سفر مرد مرموز پاکستان به افغانستان| ۱۰نکته جالب درباره سازمان مخوف ISI

طبق اطلاعات منتشر شده، ژنرال فیض حمید، رئیس سازمان اطلاعات پاکستان (ISI) به افغانستان سفر کرده است. طبق ادعای برخی خبرنگارها، ژنرال حمید دیدارهایی را با سران طالبان داشته و از نزدیک اوضاع افغانستان را رصد می کند. بسیاری این دیدار را خارج از عرف دیپلماتیک دانسته و معتقدند در حالیکه در افغانستان جنگ است و هنوز دولت رسمی سر کار نیامده و حتی طالبان نیز کابینه خود را اعلام نکرده، سفر بزرگترین فرمانده اطلاعاتی پاکستان به شهرهای افغانستان معنی ندارد.

بسیاری معتقدند سرویس اطلاعاتی ISI  نقش برجسته ای در تحولات افغانستان داشته و دارد. هم اکنون مخالفان طالبان در پنجشیر مدعی اند بسیاری از سربازان مزدور پاکستانی پنجابی را دستگیر کرده اند. نقش برجسته شبکه حقانی در سر و شکل دادن به سربازان طالبان، تسهیل ورود و خروج نیروهای طالبان از مرزهای پاکستان، تسهیل واردات سلاح از پیشاور پاکستان به شهرهای افغانستان و فروش آنها با قیمتی پایین به نیروهای طالب  و ... از جمله خدماتی است که پاکستان به طالبان کرده است.

همچنین، برخی از مخالفان طالبان معتقدند نیروهای این گروه، در پاکستان و توسط نیروهای متخصص ISI تعلیم نظامی دیده اند و قدرت آنها در جنگ اخیر در مقابل ارتش افغانستان به همین دلیل بوده است.

فارغ از این بحث ها، این نکته قطعی است که سازمان اطلاعاتی پاکستان یا همان ISI قدرت بسیار زیادی دارد. طبق برخی اطلاعات، این سرویس سومین سرویس اطلاعاتی و امنیتی قدرتمند جهان است. وجود گروه های تروریستی بسیار زیاد در شهرهای کشور پاکستان، جنگ با هند و به خصوص داشتن مرز مشترک با افغانستان، دولت و ارتش این کشور را مجبور کرده که نیروی اطلاعاتی خود را قوی کند و ISI نتیجه این ضرورت استراتژیک است.

ده نکته درباره ISI

بد نیست به مناسبت سفر رئیس سازمان اطلاعاتی پاکستان یعنی ژنرال فیض حمید به افغانستان، مروری بر سرگذشت این سازمان اطلاعاتی داشته باشیم. در زیر به 10 نکته مهم درباره سازمان ISI اشاره می کنیم:

سازمان اطلاعات پاکستان (ISI) در سال 1948 تنها یک سال پس از استقلال پاکستان به وجود آمد و هم اکنون ژنرال فیض حمید ریاست این سازمان را بر عهده دارد. ISI قدرتمندترین نهاد سیاسی و نظامی در پاکستان است. در پاکستان هیچ قانون یا مرجع قدرت مشخصی برای کنترل و بازبینی عملکرد سازمان اطلاعات وجود ندارد. این سازمان در بیشتر موارد مستقیما از نخست وزیر دستور می گیرد و در برخی موارد خاص حتی از نخست وزیر هم دستور نمی گیرد و مستقل عمل می کند. اطلاعات منتشرشده در شبکه اینترنت، شمار کارمندان رسمی این سازمان را بالغ بر 10 هزار نفر اعلام می ‌کند. سازمان ISI تنها سازمان اطلاعاتی پاکستان نیست. در کنار این سازمان، سازمان‌های اطلاعات موازی دیگری همچون دفتر اطلاعات پاکستان (ib) و سازمان اطلاعات نظامی ارتش پاکستان (mi) نیز وجود دارند. اما همه این سازمان ها به نوعی زیر نظر ISI قرار دارند و سازمان اطلاعات پاکستان همه این سازمان های اطلاعاتی فرعی را کنترل می کند. هم اکنون ژنرال فیض حمید فرماندهی این سازمان مخوف و قدرتمند و عریض و طویل را بر عهده دارد. پیش از فیض حمید، عاصم منیر، اخطر عبدالرحمن، حمید گل، اسد درانی، محمود احمد، احسان الحق، اشفق کیانی و ندیم تاج هدایت این سازمان را برعهده داشته داشتند. سازمان اطلاعات پاکستان تا کنون چند بار تصفیه شده و ساختارهای خود را به روز کرده است. این سازمان در ابتدا، نهادی ضعیف بود. بعد از جنگ سال 1966 و شکست سنگین پاکستان از ارتش هند، بسیاری از فرماندهان ارتش، نبود سازمان اطلاعات قوی را مقصر این شکست دانستند و از این رو سازمان ISI را تصفیه کردند.

در دهه 80 و با حمله شوروی به خاک افغانستان، نیروهای آمریکایی برای کنترل فعالیت شوروی از ISI استفاده کرد و ضمن قدرتمند کردن این سازمان برای مواجهه با شوروی توانست، فعالیت های مرزی افغانستان را هم کنترل کند. با همکاری ISI و سازمان سیا، نهاد اطلاعاتی پاکستان قدرت بسیار زیادی پیدا کرد و تبدیل به مهم ترین رکن امنیتی شبه قاره هند شد. بدون شک، وظایف و فعالیت های ISI بسیار زیاد است. شاید بی راه نباشد اگر خطرات مربوط به این سازمان را بیشتر از موساد و سیا بدانیم. اصولا سازمان اطلاعات پاکستان چند وظیفه اصلی دارد.

این وظایف بدین شرح هستند: الف. شناسایی افسران طغیانگر و جلوگیری از کودتای ارتش که در پاکستان بسیار بسیار رواج دارد.  ب. هدایت گروه های اسلام گرای سلفی و مقابله یا هدایت آنها به خارج از پاکستان   ج. کنترل ورود و خروج سلاح و مواد مخدر به پاکستان   د. کنترل شبکه عریض و طویل حقانی که از مهم ترین شبکه های تروریستی و سلفی منطقه است.  ه. مقابله با هند و به خصوص سازمان اطلاعاتش یعنی (RAW)  ن. رصد فعالیت های افغانستان و هدایت گروه های طالبان و القاعده و ... از پاکستان به افغانستان   و. حمایت از رهبران گروه های سلفی تروریستی مثل اسامه بن لادن (رهبر القاعده) و پناه دادن به آنها در خاک پاکستان. ی. حمایت از مسلمانان اویغور در چین و داشتن ارتباط با سران آنها. سازمان اطلاعات پاکستان همیشه از گروه های سلفی حمایت نمی کند. طبق برخی گزارش ها، سازمان اطلاعات پاکستان در از بین بردن گروه‌های اسلام‌ گرایی همچون گروه ابو سیاف، که در جنوب شرقی آسیا فعالیت می‌کرد، سهم عمده‌ای داشته است. ژنرال فیض حمید رئیس جدید ISI فردی بسیار مرموز است و اطلاعات بسیار کمی در مورد او منتشر شده است. او یک ارتشی قدیمی و تندرو است که البته ارتباط نسبتا خوبی با عمران خان، نخست وزیر فعلی پاکستان دارد. عایشه صدیق تحلیلگر پاکستانی از منتقدان دیرین ژنرال حمید است و وی را بسیار افراطی توصیف کرده است. بد نیست مروری بر تشکیلات و ساختار عریض و طویل ISI داشته باشیم. سازمان اطلاعات پاکستان از بخش های زیر تشکیل شده است:

الف. کمیته اطلاعات مشترک: این کمیته سایر دپارتمان ‌ها را هماهنگ می ‌کند. تمام اطلاعات و اخبار از سایر دپارتمان ها به دپارتمان JIX فرستاده و در آنجا بعد از تحلیل و تجزیه اطلاعات، گزارش‌های مربوط آماده می‌شود.

ب. اداره اطلاعات مشترک: مسئول جمع آوری اطلاعات سیاسی است و از سه زیرمجموعه تشکیل می‌شود که یکی از آنها مختص عملیات علیه هند است.

ج.  اداره ضد اطلاعات مشترک: مسئول نظارت بر دیپلمات‌های پاکستانی شاغل در خارج از کشور و علاوه بر آن، عهده دار مسئولیت عملیات اطلاعاتی در خاورمیانه، آسیای جنوبی، چین، افغانستان و جوامع مسلمان مربوط به اتحاد جماهیر شوروی است.

د. اطلاعات مشترک شمال: به صورت ویژه مسئول مناطق جامو و کشمیر است.

ه. اطلاعات مشترک متفرقه: مسئول عملیات جاسوسی شامل تهاجمی در سایر کشورهاست.

ن. مرکز اطلاعات سیگنال مشترک: مسئول جمع آوری اطلاعات در طول مرز پاکستان و هند.

و. اطلاعات فنی مشترک: و علاوه بر موارد یاد شده، بخش‌های مربوط به عملیات انتحاری و جنگ شیمیایی وجود دارد.

منبع: خبر فوری