بحران قطعی برق صنایع فولادی و تاثیر آن بر بازار ایران
شاید در چند سال اخیر یکی از مشکلاتی که با آن روبرو بوده و بدون درنظرگرفتن موقعیت شغلی همه با آن دست‌وپنجه نرم کرده‌ایم. مسئله قطع شدن برق به‌صورت مکرر و پیاپی بخصوص در فصل تابستان و اوج گرما، درست در شرایطی بود ک انتظار می‌رفت واحدهای تولیدی فعالیت خود را بیشتر کنند. در این وضع یکی از صنعت‌هایی که خیلی تحت تأثیر این شرایط قرار گرفت و مشکلات آن روزبه‌روز بیشتر گریبان بخش تولید و ساختمان‌سازی را گرفت، بخش فولاد و صنایع تولیدی آهن‌آلات بود. اما مسئله صرفاً قطعی برق ساده نبود. واکنش‌های زیادی باعث شد که هیئت دولت نیز برای سال‌های آینده در این مورد تصمیمات جدیدی اتخاذ کند. اما ترکش‌هایی که در این شرایط گریبان تولیدکنندگان را گرفت بیش از آن بود که بخواهیم به صورت خلاصه‌وار در مورد آن صحبت کنیم.
اگر به عنوان یک خریدار به دنبال آگاهی از مزایا و معایب خرید اینترنتی محصولات آهنی همچون نبشی، ناودانی، لوله و پروفیل، تیرآهن و میلگرد هستید؛ این نوشته از پیوان اطلاعات خوبی را در اختیارتان قرار می‌دهد.چرا بیشترین تأثیر روی تولید فولاد بود؟
واقعیتش را بخواهید در این مورد دلیل منطقی و خاصی وجود نداشت. اما طبقه نامه‌ای که شرکت توانیر به اداره‌های برق هر منطقه و استان‌های مختلف، بخصوص شهرهای صنعتی زده بوده. توان برق و ورودی به شرکت‌های فولادی تا 90 درصد کاهش پیدا کرده بود. این یعنی فلج شدن کامل شرکت‌های بزرگ تولید فلزات و ذوب‌آهن. مسئله بعدی این است که کارشناسان معتقدند این امر هزینه‌های زیادی را برای این شرکت‌ها در برخواهد داشت. اصلی‌ترین توجیه برای این مسئله مصرف بالا در بخش تولید فلزات بود.
یعنی یک ساعت توقف تولید مساوی است با روزها عقب‌افتادگی برای بخش تولید یک کارخانه فولاد. در واقع امسال تابستان کارخانه‌های بزرگ فولاد از ساعت 2 تا 12 شب تولید نداشته و این به معنی کاهش 40 درصدی رقم خروجی و صادرات خواهد بود. از سوی دیگر از همان ابتدای تابستان میزان برق تولیدی که در کارخانه‌های فولادی استفاده می‌شد از 30 تا 70 درصد کم شده و برای شرکت‌های پروفیل ساز نیز این مشکل بیش از پیش احساس می‌شد.
کم‌شدن عرضه و بالارفتن قیمت
اصلی‌ترین موضوع در این شرایط کم‌شدن عرضه بود، از طرفی بسیاری از شرکت‌های سودجو با وجود دارابودن انبارهای نگه‌داری تولیدات خود از این موقعیت سوءاستفاده کرده و عرضه خود را به صفر رساندند و منتظر بالارفتن قیمت شدند. واقعیتش را بخواهید دپو کردن و محدودکردن عرضه در بازار فلزات بیش از آن که به ذهنان می‌رسد می‌تواند به بخش تولید و حتی قیمت ضربه بزند. مثلاً در یکی از هفته‌های کاری فصل تابستان امسال 845 تن تیرآهن، میلگرد و کلاف به‌صورت بورس و در بازارهای کشور معامله شدند.
اما خبری از محصولاتی مانند شمش، ورق، مقاطع و پروفیل‌های فلزی و صدالبته اسلب نبود. این مسئله باعث شد که کارخانجات نیز عرضه خود را محدودتر کنند و به‌نوعی سوار این موج کاهش عرضه و بالارفتن قیمت شوند. تا جایی که شاید قیمت‌ها خیلی غیرواقعی و عجیب شدند.
حتی از طرفی این مسئله روی شرکت‌های سیمان نیز تأثیرگذار بود. مدیرعامل کارخانه فولاد هرمزگان در این باره خاطرنشان شده بود که قیمت محصولات فولادی در بازار ایران باتوجه به شرایط قطعی برق تا 10 درصد افزایش یافته و درصورتی که مسیر به همین شکل ادامه‌دار می‌بود. تقریباً ساخت‌وساز، فعالیت‌های عمرانی وابسته به مقاطع فلزی و صد البته بخش تولید شرکت‌های بزرگ خودروسازی همچنان با مشکل مواجه شده و از طرفی برای کنترل حداکثری بازار، کارخانجات و پیمانکاران ساختمانی قیمت را دست کاری می‌کردند.
اثرات قطعی برق بر صنعت فولاد کشور
جالب است بدانید که قطع برق روزانه برای مجموعه کارخانه‌های تولیدی بخش فولاد، مقاطع فلزی، پروفیل‌ها و میلگرد و تیرآهن از 100 تا 200 میلیارد تومان هزینه در برخواهد داشت. بخصوص این که بسیاری از کارخانجات از کوره‌های الکتریکی برای انجام عملیات روی فلزات استفاده می‌کنند. در این مورد امسال، شهباز حسن‌پور بیگلری، نماینده مردم سیرجان در مجلس شورای اسلامی اعلام کرده بود که گزارش‌های دقیق و صریح از کارخانجات تولیدی نشان می‌دهد که بخش فولاد در این چند ماه با 191 میلیارد تومان خسارت روبرو شد که حتی با جبران تولید در فصول پاییز، زمستان و بهار بازهم رسیدن به سوددهی و حداقل رساندن این رقم، بازهم خبری از جبران هزینه‌های وارده نیست.
کاهش صادرات فولاد در پی قطعی مکرر برق
متأسفانه یک بخش سودآور که در این شرایط و قطعی برق کشور بسیار ضربه پذیر بوده و دچار مشکلات زیادی شده بود، بخش صادرات فلزات و فولاد است. یکی از بزرگ‌ترین کارخانجات در این باره می‌گوید که آن‌ها در روز بیش از 10 هزار تن فولاد تولید می‌کردند، اما در شرایط محدودیت انتقال برق به خطوط تولید و کارخانجات صنعتی، این رقم به 1000 تا 2000 تن رسیده است که تقریباً میزان ارزآوری را به یک‌دهم نزدیک می‌کند. در واقع آن‌ها دیگر سفارشات جدید نمی‌پذیرفتند و چه بسا سفارشات گذشته نیز با تأخیر تحویل مشتریان خارجی می‌شد. این به‌نوعی حس بی‌اعتمادی به وجود می‌آورد و خوب در این شرایط مشتریان صنعت فولاد کشور ترجیح می‌دهند که وقت خود را صرف سرمایه‌گذاری در بازارهای دیگر و کشورهای باثبات‌تر تولیدکننده فلزات و فولاد کنند.
بالاخره صادرات یک بخش مهم کارخانجات تولیدی و سوددهی آن‌ها می‌باشد. بخصوص این که سفارشاتی را از قبل دریافت کرده باشند و در شرایط عرضه بدقول باشند. قطعاً فشاری که این شرکت‌ها در شرایط قطع برق تحمل می‌کنند، مسئله‌ای است که باید در سال‌های آینده برای آن چاره‌اندیشی شود.
کاهش حجم تولید شمش و مقاطع فلزی
صنعت فولاد یکی از مهم‌ترین بخش‌های تامین مواد اولیه در کشور است و بسیاری از تولیدکنندگان به آن وابسته هستند.
در شرایط فعلی کشور درصورتی‌که عملکرد صحیحی روی کنترل بازار فلزات مادر وجود نداشته باشد، اختلال و ضررهای جبران‌ناپذیری را به خود گرفته و قطعاً کشور با مشکل تولید و عرضه و افزایش قیمت محصولاتی چون ناودانی، تیرآهن، میلگرد و پروفیل‌ها می‌شود.
شمش فولادی نیز در این شرایط در بازار بورس با کاهش عرضه مواجه شده و حتی ترکش‌های این مشکل روی بازار بورس ایران نیز نفوذ پیدا کرده است. بر اساس گفته‌های کارشناسان تحلیل بازار و اقتصاد کاهش عرضه محصولات فولادی در بورس، زیان 237 میلیون دلاری را بر صنعت فولاد تحمیل نموده است و این ارقام به همین راحتی و حتی با افزایش تولید برای سال‌های طولانی قابل‌جبران نیست.
احتمالاً شنیده‌اید که می‌گویند وقتی برق در شهری بزرگ مانند نیویورک یا لس‌آنجلس به مدت نیم ساعت قطع شود. این کشور از بزرگ‌ترین شهرهای دنیا و مهم‌ترین نقاط تجاری عقب خواهد افتاد. از طرفی ایران تا حد زیادی برای تولیدات وابسته به کشورهای دیگر نیست و در این وضعیت تمامی کارخانجات و پروژه‌های ساختمان‌سازی امکان واردات مواد اولیه و فولاد را نیز نخواهند داشت.
برای مطالعه مطالب بیشتر در این زمینه می‌توانید به بلاگ پیوان مراجعه کنید.
دیدگاه تان را بنویسید