نخست وزیر انگلیس به دنبال عصبانی کردن روحانی بود! / تحلیل 4 کارشناس از دیدار روحانی - کامرون

زینب غبیشاوی: دومین سفر حسن روحانی به مقر سازمان ملل برای حضور در اجلاس سالیانه مجمع عمومی سازمان ملل به پایان رسید. حضوری که به واسطه برگزاری همزمان مذاکرات هسته ای ایران و 1+5 در حاشیه اجلاس اهمیتی دوچندان یافته بود.

رییس جمهور دیپلمات کشورمان در این دور از سفر خود به نیویورک نیز به مثابه سال گذشته از فرصت حضور سران کشورهای دنیا بهره دیپلماتیک را برد و در دیدار با سران کشورهای شرکت کننده در شصت و نهمین مجمع عمومی سازمان ملل اهداف دیپلماتیک کشورمان را دنبال کرد.

دیدار با رئیس جمهور لبنان، وزیر خارجه آلمان، رئیس جمهور سوئیس، رئیس جمهور اتریش، دبیرکل سازمان ملل، نخست وزیر انگلیس، رئیس جمهور ترکیه و رئیس جمهور فرانسه از جمله دیدارهای مهم روحانی در این سفر بود. سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل هم اوج تحرکات دیپلماتیک رییس دولت جمهوری اسلامی ایران در دومین سفر به مقر سازمان ملل بود. اما شاید آنچه اینبار این سفر را پرحاشیه ساخت، دیدار با دیوید کامرون نخست وزیر انگلیس بود، دیداری که بعد از 35 سال دو مقام رسمی تهران-لندن را رودروی هم نشاند. حاشیه آنجا بیشتر شد که کامرون بعد از این نشست دوجانبه در سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل اظهاراتی ضدایرانی را مطرح ساخت و گفت «صبح امروز من با رئیس جمهور روحانی دیدار کردم، ما اختلاف نظرهای شدیدی داریم. ایران از گروه های ترویستی حمایت می کند، برنامه هسته‌ای‌اش، رفتارش با مردم‌اش، همه اینها باید تغییر کند.»

هرچند این سخنان با واکنش نماینده ایران در سازمان ملل متحد همراه بود اما برخی از فعالان سیاسی و نمایندگان مجلس از عملکرد رئیس جمهور در عدم پاسخگویی به کامرون انتقاد کرده و معتقد بودند که روحانی باید در سخنرانی خود به اظهارات توهین آمیز کامرون پاسخ می داد.

در همین رابطه و با پایان یافتن دومین سفر روحانی به نیویورک با چند نفر از کارشناسان سیاسی دستاوردهای سفر رییس جمهور را مورد ارزیابی قرار دادیم. حشمت الله فلاحت پیشه نماینده پیشین مجلس، در گفت و‌گو با خبرنگار نامه نیوز ، اصل دیدار روحانی با نخست وزیر انگلیس را مثبت ارزیابی کرد و گفت: این دیدار در راستای روشنگری و تنش زدایی صورت گرفت و نشان دهنده تحرک دیپلماتیک مسئولان کشورمان بود و به اصل مذاکرات هیچ انتقادی وارد نیست. این کارشناس مسايل سياسي، با اشاره به این موضوع که تیم مذاکره کننده ایران در نیویورک در بحث مدیریت دیپلماسی عمومی دچار ضعف بود، تصریح کرد: سابقه بدبینی ایرانی‌ها به یک ملاقات محدود نمی‌شود و در طول تاریخ کشور، انگلیس را به عنوان متهم اصلی که ثروت کشور را به تاراج برده و باعث عدم پیشرفت کشور شده اند نگاه می‌کنند که دلایل بر حقی نیز دارند. فلاحت پیشه تاکید کرد: روال انگلیسی‌ها همیشه بر این بوده است که حتی اگر از موضع پایین صحبت کنند، اما در موقع انتشار اخبار مذاکرات، دیگران را در جایگاه متهم می‌نشانند؛ همانند سیاستی که در قبال ایران استفاده کردند. وی با انتقاد از تیم مذاکره کننده مبنی بر عدم واکنش نسبت به سخنان دیوید کامرون گفت: از سوی تیم سیاست خارجی ایران عملا موضع و واکنش به موقعی اتخاذ نشد. تیم ایران تیم دست و پا بسته‌ نبود و صریحا می‌توانستند نسبت به این سخنان واکنش نشان دهد. نماینده مردم کرمانشاه در مجلس هشتم با بیان اینکه نمی‌شود به رفتارهای انگلیس اعتماد کرد، تصریح کرد: به افرادی که نسبت به خوشبینی به روابط با انگلیس نگرانی دارند باید حق داد زیرا سخنان کامرون نشان دهنده این موضوع بود که نمی‌شود به انگلیسی‌ها اعتماد کرد. این فعال سیاسی اصلاح طلب با بیان اینکه انگلیس ذهنیتی سوء نسبت به ایران دارد، خاطر نشان کرد: سران انگلیس ذهنیتی نسبت به ایران دارند که با انجام شدن و یا نشدن این دیدارها برداشت آنها تغییر نمی کند. قنبری ادامه داد: شاید اگر این قبیل دیدارها در گذشته صورت می‌گرفت، امکان داشت این لحن تعدیل شود و اگر این دیدار بین رئیس جمهوری کشورمان و کامرون صورت نمی‌گرفت لحن نخست وزیر انگلیس بسیار تندتر از این می‌شد.

این فعال سیاسی اصلاح طلب، با اشاره به اینکه نباید بخاطر بی شخصیتی طرف مذاکره کننده، مذاکره کننده ایرانی را ملامت کنیم، افزود: در مجموع نفس مذاکرات حرکتی روبه جلو بود و اینکه کامرون ادب را رعایت نکرد به شخصیت وی برمی‌گردد و نباید این لحن بعد از دیدار با آقای روحانی مورد استفاده کامرون قرار می گرفت. عضو حزب مردم سالاری اقدام روحانی را بسیار پسندیده و در شان پیشبرد منافع ملی دانست و تصریح کرد: مخالفان آقای روحانی و دولت از هر موضوعی برای ضربه زدن به دولت استفاده می‌کنند و اکنون سخنان دیوید کامرون این بهانه را به دست آنان داده تا به تخریب دست آورده های مثبت سفر روحانی به نیویورک بپردازند. به هرحال اقدامات و دیدارهای رئیس دولت یازدهم در جهت پبیشبرد منافع ملی بوده و اقداماتشان شایان تقدیر است. قنبری با بیان اینکه مخالفان فقط به دنبال تخریب دولت هستند گفت: نخست وزیر انگلیس اگر از ایران تمجید هم می‌کرد مخالفان باز هم انتقاد می کردند. مخالفان و تندروها از مرز انتقاد گذشته و به تخریب روی آورده اند و زمانی که هدف تخریب باشد، اقدامات مثبت هم منفی جلوه داده می‌شود. وی ادامه داد: زمانی که توافق ژنو نیز انجام شد و ضریب امنیت ملی افزایش پیدا کرد، مخالفانب بحث دلواپسی را عنوان کردند. در مجموع در تلاش هستند از هر اقدامی برای مقابله با دولت تدبیر و امید استفاده کنند. حسین کنعانی مقدم دبیر کل حزب سبز و کارشناس سیاسی نیز در گفت‌وگو با نامه نیوز در این باره اظهار داشت: فرصت برای ایران در سازمان ملل مناسب بود که مقامات کشورمان در اوج اقتدار مواضع خود را بیان کنند و نقاط ضعف کشورهایی همچون آمریکا را به چالش بکشند. وی با دفاع از عملکرد رئیس جمهور و هیئت همراه در نیویورک، گفت: جمهوری اسلامی ایران با بیان حقایق توانست اقدامات خصمانه غرب را نسبت به ایران کاهش دهد و فضای بین المللی را نسبت به ایران تغییر دهد. دیدیم که بسیاری از سران در هنگام سخنرانی آقای روحانی در مجمع حضور داشتند و مقامات کشورمان نیز با عقل و منطق از مواضع کشور دفاع کردند. کنعانی مقدم با بیان اینکه روحانی از باب نصحیت در مسائل بین الملی با غرب صحبت کرد، افزود: علیرغم سیاست های دوگانه‌ی انگلیس در برابر موضوعات مختلف، مقامات کشورمان اما توانستند عملکرد قابل قبولی را به نمایش بگذارند و پس از 35 سال نشست مشترکی میان سران دو کشور ایران و انگلیس برگزار شود.

وی درباره اظهارات نخست وزیر کامرون نیز گفت: افرادی که الفبای سیاست خارجی را می دانند باید به روحانی حق دهند که وی در یک موضع انفعالی قرار نگرفته است. شاید کامرون به دنبال این بود که با سخنان خود روحانی را در موضع عصبانیت قرار دهند تا بتواند در ساختار هژمونی غرب، ایران را در موضع ضعف قرار بدهد. رفتار روحانی مطابق با حقوق بین الملل بود و به آنان اعتنا نکرد و غرب را به چالش کشید. دبیر کل حزب سبز جبهه پایداری درباره احتمال بازخواست وزیر خارجه به دلیل مواضع دولت انگلیس در سازمان ملل، عنوان داشت: اگر این اتفاق بیافتد معلوم می شود که کامرون سیاست خارجی ما را تعیین می‌کند؛ باید توجه داشته باشیم که مسائل داخلی نباید در این مسیر قرار بگیرد و باید طبق خط مشی رهبری حرکت کنیم و سیاست خارجی را جلو ببریم و از اقدامات انفعالی جلوگیری کنیم. مصطفی رضاحسینی نماینده سابق مجلس هم در این باره به خبرنگار نامه نیوز گفت: در بررسی معادلات سیاسی و جهانی به این نتیجه می‌رسیم که کشورهایی چون انگلیس و آمریکا در تلاشند تا با ما رابطه برقرار کنند و در واقع این آنها هستند که به دنبال ما هستند. وی با اشاره به سخنان کامرون در سازمان ملل ادامه داد: کامرون در دیدار با روحانی سخنانی می‌گوید و در صحن علنی سازمان ملل ایران را تروریست معرفی می‌کند. این موضوع بیانگر ویژگی ظاهرسازی و عدم اعتماد به آنها است. رضاحسینی تاکید کرد: بنابراین مخالفان دولت نباید از این فرصت استفاده کرده و به انتقاد دولت یازدهم و شخص رئیس جمهور بپردازند. چرا که با این کار به کمک بیگانگان رفته و آنها را در رسیدن به اهدافشان یاری می‌کنند. این نماینده سابق مجلس افزود: بنده معتقدم کسانی که سیاست و اقدامات دولت را زیر سوال می‌برند، به کشور و نظام خیانت می‌کنند. ما به جهانیان ثابت کردیم که صلح طلبیم و در راه مذاکره گام برمی‌داریم.

رضا حسینی با بیان اینکه قطعا روحانی پیش از این دیدارها با بزرگان نظام هماهنگی لازم را به عمل آورده است، گفت: نباید درباره این سفر و دیدارهای صورت گرفته قضاوت کرده و اقدامات دولت در نیویورک را محکوم کنیم. ما نباید انتظار داشته باشیم که بعد از یک جلسه مذاکره، از ما تعریف کنند. ما باید بدانیم که ایران بار دیگر خود را در مجامع بین‌المللی ثابت می‌کند. نماینده سابق مردم شهربابک در مجلس گفت: به منتقدان داخلی توصیه می‌کنم به جای بهره‌برداری سوء از این ماجرا، به دنبال نکات مهم این دیدارها باشند و به منظور پیشرفت کشور برنامه‌ریزی کنند نه اینکه در مسیر توسعه، رئیس جمهور را با مشکل روبرو کنند.