یک راهکار برای کاهش قیمت دلار | نقش بانک مرکزی در تزریق آرامش به بازار ارز

رئیس کل بانک مرکزی با بیان ۲۰ راهکار ایجابی از مدیریت قیمت دلار خبر داد و اعلام کرد نرخ ارز در سال آینده کاهشی خواهد شد. اما باید دید ارائه این راهکارها از جمله عرضه سکه طرح جدید، انتشار اوراق سکه، انتشار اوراق گواهی ارزی، فروش اسکناس از طریق شعب منتخب ارزی بانک‌ها، تقویت عرضه اسکناس، شناسایی شبکه دلالان، افزایش سقف حواله‌های ارزی، تأمین ارز کالاهای اساسی و تهاتر نفت و دارو و ایجاد مبادلات پولی و بانکی با روسیه تا چه اندازه می تواند بازار ارز را در کوتاه مدت و میان مدت مدیریت کند و آرامش نسبی را به آن برگرداند.

علی شریعتی، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران در گفت و گو با همشهری آنلاین در خصوص ۲۰ راهکار ارائه شده از سوی بانک مرکزی و قابلیت اجرای آن گفت: هر گونه اقدام و عملیاتی که موجب نظم دهی بازار ارز از سوی بازارساز شود خوب است، اما این اقدامات ریشه ای نیست و به مدیریت بازار ارز منجر نخواهد شد. کاش بازارساز به جای این ۲۰ راهکار یک راهکار ریشه ای ارائه و آن را انجام دهد.

وی در ادامه به مهم ترین راهکاری که بازارساز باید در دستور کار قرار دهد اشاره کرد و افزود: اولین و مهم ترین کار این است که بانک مرکزی، ارز را تک نرخی کند. ما به عنوان صادرکننده منتقد ارز نیمایی هستیم. دونرخی ها و سه نرخی هایی موجود در بازار زمینه ساز فساد است و تا زمانی که به سمت تک نرخی شدن پیش نرویم ریشه های فساد حل نخواهد شد و شاهد آرامش در بازار ارز نخواهیم بود.

شریعتی تفاوت قیمتی دلار نیمایی با بازار آزاد را عامل مهمی جهت خریدوفروش ارز در بازار آزاد عنوان کرد و گفت: صف خرید مردم جهت سود چندمیلیونی به جهت عدم حذف فروش سالیانه ارز به هر ایرانی همچنان ادامه دارد، همچنین به جهت تفاوت این نرخ، امضاهایی طلایی نیز وجود دارد درعین‌حال نیز برخی سودجویان دلارهای نیمایی خود را در بازار آزاد عرضه می‌کنند. که تمام این نوسانات در بازار از چند نرخی بودن ارز سرچشمه می گیرد.

وی همچنین اظهار کرد: یکی از بزرگ ترین علامت سوال هایی که در حوزه بانک مرکزی وجود دارد این است که چرا صادرکنندگان را به جای تشویق، تنبیه می کند. دولت از صادرکنندگان می خواهد که ارز را با قیمت نیمایی به دولت بدهند و به صادرکننده می گوید ارز تو را به قیمت توافقی می خرم. توافقی که قیمت آن ۱۰ درصد زیر بازار است. دولت ارز ۴۲۰۰ تومانی را حذف کرده اما ارز نیمایی را گذاشته که ام الفساد است. یعنی دولت به واردکننده رانت می دهد که واردات انجام دهد و ارز ۲۹ هزار تومانی بگیرد اما صادرکننده ارز خود را بیاورد و ۱۵ درصد زیر قیمت بازار بگیرد. یعنی صادرکننده را ۱۵ درصد جریمه می کند و در مقابل به وارد کننده ۳۰ درصد جایزه می دهد. 

شریعتی ادامه داد: مواردی از جمله نظارت بر بازار و برخورد با حساب های مشکوک و موردی که اخیرا اتفاق افتاد یعنی  جابه جایی اخیر در بانک مرکزی و افزایش هماهنگی میان مسئولان هم می تواند در کوتاه مدت بر این بازار تاثیر گذار باشد. البته باید توجه داشت که مشخص شدن برخی موارد در اقتصاد ایران مانند تعیین تکلیف تحریم ها و برجام و مشخص شدن عضویت ایران در اف ای تی اف نیز بر وضعیت این بازار تاثیرگذار است.

عضو اتاق بازرگانی ایران و عراق تصریح کرد:‌ بنابراین بر اساس آنچه که اشاره کردم،‌ مهم ترین کار بانک مرکزی در این بخش  باید تک نرخی کردن ارز باشد تا ریشه فساد خشک شود.