اصلاح‌طلبان دنبال دورهمی‌های محفلی‌اند و با نسل جوان فرسنگ‌ها فاصله دارند

گروه سیاست نامه‌نیوز: به نظر می‌رسد اصلاح‌طلبان قصد احیای جایگاه سیاسی خود را دارند و می‌کوشند اولا راهکاری برای اقناع سرمایه اجتماعی پیشین خود پیدا کنند و ثانیا به تعبیر برخی خود را نماینده منتقدان معرفی کنند. همه اینها در حالی است که مشخص نیست از یک سو نسبت کنونی آنها با جامعه چگونه است و از سوی دیگر ارتباط آنها با نظام سیاسی چه طور تعریف می‌شود؟

مهدی آیتی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، درباره این موضوع به «نامه‌نیوز» گفت: «یکی از ویژگی‌هایی که تقریبا در همه احزاب سیاسی وجود دارد، به‌ویژه در میان روشنفکران و فعالان سیاسی، نوعی توهم نسبت به جایگاه خودشان است. این افراد وقتی از مردم فاصله می‌گیرند و صدای جامعه را نمی‌شنوند، تصور می‌کنند نماینده اکثریت مردم هستند؛ در حالی که واقعیت چنین نیست. حتی نمایندگان مجلس هم چنین نگاهی دارند، در حالی که بسیاری از آنها در حوزه انتخابیه خود تنها با حداقل رأی وارد مجلس می‌شوند. اکنون بیش از چهار دهه از انقلاب و نزدیک به سی سال از سال ۷۶ گذشته است اما همچنان اصلاح‌طلبان و اصولگرایان هر دو خود را نماینده مردم می‌دانند؛ حال آنکه نه اصلاح‌طلبان و نه اصولگرایان هیچ‌یک نماینده واقعی جامعه نیستند. ۷۰ درصد جامعه بخش خاکستری است و مطالبات این بخش وسیع مردم با آنچه این دو جریان دنبال می‌کنند کاملا متفاوت است. نکته عجیب آن است که اصلاح‌طلبان هنوز متوجه نشده‌اند خواسته‌های مردم فراتر از چارچوب‌های ذهن‌شان است».

او ادامه داد: «مطالبات نسل‌های جدید یعنی دهه هشتادی‌ها و نودی‌ها که اساسا فرسنگ‌ها با تفکر اصلاح‌طلبان فاصله دارد. من مدتی با دوستان جبهه ملی و حامیان دکتر مصدق در ارتباط بودیم و مشاهده کردیم که آنها نیز دقیقا همان اشتباه را مرتکب می‌شوند. روزگاری دکتر مصدق چهره‌ای محبوب و ملی بود، اما اگر امروز همچنان تصور شود که جامعه همان مسیر را دنبال می‌کند، این نشان‌دهنده عدم شناخت جامعه و نوعی واپس‌گرایی است. اصلاح‌طلبان گمان می‌کنند شاید روزی تغییراتی در ساختار نظام رخ دهد و آن زمان بتوانند به میدان بیایند و قدرت را در دست بگیرند. جالب آنکه اپوزیسیون خارج از کشور نیز همین نگاه را دارد در حالی که هیچ پایگاه اجتماعی واقعی ندارند، اما تصور می‌کنند پس از جمهوری اسلامی می‌توانند الگویی از حکومت ارائه دهند و قدرت را به دست بگیرند که همه اینها توهم است».

این فعال سیاسی اصلاح‌طلب همچنین بیان کرد: «واقعیت این است که روشنفکران سیاسی ما ارتباط اندکی با مردم دارند. خطری که از این وضعیت احساس می‌شود آن است که اگر روزی تحولاتی در نظام رخ دهد، ممکن است به دلیل همین توهم‌ها و اشتباهات، کشور وارد شرایطی شبیه آنارشیسم شود؛ شرایطی که به اختلافات شدید سیاسی دامن زده می‌شود و حتی به شکاف‌های قومی و مذهبی منجر می‌شود. اگر مدیران سیاسی دچار چنین خطایی شوند، پیامدهای آن به‌سادگی قابل جبران نخواهد بود و جامعه‌ای متناقض و پراکنده شکل خواهد گرفت که جمع‌کردنش بسیار دشوار است. به نظر می‌رسد اصلاح‌طلبان به جای تدوین برنامه‌ای جدی، بیشتر به نشست‌های محفلی در خانه برخی چهره‌های سیاسی بسنده کرده‌اند؛ مانند جلساتی در منزل آقای ناطق‌نوری یا اخیرا در منزل آقای کرباسچی. این نشست‌ها بیشتر شبیه دورهمی است تا برنامه‌ریزی سیاسی جدی و به هیچ وجه نشان‌دهنده برنامه‌ای برای شکل‌گیری مدیریتی مقتدر و ملی در آینده ندارد».

آیتی در پایان گفت: «روشنفکران سیاسی باید پیش از این نشست‌های محفلی، به سمت برگزاری کنگره‌های گسترده‌تر در چارچوب قانون احزاب حرکت کنند تا اکثریتی ملی شکل گیرد که بتواند وحدت و وفاق ملی ایجاد کند. چنین جمعی باید برنامه‌ریزی داشته باشد، درباره آینده سیاسی کشور به توافق برسد و زمینه یک جبهه بزرگ‌تر و ملی را فراهم آورد. اگر قرار است تحولات سیاسی در آینده رخ دهد، باید در چارچوب نظام کنونی باشد؛ حتی اگر این تحولات به اصلاح قانون اساسی برسد».