تصمیم مهم و حیاتی آمریکا طی چند روز آینده؛ صلح در غزه یا آتش در خاورمیانه

اتفاقات مختلفی که اخیرا در منطقه به وقوع پیوسته ارتباطی تنگاتنگ با هم دارند. در حال حاضر دو مساله مهم در خاورمیانه در جریان است. نخستین مساله ماجرای حمله پهپادی به پایگاه آمریکایی برج 22 در مرز اردن و سوریه و کشته شدن سه سرباز است و دومین مساله نیز مذاکرات صلح پاریس است که سعی دارد میان مقاومت فلسطین و اسرائیل آتش بس ایجاد کرده و جنگ غزه را پایان دهد. این دو مساله علی رغم تفاوت ظاهری ارتباطی وثیق با هم دارند.

بر اساس شواهد، جو بایدن نگران تاثیر عملیات انتقام جویانه بر مذاکرات آتش بس میان حماس و اسرائیل است. طبق گزارش ان بی سی نیوز (NBC News)، جو بایدن رئیس جمهور آمریکا این هفته در دیدار خصوصی با دستیاران امنیت ملی خود این سئوال را مطرح کرد که آیا صدور دستور انتقام مرگ سه سرباز آمریکایی که در حمله به پایگاه این کشور در مرز اردن و عراق کشته شدند بر مذاکرات حماس و اسرائیل برای آتش بس و همچنین آزادی گروگان های آمریکایی در غزه اثر مخاطره آمیز می گذارد؟ بر اساس این گزارش که دو منبع مطلع آن را تایید کردند وقتی دستیاران چنین نگرانی ‌هایی را کاهش دادند، او تصمیم گرفت که اقدامات تلافی جویانه را انجام دهد اما او همچنان تردید دارد و تصمیم نهایی خود را نگرفته است (درباره حملات احتمالی آمریکا به خاورمیانه اینجا را بخوانید).

این خبر نشان می دهد که علت تعلل آمریکا و بایدن در حمله به چند نقطه در خاورمیانه، مذاکرات صلح پاریس است. جو بایدن علاقه دارد هر چه سریعتر جنگ غزه به پایان رسد. انتقادات بین المللی از آمریکا بر سر حمایت از نسل کشی اسرائیل در غزه و نیز تبعات حکم دیوان عالی لاهه علیه اسرائیل باعث شده بایدن به دنبال پایان دادن هر چه سریعتر جنگ غزه باشد. پیش از این، بارها رسانه های غربی از این گفتند که نتانیاهو با جنگ غزه عملا بایدن را هم با خود به محاق برده و او را شریک جرم خود کرده است (اینجا بخوانید). این مساله به ضرر بایدن تمام می شود و به همین دلیل، او و بلینکن سعی دارند موانع مذاکرات پاریس را بردارند تا قبل از انتخابات ریاست جمهوری، این مساله حل و فصل شود.

با این حال، حمله به گروه های مقاومت در خاورمیانه می تواند بساط صلح را جمع کند. اگرچه مقامات آمریکایی معتقدند این حمله نمی تواند به مذاکرات پاریس ضربه بزند اما اگر وسعت جنگ و حمله آمریکا وسیع باشد و این مساله به پاسخ گروه های مقاومت منتج شود، بعید نیست فضای سیاسی خاورمیانه تغییر کند. لازم به ذکر است که در حال حاضر، گروه های مقاومت فلسطینی از جمله جهاد اسلامی و حماس شروطی برای پذیرش آتش بس گذاشته اند. این شروط شامل بازسازی غزه، پذیرش مسئولیت جنگ توسط اسرائیل و ازادسازی کامل اسراء فلسطینی است (اینجا بخوانید). بعید است رژیم صهیونیستی این شروط را بپذیرد. وقوع هرگونه درگیری در منطقه و جنگ آمریکا با گروه های مقاومت متحد ایران می تواند پای جهاد اسلامی یا حتی حماس را هم به میان کشیده و مذاکرات صلح را به چالش بکشد.

مقاومت هم بی علاقه به صلح نیست​

با وجود شواهد بالا، برخی خبرها حاکی از این است که گروه های مقاومت به صلح علاقه مندند. بعد از حمله پهپادی به پایگاه برج 22، مقاومت عراق اعلام کرد که دیگر به مواضع آمریکایی ها حمله نخواهد کرد. مقاومت عراق علت این تصمیم را رعایت حال دولت عراق و مسائل دیپلماتیک اعلام کرد اما تحلیلگران معتقدند توجه به مذاکرات پاریس نیز می تواند در این تصمیم تاثیر داشته باشد.

همچنین، حملات انصارالله یمن به کشتی ها و نفتکش های غربی کمتر شده است و این نیز دلیل دیگری است که نشان می دهد جبهه مقاومت نیز نمی خواهد در بحبوحه مذاکرات چندجانبه در پاریس، به این فرصت آسیب وارد کرده و آن را از بین ببرد.

یک بازی اشتباه همه چیز را به نقطه جوش می رساند

با این حال، باید توجه داشت که یک اشتباه می تواند تمام معادلات را به هم بزند. پیش از این نیز گفته شد که تعامل مقاومت و آمریکا و متحدانش در منطقه  از سنخ «معادله بازی» است. بر اساس این تئوری، دو عاشق بر سر یک دختر با هم شرط بندی می کنند. آنها سوار خودرو خود شده و با سرعت به سمت هم می آیند. شرط آنها این است که هر کس خود را زودتر کنار کشیده و ماشین را به سمت کنارگذر حرکت دهد، بازنده است. بر اساس تئوری بازی، دو راننده کمی قبل از لحظه برخورد، خودرو خود را کنار کشیده و هیچ وقت با هم برخورد نمی کنند. این تئوری در مورد رابطه ایران و آمریکا و اسرائیل هم قابل صدق است. ایران و آمریکا دائما همدیگر را تهدید کرده و در صدد محدود کردن منافع دیگری هستند اما در لحظه برخورد نهایی، تصمیم به عدم درگیری می گیرند و به همین دلیل، جنگ مستقیم بین آنها رخ نمی دهد.

البته باید توجه داشت همانطور که یک اشتباه یا تصمیم بر ادامه حرکت باعث می شود دو راننده عاشق کنار نکشیده و به یکدیگر برخورد کنند، ایران و اسرائیل یا آمریکا نیز بر اساس یک اشتباه یا اصرار می‌توانند به راحتی وارد جنگ شوند (اینجا بخوانید).

در نتیجه می توان گفت که مذاکرات صلح  پاریس نیز همواره در خطر است. اگر آمریکا در پاسخ خود به حمله اخیر، زیاده روی کند، ممکن است تمام معادلات از کنترل خارج شده و فرصت صلح از بین برود. این خطری است که همواره طرفین درگیر را تهدید می کند و می تواند همه چیز را به هم بریزد.

منبع: خبر فوری