توافق ایران و آمریکا احتمالا گام اول برای احیای بخشی از برجام است

روزنامه وال استریت ژورنال در گزارش خود به بررسی ابعاد توافق تهران و واشنگتن برای آزادی پنج جاسوس آمریکایی در ازای آزادسازی پول بلوکه شده ایران و آزادی تعدادی از شهروندان ایرانی زندانی در آمریکا پرداخت و آن را خبری خوب برای این زندانیان و خانواده‌های آن‌ها توصیف کرد.

آدرین واتسون، سخنگوی کاخ سفید گفت که ایران چهار آمریکایی را از زندان اوین به حبس خانگی منتقل کرده است. پنجمین آمریکایی قبلاً در بازداشت خانگی بود. ما به نظارت دقیق بر وضعیت آنها ادامه خواهیم داد.

وی ادامه داد: البته تا زمانی که همه آنها در ایالات متحده به خانه بازگردند، آرام نخواهیم گرفت.

سخنگوی کاخ سفید خاطر نشان کرد: تا آن زمان، مذاکرات برای آزادی نهایی آنها ادامه دارد و موضوعی حساس است. بنابراین، ما جزئیات کمی در مورد وضعیت بازداشت خانگی آنها یا تلاش‌هایمان برای تامین آزادی آنها ارائه خواهیم داد.

وال استریت ژورنال که تلاش کرد همانند برخی مقامات سابق و قانونگذاران آمریکایی این مبادله را «باج‌دهی به ایران» توصیف کند در ادامه نوشت: این، خبری خوبی برای بازداشت‌شدگان و خانواده‌های آنها به شمار می‌آید اما اگر آنها آزاد شوند، قیمت مورد بحث بالا خواهد بود. خبرها حاکی از آن است که ایالات متحده اجازه دسترسی ایران به ۶ میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده خود در کره جنوبی را خواهد داشت، یعنی برای هر کدام ۱.۲ میلیارد دلار.

این روزنامه آمریکایی همچنین به برخی گزارش‌ها درباره چگونگی صرف پول آزاد شده ایران مبنی بر اینکه تهران تنها می‌تواند از آن برای تهیه کالاهای غیر تحریمی و بشردوستانه استفاده کند، اشاره و تاکید کرد: همان‌طور که کاخ سفید نیز می‌داند، پول قابل تعویض است و «اهداف بشردوستانه» در بهترین حالت به‌عنوان پوششی سیاسی برای توجیه مبادله پول با این گروگان‌ها تلقی می‌شود.

وال استریت ژورنال با بیان به اینکه «ایران، این پول نقد را به همان شیوه‌ای که از توافق هسته‌ای باراک اوباما و جان کری در سال ۲۰۱۵ نیز دریافت نمود، صرف خواهد کرد» به طرح ادعاهایی علیه سیاست‌های منطقه‌ای ایران پرداخت و افزود: با این حال، این مبادله ممکن است اولین گام به سوی توافقی بزرگ‌تر برای احیای حداقل بخشی از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ باشد. این توافق مورد بحث تحریم‌ها علیه ایران را در ازای تعهد این کشور مبنی بر توقف غنی‌سازی اورانیوم کاهش می‌دهد.

به نوشته این روزنامه، ایران می‌داند که بایدن می‌خواهد هر چالشی بر سر برنامه هسته‌ای ایران را تا انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۴ کنار براند. به نظر می‌رسد که این توافق هم نسخه‌ای کمتر قابل اجرا از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ باشد. بنابراین، اسم آن را پول و تخفیف تحریم‌ها در ازای وعده‌ها بگذارید و انتظار نداشته باشید که کنگره در تایید آن نقشی داشته باشد.

روزنامه نیویورک تایمز روز پنج‌شنبه در گزارشی اعلام کرد که مطابق با توافق حاصل شده میان تهران و واشنگتن، پنج آمریکایی در ازای آزادی چند زندانی ایرانی و دسترسی تهران به شش میلیارد دلار از دارایی‌های مسدود شده‌اش در کره جنوبی برای مصارف بشردوستانه، اجازه ترک ایران را پیدا خواهند کرد.

سپس نمایندگی ایران در سازمان ملل در رابطه با این اخبار منتشر شده تصریح کرد: به عنوان بخشی از توافق همکاری بشردوستانه که با میانجی‌گری یک دولت ثالث حاصل شده است، ایران و آمریکا پذیرفته‌اند که متقابلا پنج زندانی را آزاد و آن‌ها را عفو کنند. جابه جایی آن‌ها گام ابتدایی حائز اهمیتی در جهت اجرای توافق است.

اما این توافق تهران و واشنگتن با واکنش‌های تند برخی مقامات سابق آمریکایی، ازجمله مایک پمپئو وزیر امورخارجه و مایک پنس معاون رئیس جمهور پیشین آمریکایی و قانونگذارن جمهوری‌خواه مواجه شد.

پمپئو این توافق ار خطرناک و غم‌انگیز توصیف کرد و مدعی شد گکه این کار، انگیزه برای گروگان‌گیری و فعالیت‌های ترویستی را بیشتر می‌کند.

مایک پنس نیز طی پیامی در شبکه اجتماعی ایکس آزاد شدن وجوه مسدود شده ایران از حساب‌های بانکی در کره جنوبی را بزرگ‌ترین باج تاریخ آمریکا خواند.

همچنین مایک ترنر، رییس کمیته اطلاعاتی مجلس نمایندگان آمریکا در گفت‌وگو با شبکه سی‌بی‌اس تصریح کرد که هنوز توضیحاتی درباره جزئیات توافق تبادل زندانیان به کنگره ارائه نشده است که بر اساس آن، شش میلیارد دلار از پول‌های بلوکه‌شده ایران در کره جنوبی به عنوان بخشی از این توافق آزاد خواهد شد.

ترنر در ادامه گفت: نشانه‌هایی از دولت حاکی از آن است که آزادی این زندانیان بخشی از مذاکراتی گسترده‌تر درباره کنترل دوباره برنامه هسته‌ای و غنی‌سازی ایران است که به زمان برجام(توافق هسته‌ای) بر می‌گردد.

او همچنین با ابراز نگرانی درباره این توافق گفت: نگرانی ما این است که نیویورک‌تایمز گزارش داده دولت بایدن ممکن است به دنبال توافقی غیررسمی در کنار توافق رسمی باشد که قبلا داشتیم و تحت نظارت کنگره بود. ما نمی‌خواهیم توافقی پنهانی با ایران در کار باشد.

علاوه بر این، مایکل مک‌کال، رییس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا به فاکس نیوز گفت که آزادسازی ۶ میلیارد دلار از پول‌های ایران افزایش قابل توجهی نسبت به مبلغ  ۴۰۰ میلیون دلاری محسوب می‌شود که با اجرا شدن برجام آزاد شد.

منبع: ایسنا