ائتلاف اصلاح طلبان و روحانی در دقیقه 90؟

 ثبت نام ثبت‌نام مجلس خبرگان رهبری آغاز شده و در این میان اخباری مبنی بر شرکت حسن روحانی و سید حسن خمینی در ششمین انتخابات سراسری مجلس خبرگان رهبری به گوش می‌رسد و تا پایان زمان ثبت نام انتخابات مجلس خبرگان تصمیم نهایی این دو نامزد مشخص خواهد شد. در کنار خبر کاندیداتوری احتمالی روحانی در انتخابات خبرگان؛ در خبرها آمده است که  رئیس دولت تدبیر و امید  با دعوت از برخی احزاب اصلاح‌طلب به دفتر خود، از آن‌ها برای حضور در انتخابات مشورت گرفت. جلسه مشورتی که نشان می‌دهد حسن روحانی و جریان اعتدال بنا دارد برخلاف اردوگاه اصلاح طلبی ورودی فعال به انتخابات مجلس پیشرو داشته باشد. خواه یا ناخواه اصلاح طلبان با نزدیک شدن به انتخابات، روز به روز از سیاست ورزی فاصله می گیرند. رویکرد منفعلانه ای که حتی به بدنه جریان چپ نیز نفوذ پیدا کرده و کارگزارانی که در انتخابات پیشین مشارکت فعالی در انتخابات مجلس داشتند این روزها به بهانه جویی روی آورده اند. به عنوان نمونه محمد عطریانفر از مدافعان همیشگی مشارکت در انتخابات؛  در حالی که هنوز نتیجه تایید صلاحیت ها از سوی شورای نگهبان اعلام نشده است؛ به حدس و گمان روی آورده و می‌گوید: «باور ما این است که رفتار و نگاه شورای نگهبان همچنان مانند گذشته نسبت به اصلاح‌طلبان نگاه ناامن و تند است. لذا در انتخابات پیش رو حس نمی‌کنیم شورای نگهبان به تکالیف قانونی خود که رد صلاحیت حداقلی است، رجوع کند. با وجود چنین شرایطی نمی‌توانم باور کنم اصلاح‌طلبان در انتخابات پیش رو نماینده مؤثر خود را در انتخابات داشته باشند. به‌ویژه با پیش‌ثبت‌نامی که انجام شد، امکان مشارکت را برای این گروه به حداقل رساندند.» این درحالی است که به باور برخی کارشناسان و فعالان سیاسی مشکل اساسی اصلاح طلبان در عرصه سیاست ورزی است. موضوعی که محمد قوچانی تئوریسین جریان اصلاح طلبی بارها به آن اشاره کرده و مهدی آیتی فعال سیاسی نیز در گفت و گوی اخیر خود به آن اشاره کرده است. آیتی در این باره می‌گوید: «مهم‌ترین مشکل جبهه اصلاحات آن است که درون این تشکیلات به معنای واقعی کلمه حزب وجود ندارد و بیشتر به صورت گروه‌های سیاسی مطرح هستند. این تشکل‌های سیاسی چون قالب حزبی ندارند نمی‌توانند حرف‌های شناسنامه‌دار بزنند. اکنون نمی‌توانیم بفهمیم جبهه اصلاحات به صورت یکپارچه و منسجم لیست می‌دهد یا نه، می‌خواهد در انتخابات شرکت کند یا نه، می‌خواهد سکوت کند یا نه؛ یعنی ممکن است وقتی موضع جبهه اصلاحات تحریم انتخابات نباشد اما بخواهد سکوت کند. اکنون هیچ کدام از این‌ها از مواضع جبهه اصلاحات مشاهده نمی‌شود و جبهه اصلاحات به هیچ‌وجه منسجم نیست ... من باور ندارم که استبداد سیاسی در جبهه اصلاحات وجود دارد؛ زیرا اصلا امکان چنین شرایطی وجود ندارد. اکنون شورای عالی اصلاحات از هم پاشیده است و دیگر شورای منسجمی در رأس جبهه اصلاحات وجود ندارد که بتواند حرفی را دیکته کند.» با این اوصاف اما سوال اصلی این جاست که  آیا اصلاح‌طلبان با هویت اصلاح‌طلبی خود وارد انتخابات می‌شوند یا می‌خواهند بار دیگر با سیاست ائتلافی در انتخابات ظاهر شوند؟ تا این‌جای کار نشانه‌های زیادی مبنی بر ائتلاف جبهه اصلاحات با طیف روحانی با محوریت حزب اعتدال و توسعه دیده نمی‌شود، چرا که طیف‌هایی از اصلاح‌طلبان، ائتلاف با جریان اعتدال و کارنامه دولت روحانی را عامل اصلی ریزش بدنه خود می‌دانند. آن‌ها معتقدند که نتیجه بی‌اعتمادی گسترده سرمایه اجتماعی اصلاح‌طلبان به روحانی و جبهه اصلاحات هم باعث شد که اصلاح‌طلبان در دو انتخابات مجلس98 و ریاست‌جمهوری1400 شکستی بزرگ را تجربه کنند. از دیگر سو اما روحانی و جریان اعتدال به طور جدی وارد گود عرصه انتخابات شده و تا این‌جای کار به اصطلاح عامیه « یک؛ هیچ » از اردوگاه اصلاح طلبی جلوست. روحانی همچنین از شانس ائتلاف با جریان معتدل اصولگرایی و طیف علی لاریجانی را نیز دارد. 

منبع: خراسان