پشت پرده نیت ایران و عربستان برای دوستی با هم

با جدی تر شدن مذاکرات ایران و عربستان و شنیده شدن اخباری در رابطه با بهبود روابط دو کشور و حتی ایجاد کنسولگری در شهرهای مهم طرفین، بسیاری از رسانه های عربی و غربی دست به قلم شده و تحلیل هایی را در این رابطه ارائه کرده اند.

پایگاه خبری تحلیلی اینترسپت در یکی از مقالات اخیرش به این موضوع پرداخته است. نویسنده مقاله با اشاره به بهبود روابط ایران و عربستان در یک سال اخیر در تلاش است که از این اتفاق، نتایج تحلیلی و استراتژیک مهمی بگیرد.

دوران ترامپ و تغییراتی که در منطقه رخ داد

اینترسپت در گزارش خود به دوران دونالد ترامپ اشاره دارد. دونالد ترامپ سیاست خارجی جدیدی را دنبال کرد و با پادشاهی های منطقه خاورمیانه روابط بسیار خوبی برقرار نمود. ترامپ به دنبال فروش حداکثر تجهیزات وسلاح های خود به مشتریان خاورمیانه ای بود و از این رو با سعودی ها که بزرگترین مشتری منطقه ای آمریکا بودند روابط به شدت دوستانه ای برقرار کرد و از آل سعود حمایت حداکثری نمود. نویسنده از این حمایت حداکثری با واژه " دادن چک سفید امضاء" به سعودی ها یاد می کند و تاکید دارد که همین اتفاق باعث به هم خوردن تعادل در منطقه و غیر عادی شدن روابط دول مختلف خاورمیانه گردید.

نویسنده تاکید دارد که حمایت همه جانبه ترامپ از عربستان سعودی باعث شد امر بر آل سعود مشتبه شود و سعودی ها گمان کنند که آمریکا در جنگ ها هم در کنار آنها خواهند ایستاد اما این امر کاملا اشتباه بود. با افزایش تهور عربستان، تنش هایی بین ایران  و آل سعود به وجود آمد و عربستان ضرباتی خورد که آمریکا به هیچ وجه نسبت به آن واکنشی نشان نداد.

همچنین، ترامپ از برجام خارج شد و تحریم های حداکثری را علیه ایران اعمال کرد. این اتفاق باعث به هم خوردن بیشتر تعادل قوا در منطقه گردید؛ تعادل قوایی که از زمان انعقاد برجام در زمان اوباما داشت شکل می گرفت. رابطه ایران و آمریکا در زمان دونالد ترامپ به حدی وخیم شد که دو کشور بعد از ترور شهید سردار سلیمانی در آستانه ی جنگ قرار گرفتند، هرچند این اتفاق نیفتاد.

دوران بایدن و مذاکراتی که شکل گرفت

آنچه مشخص است این است که اقدامات ترامپ باعث به هم خوردن تعادل قوای کشورها در منطقه خاورمیانه گردید. با خروج ترامپ از کاخ سفید و جانشینی جو بایدن، شرایط تا حدی تغییر کرد. بایدن از حمایت حداکثری خود از عربستان سعودی دست کشید و از طرف دیگر، از بازگشت به برجام سخن گفت. این دو اتفاق باعث شد شرایط زمان ترامپ تغییر کند. همچنین، خروج نیروهای آمریکایی از منطقه و عدم دخالت آمریکا در امور کشورهای خاورمیانه باعث شد شرایط کمی معتدل تر شود.

از نظر نویسنده اینترسپت، مذاکرات کنونی ایران و عربستان سعودی دقیقا حاصل وضعیت جدید آمریکا است. خروج آمریکا از منطقه و کنار کشیدن از مسائل خاورمیانه باعث شده عربستان وضعیت دقیق منطقه را به خوبی درک کرده و به این نکته پی ببرد که راهی ندارد جز اینکه پای میز مذاکره نشسته و مسائل خود را با ایران حل کند.

منبع: خبر فوری