بودجه واقعی نیست و مجلس هم نمی‌تواند کاری کند

گروه سیاست نامه نیوز: بررسی لایحه بودجه 1402 در دستورکار مجلس قرار دارد اما هر طرف این لایحه را بگیریم یک طرف دیگرش لنگ می زند چراکه به نظر می آید مفروضات این لایحه بیشتر تخیلی بسته شده است تا آنکه برآمده از پیش بینی های کارشناسی باشد.

جعفر قادری در گفتگو با نامه نیوز درباره میزان واقعی بودن مفروضات لایحه بودجه سال آینده گفت: اگر دولت نرخ دلار را در لایحه بودجه خیلی بالاتر از نرخ دلار بسته بود، ایجاد مشکل می کرد اما وقتی این نرخ را پایین تر برآورد کرده است اتفاقا درآمد بیشتری کسب می کند چون دلارش را با نرخ 23 هزار تومان در بازار نمی فروشد.

وی درباره نحوه نظارت بر مازاد درآمد دولت از محل تسعیر ارز افزود: دولت دلارش را با نرخ نیمایی یا ATS می فروشد، نرخ نیمایی هم اکنون 28 هزار و 500 تومان است و نرخ ATS هم بالا 40 هزار تومان نوسان می کند بنابراین دولت در این زمینه نه تنها با کسری مواجه نمی شود بلکه افزایش درآمد خواهد داشت. 50 درصد اضافه درآمد از این محل صرف پرداخت دیون دولت به بانک ها و 50 درصد دیگر هم برای تأمین اعتبار طرح های تملک دارایی هزینه می شود.

این عضو کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس مکانیزم هزینه درآمد مازاد حاصل از تسعیر ارز را کاملا مشخص خواند واظهار کرد: دولت معمولا برای تسعیر ارز عدد پایینی را درنظر می گیرد تا خودش به بازار برای گرانی گرا ندهد. در واقع این کار تنها یک توجیه می تواند داشته باشد که اگر دولت نرخ را بالا ببرد مورد انتقاد قرار می گیرد که خودش هم پذیرفته است نرخ های کنونی ارز درست نیستند بنابراین باید نرخ های بالاتری را برای ارز درنظر گرفت.

وی درباره خودگول‌زنی دولت در موضوع تعیین نرخ واقعی ارز افزود: این گول زدن نیست چون دولت می خواهد به بازار پیغام دهد که تلاش دارد تا نرخ ارز را کاهش دهد. از آن طرف دولت قیمت هر بشکه نفت را حدود 85 دلار و میزان صادرات روزانه نفت را نیز یک میلیون و 400 هزار بشکه درنظر گرفته اما این اعداد و ارقام غیرواقعی هستند.

این کارشناس مسائل اقتصادی اظهار کرد: دولت باید قیمت هر بشکه نفت را پایین تر و قیمت تسعیر ارز را نیز بالاتر در لایحه بودجه درنظر بگیرد. این اعداد می توانند در کمیسیون تلفیق بودجه و صحن علنی مجلس واقعی تر شوند. البته این اعداد و ارقام صرفا یک مبنای محاسبه هستند و تعیین کننده قیمت بازار نیستند.

وی درباره تخیلی بسته شدن لایحه بودجه 1402 گفت: عدد برآورد شده برای درآمد نفتی نسبت به بودجه 1401 رشد چندانی نداشته است، ضمن آنکه در بودجه مکانیزم جبران کسری یا هزینه مازاد درآمدهای نفتی پیش بینی شده است. اگر دولت با کسری بودجه مواجه شود، می تواند از حساب ذخیره ارزی برداشت کند اگر مازاد داشته باشد براساس مکانیزم یادشده می تواند از آن استفاده کند.

قادری درباره میزان واقعی بودن مفروضات لایحه بودجه اظهار کرد: متأسفانه مکانیزم بودجه ریزی در کشور ما غلط است. اول باید درآمدها برآورد شوند و براساس آنها هزینه ها را ببندیم. دولت یکسری هزینه های اجتناب ناپذیر دارد و نمی تواند آنها را کاهش دهد. از طرفی باید قدری بودجه های عمرانی را رشد دهد، ضمن آنکه سررسید اوراق ها آمده و باید آنها را پرداخت کند. مجموع سه عامل یادشده هزینه دولت می شود که بعد براساس آنها دولت اقدام به درآمدتراشی می کند.

وی با بیان اینکه بودجه نویسی روال غلطی در کشور دارد، افزود: بودجه خیلی واقعی نیست. در مجلس هم نمی تواند کاری کند چون اگر نمایندگان اعتبارات طرح ها و پروژه ها را کم کنند برای شان از نظر سیاسی مشکل ایجاد می شود. بنابراین کمتر حاضر می شوند که این کار را انجام دهند.