نه «نه مطلق»، نه «بله فوری» ؛ پیش‌بینی فرهیختگان از آینده مبهم مذاکرات
فرهیختگان در تحلیلی نوشت: ایران مذاکره را ابزار می‌داند، نه هدف؛ گفت‌و‌گو مشروط به توقف اقدامات خصمانه و ارائه تضمین واقعی است.
روزنامه فرهیختگان با اشاره به اینکه پس از پایان درگیری‌های اخیر میان ایران و اسرائیل، زمزمه‌هایی درباره ازسرگیری احتمالی گفت‌و‌گو‌ها میان تهران و واشنگتن شنیده می‌شود، نوشت: ایران از سه منبع رسمی و غیررسمی، پیام‌های روشنی درباره چارچوب مذاکره صادر کرده است.
بر اساس این گزارش، بررسی مواضع نشان می‌دهد که تهران هنوز در را به‌روی دیپلماسی نبسته، اما گفت‌و‌گو را صرفاً یک ابزار تاکتیکی در کنار سایر مؤلفه‌های قدرت می‌داند، نه یک هدف.
در همین راستا، سیدعباس عراقچی، وزیر خارجه کشورمان در گفت‌و‌گو با شبکه چینی «سی‌جی‌تی‌ان» با تأکید بر باز بودن مسیر مذاکره گفت: «آیا امکان بازگشت به مذاکره وجود دارد؟ به نظر من بله. اما تحقق آن زمانی ممکن است که آنها جاه‌طلبی‌های نظامی خود را کنار بگذارند و خسارات وارد شده را جبران کنند. آن زمان ما آماده مشارکت در مذاکرات خواهیم بود.»
او همچنین در واکنش به حمله اخیر به تأسیسات هسته‌ای کشور، تصریح کرد: «حمله به تأسیسات هسته‌ای ایران نشان داد که راه‌حل نظامی برای مقابله با برنامه هسته‌ای ما وجود ندارد.»
این اظهارات در حالی بیان شده که همزمان، شبکه پرس‌تی‌وی نیز از قول یک مقام ارشد سیاسی، اعلام کرده: «ایران با ساختار‌ها و دستورکار‌های پیشین وارد مذاکره نخواهد شد. اگر مذاکراتی قرار است شکل بگیرد، باید تضمین‌های جدی و عملی داده شود. این گفت‌و‌گو‌ها نباید سرپوشی برای یک فریب امنیتی جدید باشد.»
این منبع همچنین تأکید کرده که از نظر تهران، هرگونه مذاکره باید شامل رسیدگی به برنامه هسته‌ای و تسلیحاتی رژیم صهیونیستی و پرداخت خسارات به ایران باشد.
همزمان برخی مقامات دیگر از جمله محمدباقر قالیباف و علی لاریجانی نیز در اظهارات جداگانه‌ای، مذاکره را بخشی از ابزار‌های سیاسی کشور خوانده‌اند، نه امری هدفمند یا ایدئولوژیک. لاریجانی در یک مراسم مذهبی اظهار داشت: «مذاکره یک تاکتیک است. الان زمانی برای آن نیست و باید دید طرف مقابل چه توضیحی برای اقدام نظامی دارد.»
فرهیختگان با اشاره به این اظهارات و نشانه‌ها نوشته: این مواضع نه نشانه وادادگی و نه نشانه تندروی است؛ بلکه تلاشی است برای مدیریت هوشمندانه یک ابزار فشار در سیاست خارجی. ایران با اعلام «اما و اگر‌های روشن»، در عین حال که در را به روی تعامل نبسته، از مذاکره بدون تضمین و بدون جبران خسارت، عبور کرده است.
سیاست رسمی ایران، نه واکنش احساسی پیش از موعد به درخواست‌های غرب، بلکه اتخاذ «استراتژی هوشمندانه» است؛ دیپلماسی فعال، اما مشروط.
پیش‌شرط مذاکره نیز عبارت است از «جبران خسارت نظامی و توقف اقدامات خصمانه» و تضمین عدم استفاده از جنگ به عنوان ابزار فشار.
به گفته فرهیختگان خواست ایران ابقای گفت‌و‌گو، اما تنها در چارچوب «مذاکرهٔ عادلانه و متوازن» و بدون تحمیل خواسته‌های پیش‌ساخته یا فاقد ضمانت است.
بنابراین، تهران این‌بار می‌خواهد اگر گفت‌وگویی در کار باشد، بر اساس منافع امنیتی و احترام متقابل، نه بر پایه فشار و تهدید، پیش برود.
دیدگاه تان را بنویسید