میزان و میانگین مشارکت در ادوار انتخابات مجلس

با نزدیک شدن به انتخابات اسفندماه مجلس، یکی از موضوعات مورد توجه  رسانه ها و محافل سیاسی میزان مشارکت مردم در این رقابت است. برخی با نگاه به کاهش چشمگیر مشارکت در دو انتخابات مجلس 1398 و  ریاست جمهوری 1400، ابراز نگرانی می کنند که کاهش مشارکت دامن گیر انتخابات پیش رو نیز شود. در این میان، آمار ها به ما می گوید که معدل مشارکت مردم در ادوار انتخابات مجلس 58.8 درصد بوده است. عددی که وقتی در کنار  میانگین  66.6 درصدی مشارکت مردم در انتخابات ریاست جمهوری قرار می گیرد، نشان می دهد که به طور کلی توجه مردم به  کارزار انتخابات ریاست جمهوری بیش از انتخابات مجلس شورای اسلامی است. البته که برخی از کارشناسان همزمانی انتخابات شوراهای شهر و روستا با ریاست جمهوری را در این پیشتازی 8 درصدی موثر می دانند.  

مجلس پنجم رکورددار مشارکت

از زمان انتخابات مجلس اول تا مجلس دهم، کمترین میزان مشارکت به مجلس اول و هفتم به ترتیب با 52.14 و 54.21 درصد و بیشترین آن هم به دوره پنجم انتخابات با مشارکت 71.1درصدی اختصاص داشت اما انتخابات دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی باثبت 42 درصد مشارکت رکورد کمترین میزان مشارکت را در طول تاریخ انقلاب اسلامی شکست. در این انتخابات مشارکت شهروندان تهران که با ۳۵ کرسی بیشترین سهم نماینده را داشته حدود 26.24درصد اعلام شد.   کارشناسان سیاسی درباره کاهش مشارکت در انتخابات گذشته مجلس  نظرات مختلفی را ارائه کرده اند برخی مسئله ردصلاحیت‌ها و کاهش کیفیت رقابتی را در نبود اقبال عمومی مؤثر می‌دانند و برخی دیگر چون وزیر کشور بیماری کرونا را به همراه شرایط سیاسی و مسائلی چون سقوط هواپیمای اوکراینی، حوادث آبان‌ و دی را عامل پایین بودن سطح مشارکت می‌دانند. حال ببینیم میزان مشارکت شهروندان در انتخابات دوره‌های پیشین مجلس چه میزان بوده است. 

مشارکت در ادوار مختلف انتخابات مجلس 

در دور اول  نخستین انتخابات مجلس دهم  52.14 درصد مردم مشارکت داشته اند. میانگین مشارکت مردم استان تهران در این دوره از انتخابات ۶۱ درصد بود. در دومین دوره مجلس  64.64 درصد پای صندوق‌های رای رفتند. در همین حال میزان مشارکت شهروندان تهرانی ۶۰ درصد بوده است. در سومین دوره انتخابات مجلس درصد مشارکت کمی کاهش پیدا کرد و به عدد  59.72درصد رسید.  سهم مشارکت تهران هم ۴۳درصد بود که نسبت به دو دوره گذشته کاهش معنادار مشارکت را نشان می‌دهد.  روند نزولی مشارکت در دوره چهارم مجلس نیز ادامه پیدا کرد و 57.81 درصد رای دادند  که دوباره شاهد کاهش مشارکت تهرانی ها یعنی به میزان ۳۹درصد بوده‌ایم. ترمز روند نزولی مشارکت در پنجمین دوره انتخابات مجلس کشیده شد و میزان مشارکت به عدد بی سابقه  71.1درصد رسید. میزان مشارکت مردم استان تهران در این دوره ۵۶ درصد بود. از ششمین دوره انتخاب مجلس دوباره مشارکت نزولی شد و به 67.35 درصد رسید. ۴۷ درصد مردم استان تهران در این دوره پای صندوق‌های رای رفتند. پای کاهش مشارکت به انتخابات های هفتم و هشتم هم رسید. در دور هفتم 51.21 درصد رای های خود را به صندوق انداختند. میزان مشارکت مردم تهران در این دوره ۳۷ درصد بود. مشارکت مردم تهران در انتخابات دور هشتم مجلس به 55 درصد رسید ودر این دوره تنها ۳۰درصد مردم این استان پای صندوق‌های رای رفتند. مشارکت اما بار دیگر افزایش پیدا کرد تا حرکت سینوسی مشارکت بیش از پیش نمایان شود. در این دوره 64.2درصد در انتخابات مشارکت داشتند و مشارکت مردم استان تهران هم ۴۸درصد ثبت شده است.مشارکت در دور دهم تغییر چشمگیری پیدا نکرد و عدد  61.83 درصد به ثبت رسید و ۵۰ درصد از واجدان شرایط تهران در این انتخابات پای صندوق‌های رای رفتند.  بانگاهی به آمار و ارقام می توان فهمید که جز در دوره اول انتخابات مجلس که مشارکت تهرانی ها بیشتر از مشارکت کل کشور بوده است، در بقیه انتخابات ها میزان مشارکت بافاصله چشمگیری پایین تر از میانگین مشارکت کل کشور بوده است.