10 حادثه مهم سیاسی دنیا در سال 2021/ از بازگشت طالبان تا بحران در چین

پایگاه Council Foreign Relations یا همان  cfr در گزارشی به حوادث مهم سال 2021 پرداخته و معتقد است اتفاقات زیر مهم ترین حوادث سیاسی سال اخیر میلادی هستند:

1. چالش آب و هوایی دنیا و نشست گلاسکو

گرمای زمین روز به روز بیشتر بشر را تهدید می کند. بعد از شکست توافق پاریس با خروج آمریکای ترامپ از آن، سازمان ملل در سال 2021 مقدمات نشست گلاسکو را فراهم کرد. در این نشست آمریکا بار دیگر تعهد داد که از افزایش گرما، آلودگی و سایر مواردی که محیط زیست را نابود می کند جلوگیری کند. با این حال، بسیاری معتقدند اینها وعده هایی بیش نیست و بعید است اقدامات جدی در این زمینه شکل بگیرد.

2. تزریق وسیع واکسن کرونا و موج مخالفت ها

واکسن‌هایی که برای مقابله با کرونا ایجاد شده‌اند در کنار واکسن‌های آبله، فلج اطفال، و سرخک و سرخجه می پیوندند چرا که پیشرفت‌ عمده ‌ای در نجات جان انسان ‌ها و کاهش بیماری ‌ها داشته اند. سرعت تولید واکسن‌های کووید-۱۹ خیره‌کننده بود. تولید واکسن ها از نظر تاریخی باید 10 تا 15 سال طول می کشید. سریع ‌ترین واکسنی که قبلا ساخته شده بود، واکسن اوریون بود که ساخت آن 4 سال طول کشید. واکسن‌های کرونا در کمتر از یک سال ساخته شدند.

به جز این، باید اشاره کرد که واکسن‌ های فایزر و مدرنا هر دو بیش از 90 درصد در برابر انواع اولیه کرونا مؤثر هستند.

همچنین، بیش از 7.4 میلیارد دوز واکسن در 184 کشور در 11 ماه اول سال 2021 تزریق شد. متأسفانه، بسیاری از افرادی که می توانستند واکسینه شوند، این کار را نکردند و لجبازی آنان باعث کشتار بسیاری از مردم بر اثر جهش های جدید کرونا از جمله دلتا شد.

3. آغاز عصر بایدن در آمریکا

اگرچه جو بایدن در سال 2020 به عنوان رئیس جمهور انتخاب شد اما فعالیت جدی خود را در سال 2021 آغاز کرد. مساله کنترل کرونا مهم ترین چالش دولت بایدن در این یک سال بوده است. همچنین، مقابله با روسیه و چین، مساله هسته ای ایران، بازگشت طالبان و احیاء ائتلاف با اروپا از سایر مسائل مهم بایدن در سال اول دولتش بوده اند.

4. تداوم فرسایش دموکراتیک جهانی

فرسایش جهانی حکومت دموکراسی که از سال 2006 آغاز شده، در سال 2021 ادامه یافت. ایالات متحده، که مدت ها خود را قهرمان دموکراسی می نامید، شاهد یکی از بدترین حوادث تاریخ خود بود. شورش 6 ژانویه مانع از انتقال مسالمت آمیز قدرت از ترامپ به بایدن شد و بسیاری از طرفداران بایدن و ترامپ در خیابان ها به جان هم افتادند. این اتفاق ضربه سختی به دموکراسی زد.

حوادث تلخ سال 2021 منحصر به آمریکا نبوده است. در سال جاری، دولت نارندرا مودی (نخست وزیر هند) منتقدان خود را سرکوب کرد، رئیس‌جمهور برزیل به مشروعیت انتخابات کشورش حمله کرد، دموکراسی های نوپا در میانمار، چاد، مالی، گینه و سودان همگی با کودتا سرنگون شدند، اپوزیسیون روسیه محدود شد و مخالفان پوتین به زندان رفتند و چین نیز به مخالفان هنگ کنگی فشار بسیار زیادی آورد.

5. جنگ داخلی اتیوپی

یک سال از شروع درگیری بین نیروهای دولت مرکزی اتیوپی به رهبری نخست وزیر "ابی احمد" و نیروهای محلی تیگرای در اتپوپی می‌گذرد. نتایج جنگ داخلی این کشور به شکل چشمگیری تغییر کرده است. اینک با پیشروی نیروهای تیگرای به سمت پایتخت اتیوپی، شهر آدیس بابا در آستانه سقوط قرار گرفته است.

نیروهای مسلح و جنگنده تیگرای و متحدان آنها در ماه خرداد سال جاری پس از بیرون راندن نیروهای دولتی از منطقه تیگرای به سمت جنوب و آدیس آبابا، پایتخت این کشور رفتند و بر این منطقه فشار آوردند.

گزارش های سال گذشته شاهدان، قتل عام، خشونت جنسی گسترده و سایر موارد نقض حقوق بشر در درگیری‌های منطقه شمالی اتیوپی بین نیروهای تیگرای و دولت فدرال را تائید می‌کند. بسیاری از گزارش‌ها به تائید سازمان ملل نیز رسیده است.

6. بازگشت طالبان به افغانستان

شاید شگفت انگیزترین حادثه سیاسی امسال بازگشت طالبان به قدرت بعد از دو دهه بود. سربازان آمریکایی با افزایش پیشروی طالبان و شکست ارتش افغانستان به سرعت افغانستان را تخلیه کردند و طالبان نیز به سرعت کابل را فتح کرد. خروج عجله ای سربازان آمریکایی باعث تعجب بسیاری از رسانه ها شد و بسیاری جو بایدن را به خاطر این اقدام سرزنش کردند.

7. مذاکرات هسته ای ایران

با ورود جو بایدن به کاخ سفید بار دیگر مساله احیاء توافق هسته ای مطرح شد. ایران حاضر شد به صورت غیر مستقیم با آمریکا مذاکره کند اما توافق هسته ای و امکان احیای برجام در طول این ماه ها بسیار پیچیده شد. آمریکا معتقد است ایران ابتدا باید فعالیت هسته ای خود را تعلیق کند در مقابل ایران می گوید ابتدا آمریکا باید تحریم ها را بردارد تا ایران هم به تعهدات خود در چارچوب برجام بازگردد.

8. آسیب دیدن زنجیره تامین

زنجیره تأمین (Supply chain) سیستمی متشکل از سازمان‌ها، افراد، فعالیت‌ها، اطلاعات و منابعی است که در عرضه یک محصول یا خدمت به مصرف‌کننده دخیل هستند. فعالیت‌های زنجیره تأمین شامل تبدیل منابع طبیعی، مواد اولیه و اجزای سازنده به یک محصول نهایی است که به مشتری نهایی تحویل داده می‌شود. در سیستم ‌های پیچیده زنجیره تأمین، محصولات استفاده شده ممکن است در هر نقطه ای که مقدار باقیمانده قابل بازیافت است، دوباره وارد زنجیره تأمین شوند. زنجیره‌های تأمین زنجیره‌های ارزش را بهم پیوند می‌دهند.

کرونا، کاهش تولیدات و تجارت جهانی، بحران اقتصادی کشورهای مختلف و... باعث شدند این زنجیره در سال 2021 آسیب فراوانی ببیند.

9. بحران مهاجرت

جریان مهاجرت بین المللی در سال 2020 که ناشی از کووید-19 بود  تا سال 2021 ادامه یافت. با این حال، مساله مهاجرت هنوز ادامه دارد. نمونه بارز آن مرز جنوبی ایالات متحده است. از ژانویه تا اکتبر سال جاری، تعداد افرادی که به طور غیرقانونی وارد ایالات متحده شدند به 1.7 میلیون نفر رسید که بالاترین رقم از سال 1960 بود.

10. پیمان امنیتی اوکوس و بحران چین

پیمان اوکوس، پیمان دفاعی مشترک استرالیا با ایالات متحده و انگلیس است. بر اساس این پیمان، قرار است استرالیا زیردریایی‌هایی با سوخت اتمی را که قبلا سفارش خرید آنها را به فرانسه داده بود از واشنگن تحویل بگیرد. این پیمان باعث رنجش بسیار زیاد فرانسه و به هم خوردن روابط پاریس و وانگشتن برای مدتی شد. همچنین، این پیمان واکنش چین را در بر داشت و باعث شد پکن برای تلافی مجددا مساله تایوان را مطرح کند. بسیاری این دو حادثه را زمینه ساز آغاز جنگ سرد آمریکا و چین می دانند.

منبع: خبرفوری