سوناک و معمای برجام
آیا انگلیس از توافق هسته ای خارج می شود؟
مقامات انگلیسی مدعی هستندکه پس از اعدام علیرضا اکبری جاسوس دوتابعیتی ، قصد بازبینی رویکرد خود در قبل توافق هسته ای با ایران را دارند. بر اساس گزارش روزنامه تلگراف، انگلیس ممکن است بعد از اعدام علیرضا اکبری شهروند ایرانی- انگلیسی در ایران، دست از حمایت از برجام بردارد.این روزنامه به نقل از منبعی در دولت این کشور می نویسد: "انگلیس حمایت خود از برنامه همه جانبه اقدام مشترک در مورد برنامه هسته ای ایران را بعد از اعدام شهروند ایرانی- انگلیس مورد ارزیابی مجدد قرار می دهد".
به گفته منبع این روزنامه، لندن موضع خود را مورد ارزیابی مجدد قرار خواهد داد، زیرا شرایط "از آغاز روند مذاکرات به شکل قابل توجهی تغییر کرده" که عمدتا تهران مسبب ان بوده است. اگرچه مقامات انگلیسی درخصوص حدود و ثغور مواجهه خود با ایران ( در خصوص توافق هسته ای ) دقیقا توضیحی نداده اند، اما لندن مدتهاست در عمل توافق هسته ای با ایران را کنار گذاشته است!
در این خصوص، مواضع سلبی نخست وزیر انگلیس نسبت به برجام، بر هیچ کس پوشیده نیست. ریش سوناک نسبت به اصل توافق هسته ای منعقد شده دید سلبی و بازدارنده ای دارند. وی به مانند دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا در صدد تغییر توافق هسته ای و گنجاندن موضوعات و محورهای بازدارنده تر در آن می باشد. بنابراین، احیای توافق هسته ای هرگز در ذهن نخست وزیر جدید انگلیس حکم یک مطلوبیت را ندارد! «لیام فاکس» وزیر دفاع پیشین و متحد سوناک اخیرا اذعان کرده است که در مورد ایران، نخستوزیر تازه بریتانیا موضعی «بغایت تندتر» و «سرسختانهتر» از وزارت خارجه دوره جانسون خواهد داشت.وی در این خصوص می گوید:
"او خواستار اعمال حداکثر تحریمها علیه ایران است. او میخواهد ببیند آیا میتواند از طریق تحریم ایران را متقاعد یا مجبور سازد تا توافقی گستردهتر و فراتر از برنامه هستهای را بپذیرد یا خیر».
در چنین شرایطی ممکن است دولت انگلیس به بهانه های گوناگون ، توافق هسته ای را حداقل به صورت ظاهری هدف قرار دهد. البته در این خصوص مقامات انگلیسی مشورتهای زیادی را با مقامات کاخ سفید صورت داده و خوهند داد.
برخی شواهد نشان می دهد که سوناک قصد دارد همان مسیر ناکام ترامپ را در قبال ایران به گونه ای دیگر طی کند! سوناک معتقد است که برجام برنامه هستهای ایران را متوقف نمیکند بلکه تنها آن را به تاخیر میاندازد و روند پیشرفت آن را قدری دشوارتر میسازد. در هر حال، نخست وزیر جدید انگلیس که خود نیز موقعیت مستحکمی در لندن ندارد، از مخالفان ماهوی توافق سال 2015 محسوب می شود. اگرچه افرادی مانند امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه و اولاف شولتز صدر اعظم آلمان نیز قبلا ادعاهایی در خصوص ناکافی بودن و ناقص بودن این توافق( به زعم خود) مطرح کرده اند، اما در نهایت پس از حضور بایدن در راس معادلات اجرایی آمریکا به نقشه راه دموکراتها مبنی بر احیای روند مذاکرات تن دادند.
در این میان باید توجه داشت که توافق هسته ای حکم با "پدیده نامطلوب"را برای سوناک داشته و این مسئله،ریشه در ذهنیت قبلی سوناک نسبت به برجام دارد. از این رو در تشریح مواضع اخیر دولت انگلیس و حتی مجلس عواک این کشور، نمی توان این پیش زمینه ها را نادیده انگاشت! نکته بعدی، به احتمال بروز برخی تنشهای دیپلماتیک میان لندن و پاریس بر سر برجام باز می گردد. سوناک به مانند بوریس جانسون، از محافظه کاران طرفدار برگزیت محسوب می شود. همین مسئله منجر به بروز تنشهایی پایدار میان نخست وزیر جدید انگلیس و سران اتحادیه اروپا خواهد شد. همین تنشها منجر به ایجاد شکاف میان لندن و پاریس در قبال دیگر پرونده های جاری در حوزه سیاست خارجی اروپاییان خواهد شد. یکی از این پرونده ها موضوع توافق هسته ای با ایران است. در این پرونده، ریشی سوناک قطعا زیر بار بازیگری مستقل فرانسوی ها و تبعیت از این بازی نخواهد رفت. البته در دوران نخست وزیری جانسون نیز این موضوع کم و بیش وجود داشت اما برای افکار عمومی دنیا و مخاطبان مذاکرات وین چندان ملموس نبود. با این حال حضور سوناک در خانه شماره ده داونینگ استریت شکاف میان لندن با برخی بازیگران اروپایی ( بر سر کلیت مواجهه با توافق هسته ای ) عمیق تر و اختلافات آنها بر سر این موضوع را آشکارتر خواهد ساخت.
دیدگاه تان را بنویسید