوری فرد، عباس شیبانی، عباسعلی اختری و آیت الله محمد محمدی‌ری‌شهری از مهمترین چهره‌های سیاسی بودند که در سال ۱۴۰۱ دار فانی را وداع گفتند.

سیدمحمود دعایی، محمدحسن غفوری فرد، عباس شیبانی، عباسعلی اختری سابقه حضور در مجلس شورای اسلامی داشتند. قاسمی هم سپاهی بود و هم دو دوره وزیر شد. ری‌شهری هم وزیر وزیر اطلاعات و دادستان کل کشور بود.  عمر این چهره‌های سیاسی  یا بیماری سرطان یا کهولت سن پایان یافت.

به بهانه پایان سال ۱۴۰۱،  زندگی و مسئولیت‌های سیاسی این درگذشتگان عالم سیاست را مرور می‌کنیم.

رستم قاسمی

یک چهره نظامی، عمرانی، نفتی و سیاسی بود که آخرین مسئولیت او تصدی وزارت راه و شهرسازی بود تا یکی از مهمترین وعده‌های دولت در زمین ساخت مسکن را دنبال کند.

او سابقه حضور در سپاه پاسداران را داشت. از سپاه به قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا رفت و فرمانده این قرارگاه شد. سپس در دولت احمدی‌نژاد به وزارت نفت رفت تا این وزارتخانه‌ها را در دوره شدید تحریم‌ها مدیریت کند. قاسمی در همین دوره به ریاست اوپک هم برگزیده شد. گم شدن دکل نفتی و پرونده بابک زنجانی از مواردی بود که باعث انتقاد از عملکرد وی شده بود.

قاسمی سپس به فکر تجربه کردن چالش عالُم سیاست شد و در انتخابات ۱۴۰۰ شرکت کرد اما در ادامه از حضور در انتخابات انصراف داد. او در دولت رئیسی به عنوان وزیر راه و شهرسازی انتخاب شد هرچند در مجلس شورای اسلامی در دفاع از برنامه‌های خود به اشتباه گفت که چه برنامه‌هایی برای وزارت نفت دارد.

بحث ترور بیولوژیک قاسمی مدتی در صدر اخبار بود اگرچه این مساله هیچ گاه نه رد شد و نه تایید ولی او به سرطان مبتلا شده بود. وقتی دیگر با وجود این بیماری نتوانست مسئولیت خود در وزارت راه و شهرسازی ادامه دهد، از سمت خود استعفا داد. ۱۷  آذرماه خبر درگذشت او در ۵۸ سالگی منتشر شد.

محمود دعایی

سید محمود دعایی از مبارزین دوران انقلاب اسلامی بود که هم قبل از پیروزی انقلاب کار رسانه ای می‌کرد و هم بعد انقلاب اسلامی.

او از یاران نزدیک امام خمینی(ره) بود که وقتی تحت تعقیب ساواک قرار گرفت، از کشور گریخت و در عراق به مرادش پیوست. او در عراق یک برنامه رادیویی در مخالفت با نظام پهلوی داشت. دعایی پس از انقلاب اسلامی شش دوره نماینده مجلس بود اما همزمان با حکم امام خمینی(ره) مدیرمسئول روزنامه اطلاعات هم بود.

 پس از اینکه دوره نمایندگی دعایی به پایان رسید، او وقت خود را صرف روزنامه اطلاعات کرد و در همه این سال‌ها در تلاش بود تا روزنامه ای میانه‌رو منتشر کند.

او در روز ۱۵ خرداد در ۸۱ سالگی در اثر ایست قلبی در بیمارستای در تهران درگذشت. او چهره‌ای مقبول در بین بیشتر جریان‌های سیاسی کشور بود.

غفوری‌فرد

حسن غفوری‌فرد هم سابقه حضور در عرصه ورزشی را دارد و هم بر صندلی پارلمان تکیه زده است. او سابقه حضور در حزب جمهوری اسلامی و موتلفه را دارد و به عنوان یک شخصیت اصولگرا شناخته می شد. او همچنین از پایه‌گذاران جامعه اسلامی مهندسین بود که مدتی هم دبیرکل این تشکل سیاسی شد.

او وزیر نیرو در سال‌های ۶۰ تا ۶۴ بود و سپس رئیس سازمان تربیت بدنی شد. غفوری‌فرد عضو مجلس پنجم، هفتم و هشتم شورای اسلامی بود و یکبار هم چالش حضور در انتخابات ریاست‌جمهوری را در سال ۸۰ تجربه کرد. ریاست هیات بازرسی شورای عالی انقلاب فرهنگی هم در کارنامه او وجود دارد.

این استاد برق دانشگاه امیرکبیر در روز ۱۸ اسفند پس از تحمل یک دوره بیماری در سن ۷۹ سالگی درگذشت.

عباس شیبانی

عباس شیبانی در روز اول دی در سن ۹۱ سالگی درگذشت. او این اواخر به عنوان یک عضو شورای شهر تهران برای همه شناخته شده بود در حالیکه او سابقه مبارزاتی طولانی داشت و عضویت در شورای شهر شاید پایین‌ترین سطح از مسئولیتش بود.

شیبانی مبارزات خود را از اواخر دهه ۳۰ آغاز کرد. او در مدیریت برنامه های سازمان های دانشجویی دانشگاه و فعالیت جبهه ملی دوم فعال بود. پس از تشکیل نهضت آزادی وارد این تشکل شد و به مخالفت با شاه روی آورد و بارها دستگیر شد و به زندان رفت. شیبانی به تدریج از نهضت آزادی هم فاصله گرفت و به طیف روحانیون مخالف شاه نزدیک شد. او عضو شورای انقلاب بود و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی وارد حزب جمهوری اسلامی شد.

شیبانی از دوره اول تا پنجم در مجلس شورای اسلامی حضور داشت و سابقه دوره‌های دوم، سوم و چهارم شورای اسلامی شهر تهران(که در اختیار اصولگرایان بود) را در کارنامه خود داشت.

محمد محمّدی ری ‌شهری

آیت اللّه‌ محمّد محمّدی ری ‌شهری در روز اول فروردین درگذشت. او ۷۶ سال عمر کرد. قبل از انقلاب به تحصیل در حوزه مشغول بود. علیه شاه فعالیت داشت و دستگیر و زندانی شد.

او پس از انقلاب اسلامی مسئولیت‌هایی از جمله حاکم شرع دادگاه‌ های انقلاب اسلامی، رئیس دادگاه انقلاب ارتش، وزیر اطلاعات، دادستان کل کشور، دادستان دادگاه ویژه روحانیت، تولیت آستان حضرت عبدالعظیم حسنی، نماینده در مجلس خبرگان رهبری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و نماینده ولیّ فقیه و سرپرست حجاج بود.

عباسعلی اختری

اختری در روز نهم آبان در ۸۳ سالگی درگذشت. او در هنگام فوت، عضو مجلس خبرگان رهبری بود.

او از مبارزین علیه رژیم شهلوی بود که بارها دستیگر و زندانی شد. عضویت شورای سیاستگذاری ائمه جمعه سراسر کشور، امامت جمعه شهرری، عضویت در هفتمین دوره مجلس شورای اسلامی و دوره پنجم خبرگان رهبری از مسئولیت‌های مهم اختری بود.