ارزیابی تیم اقتصادی دولت قبل از بودجه ممکن نیست

گروه سیاست نامه نیوز – تصور می‌شود که با تغییر دولت، تغییراتی در شرایط اقتصادی کشور ایجاد شود زیرا همه وعده‌های انتخاباتی حول این محور بود. اکنون اما به گذشت سه ماه از دولت شاهدیم که مشکلات به قوت خود باقی است. مصداق این مدعا همان است که یک روز خبر از تشر رئیسی به وزیر اقتصاد می‌رسد و فردا مجلس خاندوزی را می‌خواند تا به خاطر وضعیت بورس توضیح دهد. نگاه متفاوت معاون اول که فرمانده اقتصادی است و معاون اقتصادی و همین وزیر اقتصاد هم نشانه امیدوارکننده ای از هماهنگی تیم اقتصادی و داشتن برنامه های قابل اعتنا نیست. با این حال برخی کارشناسان معتقدند که باید زمان بیشتری به دولت دارد و حداقل بعد از ارائه بودجه به ارزیابی عملکرد تیم اقتصادی دولت پرداخت. 

مثلا ابوذر ندیمی، کارشناس مسائل اقتصادی و نماینده پیشین مجلس در گفت‌وگو با «نامه نیوز» گفت: «برای ارزیابی تیم اقتصادی دولت پیش از هر چیز باید به این نکته توجه کرد که آقای رئیسی اصلا تیم داشت یا تیم درست کرد؟ آقای رئیسی تیم نداشت. نکته دوم این است که این افراد بنا به نظر شخصی او انتخاب شدند یا دوستان و تیم‌هایی در اطراف او توصیه کردند؟ به نظر می‌رسد که این انتخاب‌ها از جانب شخص رئیس جمهور نبوده است.»

وی افزود: «نکته سوم این است که آیا این افراد با هم هارمونی دارند؟ یعنی از جهت ویژگی‌ها، خصلت‌ها، اهداف و برنامه‌ها هماهنگی ندارند؟ در این مورد هم نشان داده شده که انتخاب افراد بر اساس صلاحیت و کارکرد تیمی نبوده است. به تعبیر دیگر این انتخاب‌ها بر اساس روابط و نسبت و ... بوده است. مثلا الان تیم صادق درحالی شکل گرفته که آقای رئیسی در این دانشگاه مسئولیتی نداشت که فکر کنیم تیم او است. یا مثلا ستادها، بنیادها، آستان‌ها ، مجامع و ... تیم‌هایی هستند اما تیم‌هایی در تیم هستند. معنای حرفم این است که بسیاری از این‌ها برای خود تیم هستند اما برای هماهنگی با جمع نیاز به زمان و برنامه و ... دارند».

ندیمی ادامه داد: «نکته چهارم این است که ما تیم را به دو ویژگی می‌شناسیم. رویکرد و عملکرد. درباره رویکرد باید گفت که مثلا یکی در نظام سوسیالیستی قرار دارد، یکی کاپیتالیستی، یکی اسلام و ... . بنابراین از این جهت هم آنچه اکنون شاهدیم بیشتر یک اجتماع است تا یک تیم».

این کارشناس مسائل اقتصادی در پاسخ به اینکه آیا گروه حاکم بر اقتصاد ایران با وجود این تفاوت‌ها امکان موفقیت دارد یا خیر؟ گفت: «باید توجه داشته باشیم که اقتصاد ایران مشکل ساختاری دارد. یعنی الان کسی که در بورس خرید می‌کند، فکر می‌کند حتما باید برنده باشد. یا فکر می‌کند که دولت اصلا حق ندارد اوراق بفروشد. تا وقتی هم که اقتصاد دولتی است، دولت مال خود را مفت نمی‌فروشد و همان داستانی پیش می‌آید که در دولت روحانی پیش آمد. در کل مسائل بسیاری وجود دارد که ما نسبت به خروجی این تیم تردید کنم».

ندیمی همچنین گفت: «مثال دیگر اثرگذار مسائل خارجی است. مثلا وقتی سخنگوی وزارت خارجه می‌گوید سه شرط برای آمریکا داریم بر بازار سرمایه که وزیر اقتصاد بابت آن جواب می‌دهد، اثر دارد. درحالی که این وضعیت از دست وزیر اقتصاد هم خارج است و با حرف یک سخنگو یا شرطی که معلوم نیست گفته شده چون خوراک داخلی است یا واقعا ابلاغ شده و ... روی بازارها اثرگذاشته می‌شود».

وی تاکید کرد: «با چنین انگاره‌ای آنچه می‌توان گفت این است که اولا آقای رئیسی خود در یک آزمون اجرایی است که تا کنون نبوده و نیاز به زمان دارد. دوما تا این تیم‌ها با هم هماهنگ شوند، زمانی لازم است. شخصیت معاون اول به گونه‌ای است که باید به آن توجه کرد. به هرحال حضور در ستاد اجرایی با حضور در قوه مجریه خیلی فرق دارد زیرا ستادها و بنیادها و ... از معافیت‌ها، شرایط و مسائل متفاوتی برخوردارند.»

این نماینده پیشین مجلس همچنین گفت: «به نظر من برای ارزیابی دقیق تیم اقتصادی دولت باید تا زمان ارائه بودجه صبر کنیم و پیش از آن متوجه چگونگی عملکرد آن نخواهیم بود. چون حداقل عامل وفاق اعضای تیم می‌تواند بودجه‌ای باشد که آذر ماه ارائه می‌شود. با ارائه این بودجه است که متوجه می‌شویم که اصلا حکمرانی آینده چه مشخصاتی دارد و تیم‌ها چگونه عمل می‌کنند».