دو نگاه متفاوت تیم مذاکره‌کننده به مذاکرات وین

گروه سیاست نامه‌نیوز: دور تازه مذاکرات وین از آن جهت که گویا با بحث‌هایی درباره رفع تحریم‌ها و چگونگی این موضوع شروع شده است، امیدبخش است و همین موضوع می‌تواند نشانه مثبتی برای گام‌های بعدی مذاکره باشد.

اسماعیل گرامی‌مقدم، فعال و تحلیلگر مسائل سیاسی درباره مذاکرات اخیر وین به «نامه‌نیوز» گفت: «روشن است که ما با مذاکراتی پیچیده و سخت مواجهیم و دیوار بی‌اعتمادی میان طرفین بلندتر شده است. فعلا کاری با این نداریم که عوامل تشدید بی‌اعتمادی‌ها چه بوده است و باید بر این تمرکز کنیم که اکنون چگونه می‌توانیم منافع ملی‌مان را محقق کنیم. اکنون یکی از موانع این است که هر طرف می‌گوید اول طرف مقابل باید به تعهداتش برگردد که کار را قدری مشکل می‌کند. البته اینکه همه طرفین می‌خواهند تعهدات زنده شود جای امیدواری دارد اما کشمکش در چگونگی بازگشت به تعهدات هم وجود دارد».

او ادامه داد: «در مقطع کنونی دو طرف اصلی موضوع یعنی ایران و آمریکا به احیای برجام نیاز دارند. ایران در شرایط سختی از نظر اقتصادی قرار دارد و نمی‌تواند به راحتی نفت بفروشد، بانک‌های ایران تحریم هستند و مبادلات پولی و بانکی با کشورهای مختلف انجام نمی‌شود، پول‌های ایران در کشورهای مختلفی بلوکه شده است و ده‌ها مشکل دیگر که همه از آنها آگاهیم؛ در مقابل آمریکا هم دو-سه سال دیگر وارد فاز انتخاباتی می‌شود و این در حالی است که دموکرات‌ها وضعیت خوبی ندارند و به تازگی افغانستان پاشنه‌آشیل‌شان شده است و نمی‌خواهند مذاکرات هم بی‌نتیجه بماند و با ایرانی مواجه باشند که سطح غنی‌سازی را به 60درصد رسانده است؛ بنابراین در اصل موضوع یعنی میل به احیای برجام هم ایران نظر مثبتی دارد و هم آمریکا».

این فعال سیاسی درباره نگاه تیم مذاکره‌کننده ایرانی به مذاکرات اخیر بیان کرد: «تیم مذاکره‌کننده با دو نگاه به مذاکرات رفته است؛ از یک‌سو به همه مشکلات ایران که در پی تحریم‌ها به وجود آمده آگاه است اما از سوی دیگر بر اساس اینکه ایران به هر حال نسبت به اوایل تحریم‌ها که تنها می‌توانست چیزی حدود 80هزار بشکه نفت بفروشد و حالا توانایی این را پیدا کرده که حدود 800هزار بشکه بفروشد، گفته می‌شود که ایران اگر به نقطه گریز برسد و مثلا بتواند غنی‌سازی 90درصد را پیش بگیرد و خود را به عنوان یک کشور کاملا هسته‌ای معرفی کند، همه کشورها ناچار می‌شوند پول‌های بلوکه‌شده را آزاد کنند و تحریم‌ها هم خود به خود رفع می‌شود. این نگاهی است که مثلا آقای باقری کنی به عنوان مذاکره‌کننده ایران دارد».

او ادامه داد: «در این بین اما من تصور می‌کنم حاکمیت نمی‌خواهد کار به نقطه گریز برسد زیرا تجربه کره شمالی نشان داده که این کشور گرچه به این نقطه رسید اما همچنان درگیر تحریم‌های گسترده است و نه صنعتی دارد و نه حتی مردمش در آسایش مالی قرار دارند؛ بنابراین تمایل کلی بر این است که مشکل در مذاکرات حل شود».

او در پاسخ به این پرسش که آیا به طور کلی نتیجه به مذاکرات خوش‌بین هستید یا خیر، اظهار کرد: «به نتیجه‌رسیدن مذاکرات بستگی به این دارد که نهادهای بالادستی در ایران چه تصمیمی گرفته‌اند. اگر بنا به نتیجه‌رسیدن باشد، با وجود برخی نگاه‌های خاص در میان اعضای تیم مذاکره‌کننده ایران، احتمالا نتیجه حاصل می‌شود».

گرامی‌مقدم در پایان درباره احتمال رفتن پرونده ایران به شورای امنیت در صورت شکست مذاکرات، گفت: «اگر در مذاکرات نتیجه‌ای به دست نیاید به طور طبیعی وضعیت به قبل از برجام برمی‌گردد و ممکن است بار دیگر پرونده ایران به شورای امنیت برود. من امیدوارم همه مسئولان ذی‌صلاح در مذاکرات صرفا منافع ملی را در نظر داشته باشند. به هر حال دیده شد که برجام توافق‌نامه بدی نبود و همین آقایان باقری کنی و امیرعبداللهیان که روزگاری از مخالفان سرسخت برجام محسوب می‌شدند و برای تخریب رقیب سیاسی خود برجام را نادیده می‌گرفتند، اکنون تمایل به احیای برجام دارند. ما بر همه این ناجوانمردی‌های سیاسی چشم‌پوشی می‌کنیم زیرا اکنون یک موضوع بسیار مهمتر وجود دارد و آن منافع ملی ایران است و امیدواریم مسئولان هم همین نگاه را داشته باشند».