«نامه نیوز» گزارش می‌دهد
آخرین شانس برجام
پیشنهاد جوزپ بورل انگار تنها و آخرین گزینه روی میز مذاکرات است و باید دید که طرفین چه تصمیمی در قبال آن خواهند گرفت.
گروه سیاست نامه نیوز، مذاکرات هسته‌ای کمافی‌سابق پیش نمی‌رود و به تعبیر بسیاری از کارشناسان بدون اینکه اعلام شود، به بن بست رسیده است. تنها روزنه باقی مانده نیز همین پیشنهاد اخیر جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا است که چندی قبل طی یادداشتی در روزنامه فایننشال‌تایمز درباره آن توضیح داد. آنطور که بورل نوشته بود فشار حداکثری علیه ایران جواب نداده اما تلاش‌های اعضای باقی مانده در برجام هم تا کنون به جایی نرسیده است. این یعنی ایران و مشخصا مردم ایران زیر بار تحریم زندگی را سخت می‌گذرانند و از عواید و مزایای پیش‌بینی‌شده در برجام هم منتفع نیستند.
اکنون به نظر می‌رسد که پیشنهاد بورل برای احیای برجام آخرین فرصت باشد چرا که خودش هم تاکید کرد که فرصتی برای مصالحه نمی‌بیند. از مواضع سایر طرف‌های برجامی و به خصوص آمریکایی‌ها نیز همین برداشت می‌شود. پیشنهاد اروپایی‌ها اما قطعا بهترین توافق نیست اما به نظر نمی‌رسد که گزینه بهتری هم روی میز باشد. لذا باید منتظر ماند و دید که طرف ایرانی چه تصمیمی در قبال آن می‌گیرد، همچنین طرف آمریکایی.
در فضای سیاسی و رسانه‌ای ایران اما تا چشم کار می‌کند، ابهام و تردید است. ما بیش از هر چیز شاهد ابهام و حتی سردرگمی در تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای هستیم، به این معنی که تصمیم جدی و عزم راسخی برای زنده‌سازی و احیای برجام از سوی دولت دیده نمی‌شود. همین است که یک روز از اهمیت رسیدن به توافق خوب و پایدار می‌گویند و فردا ساز غنی‌سازی بیشتر را کوک می‌کنند.
این رویه و سیاست یگ گام به پیش و دو گام به پس تیم ایرانی اما طرف مقابل را نیز دچار سوءبرداشت کرده است. چنانکه مدام ادعا می‌کنند ایران در پی خرید زمان است و به جای آنکه برای احیای برجام به پای میز مذاکره بیاید، به صورت هدفمند در مسیر کاهش تعهدات برجامی یعنی غنی‌سازی اورانیوم و حتی عبور از نقطه «گریز هسته‌ای» گام برمی‌دارد!
نیازی به توضیح ندارد اما یادآوری می‌کنیم که نقطه گریز هسته‌ای به مرحله‌ای در سیاست‌های هسته‌ای گفته می‌شود که دولت‌های دارای پروژه‌های هسته‌ای بالقوه و حتی بالفعل می‌توانند به سوی تولید تسلیحات هسته‌ای نظیر بمب و کلاهک هسته‌ای حرکت کنند.
در حقیقت تعلل تهران در مسیر مذاکرات سبب بروز چنین نگرشی شده و شاهدش نیز همین ابراز نگرانی‌های اخیر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی است. نگرانی‌هایی که با جمع کردن دوربین‌های نظارتی آژانس در تهران تشدید شده و کار را به جایی رسانده که رافائل گروسی در آستانه نشست آتی شورای حکام مواضعی علیه ایران می‌گیرد.
طرف ایرانی گزارش‌های گروسی را توام با سیاسی‌کاری می‌داند اما این نگاه در عرصه عمل چیزی را تغییر نمی‌دهد. سیاسی یا غیر سیاسی مدیرکل آژانس گزارشی مبتنی بر نگرانی‌هایش را می‌دهد و اگر اعضای شورای حکام نیز به اندازه او نگران شوند، کار به قطعنامه‌ای دیگر خواهد رسید. قطعنامه‌ای که اگر تندتر از قبلی باشد، بعید نیست سر و کار ما را با شورای امنیت اندازد و گزینه برگشت قطعنامه‌های ذیل فصل هفتم نیز مطرح شود.
با در نظر گرفتن همه این نکات است که انتظار می‌رود مقامات مسئول در ایران با نگاهی واقع‌بینانه‌تر و سیاستی هوشمندانه‌تر نسبت به این پیشنهاد اروپایی‌ها واکنش نشان دهند، بلکه این فرصت آخر از دست نرود. اگرچه سیاست‌های اقتصادی دولت این تصور را ایجاد کرده که اساسا برنامه‌ای برای احیای برجام وجود ندارد و آقایان از ابتدا این را خوب می‌دانستند!
دیدگاه تان را بنویسید