جنگ در راه است؟ | واکنش ایران به اقدام نظامی آمریکا در خلیج فارس

روزنامه هم میهن نوشت: خبرگزاری آسوشیتدپرس روز پنجشنبه در گزارشی به نقل از پنج مقام نظامی آمریکایی اعلام کرد، ارتش ایالات متحده در حال بررسی استقرار سربازان خود بر روی کشتی‌های تجاری به هنگام عبور از تنگه هرمز است.

اظهارنظرهای این مقامات نظامی آمریکایی همزمان با اعزام سه هزار تفنگدار دریایی و ملوان به خلیج‌فارس توسط کشتی تهاجم آبی‌خاکی «یو‌اس‌اس باتان» و کشتی «یو‌اس‌اس کارتر هال» است. بر اساس گزارش ABC News، یک مقام مهم آمریکایی روز جمعه گفت ایالات متحده در مورد خلیج‌فارس، گزینه‌های متعددی را در نظر دارد و احتمالاً تفنگداران از کشتی‌هایی با پرچم ایالات متحده، که حامل خدمه و شهروندان آمریکایی بوده یا حمل بار به/یا از ایالات متحده را برعهده دارند، محافظت می‌کنند.

ایالات‌متحده اکنون منتظر است تا شرکت‌های حمل و نقل تجاری درخواست رسمی حمایت خود را بفرستند تا دولت مجوز ورود ارتش را صادر کند. یکی از مقامات ارشد کاخ سفید گفت؛ اگرچه این طرح (حمایت ارتش از کشتی‌های تجاری) احتمالاً تصویب خواهد شد، اما تا الان هیچ مجوزی به فرماندهی مرکزی ایالات متحده داده نشده است. این مقام کاخ سفید در مورد احتمال اشتباه محاسباتی یا تشدید تنش با ایران اظهارنظری نکرد و از آن عبور کرد.

به گفته این مقام آمریکایی، در دو هفته گذشته اعضای یگان دریایی اعزامی آمریکا که شامل 26 تیم‌ 20 نفره هستند، در بحرین (پایگاه آمریکا در این کشور) برای محافظت از کشتی‌ها آموزش دیده‌ و منتظر مجوز دولت جهت شروع کار هستند‌. همچنین، ایالات متحده اخیراً جنگنده‌های F-16 و F-35 خود را به منطقه ارسال کرده است. این شواهد نشان می‌دهد که سطح آمادگی‌ها و نظامی‌سازی منطقه‌ای در حال افزایش است.

طبق ادعای ABC News، در چند ماه اخیر، سطح درگیری‌های ایران و آمریکا در خلیج‌فارس افزایش یافته و در نتیجه این درگیری‌ها، چند کشتی تجاری غربی توسط نیروهای نظامی ایران توقیف شده‌اند. ایالات متحده حتی در جنگ نفت‌کش‌ها با جمهوری اسلامی در سال ١٩٨٨ دست به چنین اقدامی نزده بود. در رویدادهای سال پایانی جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، نیروهای نظامی ایران به‌خاطر قاچاق نفت عراق با پرچم کشورهای دیگر به‌ویژه کویت اقدام به مصادره و یا مین‌گذاری علیه این کشتی‌ها کردند که موجب برخورد یک مین دریایی رهاشده از کشتی مین‌گذار ایران به ناوچه آمریکایی ساموئل بی. رابرتز شد و ایالات متحده آمریکا در واکنش به آن 29 فروردین طی عملیات آخوندک به نیروی دریایی ایران و سکوهای نفتی ایران حمله کرد که بزرگترین درگیری دریایی آمریکا از زمان جنگ جهانی دوم تا آن زمان محسوب می‌شد.

طی این عملیات نیروی دریایی ایران که از سال‌ها قبل مهم‌ترین یگان نظامی دریایی در خلیج‌فارس و دریای عمان بود در طول چند ساعت آسیب جدی دید و دو ناوچه سهند و سبلان، از مهم‌ترین دارایی‌های نیروی دریایی ایران و ناو موشک‌انداز جوشن از بین رفتند. همین درگیری دریایی بود که منجر به حضور ناو وینسس در خلیج‌فارس شد و این ناو در تیرماه 1367 با حمله به هواپیمای مسافربری 655 ایران‌ایر منجر به شهادت همه 299 سرنشین آن شد.

آمریکا پس از عملیات آخوندک به درخواست شیخ‌نشین کویت اقدام به انجام «عملیات اراده جدی» کرد که بزرگترین عملیات حفاظتی آمریکا پس از جنگ جهانی دوم بود و طی آن آمریکا با حضور ناوها و هواپیماهای آواکس و بالگرد و هواپیماهای جنگنده به محافظت از کشتی‌های حامل نفت کویت که از پرچم آمریکا استفاده می‌کردند، نمود. ارتش ایالات متحده پیشتر درخواست کویت برای محافظت را به علت ممنوعیت اسکورت کشتی کشورهای خارجی توسط نیروی دریایی آمریکا رد کرده بود.

در رویداد اخیر مقامات آمریکایی به آسوشیتدپرس گفته‌اند تفنگداران دریایی و ملوانان تنها در صورت دریافت درخواست کمک از کشتی‌های تجاری، امنیت آنها را تامین می‌کنند. یکی از آنها این فرایند را پیچیده خوانده و گفته استقرار نظامیان آمریکایی بر روی هر کشتی تجاری ممکن است مستلزم تایید کشوری که کشتی پرچم آن را حمل می‌کند و همچنین کشوری که در آن ثبت شده است، باشد. او افزود: «تاکنون چنین اتفاقی رخ نداده و احتمالا زمان‌بر خواهد بود.»

این اقدام در هماهنگی با اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس صورت می‌گیرد. اوایل پنجشنبه براد کوپر، فرمانده ناوگان پنجم نیروی دریایی مستقر در بحرین، با رهبران شش کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس یعنی بحرین، کویت، عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی دیدار کرد. اما به نظر می‌رسد توان و اراده ایران برای پاسخگویی به اقدام نظامی آمریکا در خلیج‌فارس با سال‌های پایانی جنگ تحمیلی تغییر کرده است و در صورت حمله آمریکا به مواضع ایران، تهران نیز پاسخ متناسبی به این تهدید خواهد داشت.

ایران نیز در پاسخ به اعزام گسترده نیروی نظامی به منطقه توسط آمریکا روز چهار‌شنبه بدون اعلام قبلی اقدام به برگزاری رزمایش نظامی در جزایر ایرانی خلیج‌فارس کرد.حسین سلامی، فرمانده سپاه در حاشیه برگزاری این رزمایش گفته بود:‌ «پیام اصلی رزمایش نیروی دریایی سپاه این است که کشورهای منطقه به تنهایی و براساس اخوت و مؤدت اسلامی قادر هستند تا امنیت منطقه خلیج‌فارس را برقرار کنند. هیچ نیازی به حضور آمریکا یا متحدان اروپایی آمریکا برای حضور در این منطقه وجود ندارد.» با توجه به واکنش ایران می‌توان اقدام آمریکا را یک اقدام بازدارنده برای پیشگیری از توقیف بیشتر کشتی‌های تجاری غربی در خلیج‌فارس توسط ایران ارزیابی کرد.

حضور نیروهای آمریکایی به زیان پیمان هسته‌ای است​

علی بیگدلی، استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل بین‌الملل در رابطه با گسترش حضور نظامی ارتش آمریکا در خلیج‌فارس به هم‌میهن گفت: یکی از گلایه‌مندی‌های عربستان و سایر کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس از آمریکا مربوط به پیمان‌هایی بود که آمریکا برای حفاظت از کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس منعقد کرده بود، اما پس از حملات پهپادی که تاسیسات نفتی عربستان صورت گرفت آمریکا مخصوصاً در زمان بایدن به تعهدات خود عمل نکرد و این موضوع به همراه دلایل دیگری موجب شد بین کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس و آمریکا فاصله بیفتد و این شکاف حتی برای بایدن هم در کنگره مشکل ایجاد کرد. بنابراین این سیل نیروی نظامی و انباشتگی تسلیحاتی در حوزه خلیج‌فارس هم نوعی نمایش قدرت آمریکا در مقابل ایران است و هم نوعی ابزار دلخوشی برای عربستان است که آمریکا حاضر است با تمام قوا از امنیت این کشورها حمایت کند منتهی آن چیزی که خیلی اهمیت دارد این است که آمریکا این موضوع را تقریباً در جوار سوریه هم پیاده کرده است و آنجا به ایران خیلی ارتباط ندارد و بیشتر هدف مقابله با حضور نظامی روسیه است.

بیگدلی با اشاره به اعزام تعداد قابل‌توجهی از جنگنده‌ها و ناوهای جنگی و سه هزار تفنگدار آمریکایی به منطقه افزود: این حجم از نیرو و تجهیزات مدرنی که آمریکا در منطقه پیاده کرده است اولین ضرر آن متوجه پیمان هسته‌ای برجام شده است و ایران هم ظاهراً در حمایت از تمامیت ارضی خود و حاکمیتش بر سه جزیره اقدام به رزمایش کرده است که تهدید علیه این جزایر خیلی هم واقعی نیست و ایران هم خواسته نمایش قدرت داشته باشد و همه این آوارها بر روی برجام ریخته است و برجام را هر روز در محاق فرو می‌برد و متاسفانه باید خاتمه آن را بدون اعلام نظر دو طرف مطرح کرد. از جهت حقوق بین‌الملل نیز هیچ‌کدام از کشورها اعلام نمی‌کنند این مذاکرات شکست خورده است چراکه مقصر تلقی می‌شوند و نمی‌خواهند همه درها بسته شود. اما این واکنشی که ایران نشان داده و کشتی‌های نفتی و تجاری که توقیف کرده است مقداری فضای خاورمیانه به زیان آمریکا تمام شده و به دلیل اینکه آمریکا بتواند جبران کند با این حجم از نیرو وارد خلیج‌فارس شده است. این موضوع می‌تواند جدی باشد و باید ایران مقداری خویشتن‌داری کند و دست به اقدامات تهدیدآمیز نزند.